internationale vermaardheid verwierf, is Chris-
tophorus Henricus Didericus Buys Ballot, die hier
10 Oct. 1817 geboren werd. Het leven van Buys
Ballot was van een wetenschappelijke werkzaamheid.
Na een dissertatie in 1844 over een onderwerp, dat
wij thans cohaesie en adhaesie zouden noemen
iets dus over de krachten, die de moleculen op elkaar
uitoefenen werd hij in 1845 lector aan de univer
siteit te Utrecht in de mineralogie en geologie, in
1847 buitengewoon hoogleeraar in de wiskunde, in
1857 gewoon hoogleeraar. Hij was zijn tijd veertig
jaar vooruit. Hij werd stichter van het bekende
Meteorologisch Instituut te De Bilt. En 't is geen
wonder, dat Nicolaas Beets, de bekende dichter,
het uitriep in een zijner gedichten
Wiens naam geprezen en beroemd
Zoover de wind waait, wordt genoemd
is Buys Ballot.
In 1934 werd door den commissaris der koningin,
vlak tegenover het geboortehuis, een fraai monu
ment onthuld. Velen hebben ook via de radio
deze plechtige onthulling bijgewoond of beluisterd.
De pastorie der Ned. Herv. kerk is ook een
sieraad voor het dorp. Zij kan gevoeglijk als de
mooiste domineeswoning op Zuid-Beveland worden
beschouwd. Een fraai vereenigingsgebouw verrees
eenige jaren geleden in de Nieuwstraat.
Een punt, dat de aandacht van vreemdelingen,
schilders en fotografen trekt, is de fraaie molen van
den heer Herdink, even buiten de kom van het
dorp gelegen. Evenals het Marktplein met de Vate
is hij reeds vaak het dankbare onderwerp van etsen
en schilderijen geweest.
Kloetinge zit thans op onderscheidene plaatsen
aan Goes vastgebouwd. Moge de grenswijziging tot
genoegen van Goes en Kloetinge opgelost worden
en moge Kloetinge nog vele jaren staan onder de
goede zorgen van den zoo populairen en zoo be
minden burgemeester C. Zandee Az., onder wiens
zorgvolle leiding Kloetinge sterk vooruit is gegaan.
A. M. W.
Deze aardig gebouwde villa treffen we aan den Batijnweg, vroeger
Kloetingsch gebied, dat nu aan Goes behooit.
Kog een kiekje van Kloetinge's centrum met kerk, raadhuis, pastorie en het monument
van Buys Ballot.
De Vate met de kerk, zooals wij ze heden ten dage
kennen.
Marktveld en Vate in Kloe-
tinge's grijs verleden.
eeuwen kan trotseeren. Zijn
spits staat eenigszins scheef,
naar men zegt doordat een dei-
balken verbrand is.
Een merkwaardigheid is
zeker de wijzerplaat der klok,
waarop deze Latijnsclie woor
den voorkomen„Praetereunt
Imputantur", d.w.z.Zij gaan
(n.l. de uren) voorbij en worden
u (eenmaal) toegerekend.
Ten Noorden van het doip
lag eenmaal het kasteel, waai
de edelen van Kloetinge ver
blijf hielden. Ruim twee eeuwen
geleden werd het afgebroken.
Het ambacht van Kloetinge
was oorspronkelijk veel groo-
ter. In het jaar 1472 kocht de
stede Ter Goes een groot deel
van dit gebied, 't Eerste bouw
plan in Goes is op dit voormalig stuk Kloetingsch
grondgebied gebouwd. Een ander deel kwam in het
geslacht Van der Werveen door Cornelia, dochter van
Jan Ruvgrok-v.d. Werve en Soete van Domburcli,
aan Joris van Ilodenpijl. In 1704 werd door koop
mr. Cornelis de Jonge van Ellemeet eigenaar van het
grootste deel van Kloetinge. Diens dochter bracht het
in 1748 in bezit van Adolf Julius Burghart, baron
van Ruffel, heer van Verborcht en Salland.
In den ouden tijd was Kloetinge door een vaar
water met de stede Goes verbonden. Men realiseere
zich dit eens even. Men stapte dan te Kloetinge in
een schuit en men kon er bij de Zuidpoort (Ganze-
poort) weer uit. Hoe dat water precies geloopen heeft,
heb ik niet kunnen nagaan, 't Wordt alleen in stuk
ken vermeld.
Haar naam ontleent deze plaats aan Kloeten of
kluiten, die boven het water uitstaken. Met het
woord „inge" (dat in de oude Zeeuwsche talen water
beteekent) vereenigd, ontstond haar tegenwoordige
naam. Uit oudheidkundig oogpunt is er niet veel van
Kloetinge te vertellen. Oude gebouwen treft men
hier niet meer aan. Van 't kasteel is niets meer te
vinden. Wel droeg een vervallen huisje in Abbe-
kinderen dien naam, maar van pracht of praal is er
niets meer te bekennen.
In Juni 1765 werden de heerlijkheid Kloetinge en
een deel van de heerlijkheden Kapelle-Biezelinge,
Vlake Scliore verkocht. Door koop werd toen eige
naar van Kloetinge de heer mr. Willem van der
Bilt, in wiens familie de heerlijkheid bleef tot 1843,
toen zij, na overlijden van den heer H. M. v. d. Bilt,
gekocht werd door de voogden van den toen minder
jarigen Johan Patijn (overleden in Dec. 1875), aan
wiens erven zij thans behoort.
Kloetinge is ook de bakermat van eenige beroemde
Zeeuwen. Hier werd de beroemde Zeeuwsche kro
niekschrijver mr. Matheus Smallegange geboren.
Zijn kroniek wordt zeer gewaardeerd en bestudeerd
door historici en is voor antiquairs daar er niet
veel exemplaren van zijn een welkom handels
artikel, waar men nogal eens een extraatje aan ver
dient.
Een tweede Kloetingenaar, die zich zelfs een
Op hei sinds enkele jaren tegenover zijn geboortehuis
verrezen monument prijkt de beeltenis van den be
roemden natuurkundige Buys Ballot.
Baadhuis en pastorie behooren tot de aanzienlijkste
gebouwen van Kloetinge en bewijzen nog den rijkdom
van zijn historie.
