ikiïc
TANDZEEP
lijders aan suikerziekte
prijzen k&mesetas
TWEEHONDERD WALVISSCHEN
PLEGEN ZELFMOORD
O
U slaapt slecht of onrustig?
en allen, die suiker moeten mijden Jf
evenskracht
Spaar Geld en.
bescherm Thr tanden
17
Een groote school walvisschen pleeg
de onlangs een massa-zelfmoord
aan de oceaan-kust nabij Kaap
stad, Zuid-Afrika. Opnieuw zijn de ge
leerden tot verbazing en aan 't peinzen
geslagen over die vreemde verschijnse
len, die op verschillende tijden in ver
schillende deelen der wereld zijn voor
gevallen. Twee dagen lang wierpen die
walvisschen zichzelf maar steeds tegen
de scherpe rots, tot bij de tweehonderd
stuksindeheete zon hun leven lagen uit
te hijgen, krijschend als zeemeeuwen.
Volgens de geleerden is dit de meest
aannemelijke verklaring, dat de wal-
visch eens, duizenden jaren geleden,
een landdier geweest is, en nog behept
is met een vreemd instinct, waardoor
het nu en dan een hevige neiging in zich
voelt opkomen, om aan land te gaan.
Maar niemand weet, hoe 't komt, dat
de walvisschen dat gevaarlijke instinct
nog steeds bezitten, en dat 't soms een
heele school walvisschen tot een be
zetenheid wordt.
Een merkwaardig verschijnsel is, dat
die massa-zelfmoorden de laatste jaren
vaker voorkomen dan vroeger. Zou dit
beteekenen, dat er de een of andere
verandering heeft plaats gegrepen in
de levenswijze der walvisschen, dat
daardoor het bestaan moeilijker voor
hen is geworden, en dat zij daarom in
stinctief trachten terug te keeren tot
het leven, dat hun voorouders eeuwen
geleden leidden Zou het bijvoorbeeld
kunnen, dat de moderne methodes van
walvischjacht de dieren hebben opge
jaagd van de eene zee naar de andere
en ze tenslotte tot zelfmoord drijven
In den ouden tijd, toen er met zeil
schepen jacht werd gemaakt op wal
visschen, en de harpoen met de hand
werd uitgeworpen, hadden de beesten
tenminste nog een behoorlijke kans.
Maar dat kan men nu niet meer zeggen.
Be schepen, die ter walvischvaart uit
varen, zijn groote drijvende fabrieken,
begeleid door heele eskaders snelle vaar
tuigen, met harpoen-kanonnen uit
gerust.
De wetenschap heeft nog geen af
doende verklaring gevonden van die
zelfmoorden, maar men hoopt, dat de
bijzonderheden van dien laatsten massa
zelfmoord op de Zuid-Afrikaansche kust
eenig licht op het mysterie zullen wer
pen. Gelukkig is het vreemde verschijn
sel waargenomen door een ooggetuige,
een zekeren meneer J. V. Duckitt, een
farmer, wiens grond zich langs dat ge
deelte van de kust uitstrekt.
Duckitt was op zijn akkers aan 't
werk, en merkte toen een school walvis
schen op, een vierhonderd meter van de
kust. Als walvisschen boven komen om
te spuiten, rusten zij gewoonlijk meteen
uit, door zich stil te laten drijven, met
alleen hun forsche koppen boven water.
Het gedrag van deze walvisschen echter
leek hem eigenaardig. Hij kon niet mer
ken om welke reden, maar zij verkeerden
in een toestand van wilde opwinding.
Zij zwommen woest her en der, sloegen
met hun groote staarten en deden het
water opschuimen. Toen begonnen zij
rond te racen in een grooten cirkel, en
de toeschouwer kwam tot de conclusie,
dat het een of ander hen razend had
gemaakt. Hij kon niet vermoeden, wat
het was; maar zij gedroegen zich be
slist, alsof zij waanzinnig waren. Mi
nuten lang gingen zij zoo door, den cir
kel steeds vernauwend, tot zij zoowat
over elkaar heen buitelden.
