DE PRINS-GEMAAL
Zijne Koninklijke Hoogheid
H.K.H. prinses Juliana en de a.s. prins-ge maal Bernhard van L ippe - Bies terfeld
Er is, sedert de verloving bekend werd van
H.K.H. prinses Juliana met prins Bernhard
van Lippe-Biesterfeld, reeds in verschillende
dagbladen gewezen op de geheel bijzondere
positie, welke de toekomstige koninklijke hoogheid
zal hebben in te nemen aan de zijde zijner koninklijke
echtgenoote. Doch in den loop der geschiedenis
valt meer dan één illuster voorbeeld aan te wijzen,
waarnaar ook deze prins-gemaal van vorstelijken
bloede zich bij zijn niet altijd gemakkelijke taak
zal kunnen richten. Daarbij denken we natuurlijk
in de allereerste plaats aan wijlen Z.K.H. prins
Hendrik, den vader zijner koninklijke bruid, die ten
opzichte van onze geëerbiedigde vorstin, koningin
Wilhelmina, een zelfde positie innam. Maar liet
is verder zeker interessant in den loop der historie
te speuren naar beroemde voorbeelden ook in andere
vorstenhuizen. Zooals gemakkelijk te begrijpen
valt, stamt de gemaal, die een koninklijke bruid
tot echtgenoote krijgt, wel nimmer uit den ee'ii-
voudigen burgerstand, doch meestal uit oen ander
souverein huis, in geboorte dus gelijk, of bijna gelijk
in rang, en toch komend op de tweede plaats. Want
het is dan de vrouw, die naar de wetten van den
staat de regeering voert, die den staat vertegen
woordigt. De vrouw, in wie het volk de erfelijke
majesteit vereert, de vrouw,
waarvoor de vaandels nei-
gen.
AVel straalt ook op hem
iets af van den glans van
het koningschap, maar
dien glans ontvangt hij,
om in de orde der natuur
een vergelijking te zoeken,
zooals de maan haar licht
krijgt van de zon. Het is
een vrouw" die haar pri-
vé-vertrekken verlaat om
zich naar haar werkkamer
te begeven, maar daar
aangekomen is het de ko
ningin, die plaats neemt
aan haar bureau. De ko
ningin, die ministers ont
vangt en gezanten, de ko
ningin, die onderscheidin
gen verleent, en aan wier
vaandel de troepen den
eed van trouw afleggen. De
prins-gemaal staat daarbij
steeds op den achtergrond.
AVel is het hem vergund,
intensief deel te nemen aan
haar arbeid, wel kan hij
met haar alle gewichtige
vraagstukken bestudeeren
hij kan raden en helpen,
hij kan zelfs beslissingen
beïnvloeden, maar wan
neer het ten slotte de daad
geldt, dan is het do regee-
rende vorstin, die deze
stelt, dan is zij het, die
met haar handteekening
de documenten bekrach
tigt en daarmee haar koninklijke meeniug en wil
tot uitdrukking brengt. En zijne koninklijke hoog
heid do prins-gemaal treedt op dat oogenblik op
den achtergrond. Hij is, als eerste staatsburger,
verplicht, het lichtende voorbeeld van alle staats
burgerlijke deugden te zijn, en dat is een zware
taak, een opoffering, die den inzet vordert van
den heelen mensch en daardoor ten slotte een
zeer eerbare en een zeer waardevolle is.
Dat ook prins Bernhard in staat zal blijken aan deze,
lioogo moreele plichtsbetrachting en plichtsopvatting
te beantwoorden, valt, na hetgeen we uit diens eigen
mond vernamen, en uit de reeds gebleken daden,
niet te betwijfelen.
Een der eerste illustere voorbeelden, waarop wij
hiervoor doelden, is wel het, koninklijk echtpaar
Isabella I en Ferdinand A' van Castilië. In 1474 be
steeg Isabella den troon. Zij was de dochter van
een waanzinnige vorstin, maar zelf een vrouw van
hoogen ernst en gewetensvolle plichtsvervulling.
Zij paarde een vroom gemoed aan een wijdomvatten-
den blik en een ruimen geest. Het is onder haar
regeering, dat Spanje's opgang naar een wereld
rijk een aanvang nam. Ferdinand, haar gemaal,
was niet alleen prins-gemaal, maar werd in 1479
koning van Aragon. Samen regeerden zij sindsdien
Koningin Victoria van Engeland en haar prins-gemaal Albert van Saksen-
Koburg-Gotha.
ilare Koninklijke Hoogheid groot-licrtogin van Luxemburg en prins J'eli.e 'K
Bourbon-Parma.