I ijdens het wachten in de sluizen. Op de damwanden ziet men de electrische
locomotieven, die de schepen door de sluizen trekken
Een der reserve-sluis
deuren.
RechtsOnhoorbaar
glijdt het schip door 't
spiegelgladde water van
het kanaal.
Gezicht op een der geweldige sluizen. In het geheel liggen er zes paar van deze
sluizen in het Panamakanaal.
aangepakt en het kwam in 1914 onder leiding van
generaal-majoor Goethals klaar.
Het Panamakanaal, nog steeds het grootste
landengtekanaal ter wereld, is van kust tot kust
ongeveer 65 km. lang. Het loopt niet, zooals alge
meen wordt aangenomen, van Oost naar West in
rechte lijn door de landengte heen, maar het strekt
zich van de Limon-baai eerst in Zuidelijke rich
ting uit tot aan de Gatun-sluizen en loopt vandaar
in Zuid-Oostelijke richting naar de Panama-baai
aan de Pacific-zijde.
Er liggen zes paar sluizen in het kanaal. Zij zijn
alle dubbel en de sluiskamers waraa in den tijd,
dat zij werden gebouwd, de grootste der wereld'
namelijk 335 meter lang en 37 meter breed binnen-
maats (de in 1929 te IJmuiden gereed gekomen
ingangssluis van 't Noordzeekanaal is binnenmaats
437 meter lang en 55 meter breed). De sluiskamers
van t Panamakanaal kunnen in ongeveer vijftien
minuten worden gevuld of gele
digd. De schepen mogen niet op
eigen kracht door de sluizen varen,
maar moeten zich laten sleepen
door de electrische locomotieven,
die op speciale rails over de dam-
wanden loopen. De electrische
energie voor deze locomotieven,
voor 't openen en sluiten der sluis
deuren en voor alle verdere accom
modaties langs de geheele lengte
van het kanaal wordt geleverd
door de groote electrische centrale,
die bij den Gatunstuwdam, het
hoogste punt van 't kanaal, is ge
bouwd.
Het kanaal wordt langs de
geheele lengte door Amerikaansche
ambtenaren gecontroleerd en be
waakt. Het is 'n militaire zone en
niemand mag zich daar zonder
speciale vergunning vestigen of
ophouden.
Aan de beide zee-ingangen van
't Panamakanaal zijn sterke forti
ficaties gebouwd, terwijl ook de
sluizen door speciale troepen dag
en nacht bewaakt worden. De
totale militaire „bezet
ting" van 't Panama-
kanaal bedraagt 10.000
- •eg manschappen
De bouw van het
Panamakanaal heeft
"S de Vereenigde Staten
ongeveer 910.000.000
gulden gekost. De opbrengst er van bleef lang
beneden de verwachtingen, hoewel den laat-
sten tijd daarin verandering is gekomen en 't
Panamakanaal nu even druk bevaren wordt als
't Suezkanaal.
Enkele vooruitstrevende Amerikanen meenden
zelfs ernstig, dat een vergrooting van 't Panama
kanaal onder 't oog moest worden gezien, alsmede
de bouw van nog meer sluizen en de voorziening van
nog meer watertoevoer..
De regeering der Vereenigde Staten heeft goed
gevonden, dat een commissie 't vroegere ontwerp
van 'n landengtekanaal door Nicaragua als 'n nieuwe
verbinding tusschen den Stillen en den Atlantischen
Oceaan in studie zou nemen, daar 'n vergrooting
van 't Panamakanaal op enorme moeilijkheden en
reusachtige uitgaven zou stuiten.
Maar alvorens dit plan tot werkelijkheid gaat
worden, zal er nog heel wat water door't Pana
makanaal gaan
-VtV
Engeland, dat de maritieme beteekenis van 't kanaal
in oorlogstijd niet onderschatte, mengde zich van
meet af aan in 't spel en wist gedaan te krijgen,- dat
in 1850 de Clayton-Bulwer-overeenkomst tot stand
kwam, waarin de Vereenigde Staten garandeerden,
dat 't kanaal, hetzij het door Nicaragua, hetzij door
Panama gelegd werd, een neutraal vaarwater zou
zijn, door schepen van iedere nationaliteit te bevaren.
Intusschen werd er door de ingenieurs een ver
woede strijd gevoerd over 't probleem of het kanaal
al of niet van sluizen moest worden voorzien.
In 1879 werd te Parijs onder leiding van De Lesseps,
den bouwer van 't Suezkanaal, een internationaal
congres belegd, waaraan gedelegeerden van Enge
land, Duitschland, de Vereenigde Staten, maar
voornamelijk Frankrijk deelnamen. Na een zitting
van twee weken sprak het congres zich uit voor een
sluizen-kanaal, terwijl Panama als de meest geschikte
streek gekozen werd. Men richtte de Panamakanaal-
Compagnie op, waarvan De Lesseps president werd.
Deze raamde de bouwkosten op 658.000.000 francs
en berekende dat men voor de uitvoering ervan acht
jaren zou noodig hebben.
In 1881 begon men met de werkzaamheden, maar
spoedig bleek dat men de moeilijkheden had onder
schat men kreeg gebrek aan geld, er werd geknoeid
met de aandeelen, hetgeen leidde tot 't beruchte
Panama-proces, het grootste financieele schandaal,
dat men ooit gekend had. Behalve financieele knoei
erijen kwamen er ook politieke schandalen aan 't
licht en De Lesseps moest 't werk staken en zag den
roem, dien hij met 't bouwen van 't Suezkanaal be
haald had, als sneeuw voor de zon smelten.
De verwikkelingen en de strijd tusschen de ver
schillende belanghebbenden begonnen nu weer
opnieuw, met 'n eindelooze opeenvolgende reeks van
nieuwe maatschappijen en nieuwe conferenties, tot
dat de Vereenigde Staten in 1904 resoluut ingrepen
en de Panamakanaalplannen afmaakten.
In 1903 had Panama zich na een revolutie onaf
hankelijk gemaakt en verleende de Vereenigde
Staten de bouwconcessies en tevens de souverei-
niteit over een strook grondgebied aan weerszijden
van het kanaal. De plannen werden geheel gewijzigd,
er werd een goede gezondheidsdienst georganiseerd,
daar De Lesseps geweldig met moeraskoortsen en
groote sterfte onder de arbeiders had te kampen
gehad. In 1907 werd het werk met groote energie