Plotseling hielden zij op met dat dolle
gedoe, als gehoorzamend aan een bevel
of signaal. Enkele oogenblikken hielden
zij zich volkomen stil. Toen kwamen zij
in massa op de kust aanstormen, „ah
een flottilje kanonneerbooten, die een
aanval op den vijand doen," zei
Duckitt. Maar even voor zij de eerste rij
brekers bereikten, maakten zij rechts
omkeert en gingen terug zee in, alsof
zij plotseling begrepen hadden, welk
een dwaasheid zij begingen.
Op eenigen afstand van de kust be
gonnen zij weer cirkels te beschrijven.
Toen dat een minuut of tien geduurd
had, kwam één walvisch los uit de warre
ling van reusachtige wriemelende zwarte
lichamen en richtte zich met groote snel
heid naar de kust. Hij zwom langs de
oppervlakte en schoot recht vooruit als
een torpedo. Net toen hij de eerste rij
brekers passeerde kwamen de andere
walvisschen hem achterna.
De eerste wierp zich op de kust als
een schip, dat door een orkaan op een
rif wordt gesmakt. Een scherpe steen
sneed er een lange wond in, en het dier
viel terug. Maar toen de volgende golf
achter hem opkwam, verzamelde hij
zijn laatste krachten en wierp zich
andermaal op de rots. Eenige andere
volgden zijn voorbeeld. Toen zwom de
school terug naar diep water. Met tus-
schenpoozen kwam de school terug, en
iederen keer wierpen er zich weer
eenige walvisschen op de rotsen. Dit
zonderlinge proces duurde twee dagen,
tot de heele school zichzelf had uitge
roeid. Een paar honderd meters lang
waren de rotsen langs het strand één
massa stukgeslagen lichamen, waarvan
er sommige negenhonderd kilo wogen.
Sommige geleerden zijn van meening,
dat walvisschen zich zoo op de kust
werpen om aan den een of anderen
vijand, misschien zwaardvisschen of
haaien, te ontkomen. Anderen beweren,
dat er een soort kudde-instinct werkt.
Eén walvisch verwijdert zich puur toe
vallig van den troep en zwemt kust-
waarts, en alle andere willen volgen,
als schapen. Ook deze theorie is geop
perd" als één walvisch per ongeluk in
ondiep water verzeild raakt, willen zijn
schoolgenooten er bij zien te komen, uit
nieuwsgierigheid of om te helpen. Maar
op geen dezer manieren wordt ver
klaard, waarom de school keer op keer
terugkwam, twee dagen lang, tot er
van den heelen troep niets meer over
was.
Volgens dr. C. van Bonde, directeur
der visscherijen in Zuid-Afrika, is de
walvisclifamilie, die de meeste neiging
tot dat soort zelfmoord vertoont, die
der Schijndooders, „pseudo-cassidens".
De exemplaren, die bij Kaapstad massa
zelfmoord pleegden, behoorden tot die
familie.
„Van tijd tot tijd werpen zij zich
hier of daar op een kust," zegt dr. van
Bonde. „Niet lang geleden heeft een
andere school zich op de kust bij Zanzi
bar geworpen. In onzen tijd hebben er
soortgelijke strandingen op groote
schaal plaats gegrepen bij Kommetje,
Zuid-Afrika, bij Tellow Beach, Tas
mania, en bij den mond van de Clyde-
rivier, in Schotland."
De Schijndooder draagt dien naam
omdat hij lijkt op den echten Dooder of
Grampus. De Schijndooder leeft voor
namelijk van pijl- en inktvissclien, de
Grampus valt andere walvisschen, zee
honden en bruinvisschen aan.
tabletten uit zuivere kristal-saccharine,
zonder eenigen bij- of nasmaak. Zij zijn gemakkelijk oplosbaar
en kunnen uitstekend bij het koken en bakken gebruikt worden.
Gegarandeerd onschadelijk, zelfs voor de gevoeligste maag.
Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten in handige schuifdoosjes a 43 ets.
inhoudende 500 tabletten.
A.G. „Hermes" Zürich 2, Zwitserland
WtTSERSCH FABRIKAAT
Wetenschappelijke onderzoekingen wezen
uit, dat bij 83% van hen, die begon
nen waren 's avonds voor het naar bed
gaan een kop Ovomaltine te nemen,
gemiddeld na 9 dagen een aanmerkelijke
verbetering optrad, omdat Ovomaltine
zóó versterkt en het zenuwgestel tot
rust brengt.
Bij apothekers en drogisten in busjes van 60 cent af
XET-447-OZ66A