VAN KONINGSZOONS
EN ASSCHEPOESTERS
Het verschijnsel der morganatische
huwelijken in de Zweedsche
Kon in k l ijke F am i l ie
Een nieuw wetsvoorstel in
voorbereiding tegen de idylle
tusschen prins Bertil en de
dochter van een Zweedsch
industrieel; maar een prins
die met een .vreemdelinge
uit den burgerstand in 't huwe
lijk treedt, blijft z'n rechten
onvoorwaardelijk behouden.
©djweben,
De morganatische huwelijken, die den laat-
sten tijd een opvallend gewoon verschijnsel
dreigen te vormen in de Zweedsche konink
lijke familie, vragen thans weer eens de
aandacht. Thans gaat het om den jongen prins
Bertil, zoon van kroonprins Gustaaf Adolf, die
wenscht een wat de Almanach van Gotha noemt
mésalliance aan te gaan, d.w.z. een huwelijk te
sluiten met iemand beneden zijn stand. De kwestie
heeft nu weer stof doen opwaaien door een nieuw
wetsvoorstel, dat door het parlement is bekrachtigd.
Dit wetsvoorstel slaat trouwens rechtstreeks op het
geval Bertil dat er eigenlijk de aanleiding toe is ge
weest.
De nieirwe wet bepaalt dat wanneer een Zweed
sche prins huwt met iemand heneden zijn stand
maar van Zweedsche nationaliteit, hij alle rechten
op den Zweedschen troon verbeurt, ofschoon hij
gerust met een vreemde dus niet Zweedsche
Prins Lennart van Zweden en
zijn vrouw Karine Nissvandt.
kan trouwen, zonder dat voor hem
dezelfde konsekwenties uit z'n mor
ganatisch huwelijk voortvloeien.
Prins Bertil behoort, zooals bekend,
tot de troonopvolgers, want er
zou ten slotte niet zoo heel veel toe
noodig zijn om hem den troon te
doen bestijgen. Het meisje dat hij
wil trouwen is een Zweedsche en de
nieuwe wet wil Zweedsche meisjes
beletten ooit koningin van hun
land te worden, terwijl zij die
mogelijkheid wel openstelt voor meisjes van Amerika
tot Irak. De algemeen geldende opinie in hofkringen
is trouwens, dat er minder gevaar bestaat voor
Zweedsche prinsen verstrikt te geraken in de huwe
lijksintriges van vreemde dames dan wel in die van
Zweedsche vertegenwoordigsters van het schoone
geslacht, waarmee zij herhaaldelijk in aanraking
komen, dank zij hun sterk democratische levens
wijze.
De jonge dame, die het hart van prins Bertil heeft
weten te veroveren, is een zekere Elsa Brambeck,
een zeer aantrekkelijk meisje uit Stockholm. Zij
is de dochter van een voormaligen kapitein van het
Zweedsche leger, die thans aan het hoofd staat van
een omvangrijke industrieele onderneming. Een
familie, die tot de meest geziene standen van Stock
holm behoort. Prins Bertil en Elsa Brambeck zijn
beiden vierentwintig jaar oud en hebben elkaar
leeren kennen op de hoogeschool te Stockholm. Het
was zoo goed als liefde op 't e.erste
gezicht en ruim drie jaar lang heeft
prins Bertil het meisje het hof ge
maakt. De vader van den prins en
zijn grootvader, koning Gustaaf,
hebben zich steeds tegen 'n huwe
lijk verzet, omdat zij van meening
zijn, dat de prins dient te trouwen
met een dochter uit een der Euro-
peesche vorstenhuizen, vooral met
liet oog op het feit, dat hij wel
licht .vroeg of laat zal worden ge
roepen tot het bestijgen van den
troon van Zweden.
Bertil is de derde zoon van
kroonprins Gustaaf Adolf, die ge
huwd is met de Engelsche prinses
Margareta van Connaught. De
kroonprins is thans vierenvijftig.
Zijn oudste zoon, die ook den naam
draagt van Gustaaf Adolf, heeft
geen mannelijke afstam
melingen (de troon van
Zweden kan alleen door
zulken worden bestegen),
want uit zijn huwelijk met
de Duitsche prinses Sybilla
heeft hij maar twee doch
ters. De tweede zoon, Sig-
vard, heeft z'n rechten ver
beurd door zijn morgana
tisch huwelijk. Zooals de
zaken thans staan zou de
kroon eventueel komen te
vallen aan prins Bertil, in
dien zijn broeder Gustaaf
Adolf zou komen te ster
ven, voordat hij den troon
heeft beklommen. Prins
Bertil heeft tot nog toe de
Graaf Polke Bernadotte en zijn vro-uw, de voormalige
Estella Manvüle.
wenschen van zijn vader en grootvader geëerbiedigd
in zoover, dat hij niet met Elsa Brambeck is ge
trouwd. Maar hij heeft er allerminst aan gedacht
zijn verhouding te verbreken. Hij kan in elk geval
terugwijzen op enkele precedenten van denzelfden
aard. Vier telgen der Zweedsche koninklijke familie
zijn beneden hun stand getrouwd en velen schrijven
dit toe aan de betrekkelijke jeugd van den konink
lijken adel.
De Bernadotte-dynastie van Zweden werd ge
sticht nauwelijks honderd jaar geleden door Jean
Baptiste Bernadotte, een Pranschman van burger
lijke afkomst. Hij was de zoon van een advocaat
uit Pau, trad in het leger, en klom onder Napoleon
snel op tot den rang van maarschalk van Frankrijk.
In 1810, na den dood van den Zweedschen kroonprins,
werd hij aangewezen als troonopvolger en als zoo
danig erkend door den koning van Zweden, Karei
XIII, onder den naam Charles John. Zijn zoon ver
wierf een aanzienlijk prestige in de regeering en
maakte zich zeer populair. Na den dood van den
koning, in 1818, volgde hij hem op onder den
naam van Karei XIV. Zijn vrouw was eveneens
van burgerlijke afkomst.
Het was juist zeventig jaar na de stichting der
dynastie, dat een koninklijke Bernadotte met alle
conventie brak en tot bruid een meisje koos dat niet
van koninklijken bloede was. Het was prins Oscar,
zoon van koning Oscar II en broeder van den tegen-
woordigen koning. Op 15 Maart 1888 trouwde hij
met Ebba Munck van Fulkile, een hofdame van zijn
moeder. De bruid was uit een aristocratisch milieu,
maar werd door de hofkringen niet gerekend als te
behooren tot dien adel die recht had op den troon.
De koning eischte dat zijn stijfhoofdige zoon afstand
zou doen van zijn rechten
op den troon, maar stond
hem het gebruik toe van
den titel van prins Berna
dotte.
Het huwelijk van den
prins en de prinses Berna
dotte, die het volgend
jaar hun gouden bruiloft
zullen vieren, was zeer ge
lukkig. De prins, die thans
de zeventig heeft bereikt,
stelde veel belang in het
Prins Bertil, de derde zoon
van den Zweedschen kroon
prins, die met mej. Elw
Bra/mbeck in het hnwelyl
treden wil.