VAN LUCHTFOTO
TOT STAFKAART
De navigator, min of meer de regisseur der karteeringsop namen, met den fotograaf aan het
werk in de kajuit van het K.L.M.-fotovliegtuig.
De karteering van ons land ver
keert op het oogenblik in een over
gangsperiode.
Vroeger was men voor de samen
stelling van de 62 kaartbladen,
waarover de oppervlakte van ons
land is verdeeld, uitsluitend aan
gewezen op de kaarten en de
metingen, welke de kadasters ter
bepaling van onze belastingen
hadden aangelegd. Maar die waren
elk voor zich, en lang niet alle met
even groote nauwkeurigheid, ver
vaardigd zonder rekening te houden
met situaties in aangrenzende
kadastrale gemeenten. De afwij
king in de onderscheidene assen
stelsels, die waren toegepast, de
bolvorm der aarde, waarmee de
afzonderlijke kadasterplans geen
rekening hadden behoeven te hou
den, waren oorzaak, dat ook bij de
nauwkeurigste reductie of verklei
ning tot een gemeenschappelijke
schaal, tóch de aansluiting slechts
gevonden kon worden, door hier
maar wat te rekken en daar maar
wat te krimpen. En dat de nauw
keurigheid in afmeting en vorm
daaronder te lijden had, was even
onvermijdelijk als spijtig. Maar bo
vendien boden deze samengevoegde
kadasterkaarten nog pas den
grondslag de grenzen van eigen
dommen en behuizingen, waarop
door verkenners door waarneming
en opmeting ter plaatse de topogra
fische détails moesten worden inge
vuld boomen, heggen, bosschen en
boomgaarden, palen en
hekken, hand
wijzers en
een, de tijden zijn voorbij, dat het zoo goed meters nauwkeurig beeld geeft,
als uitsluitend een militair belang kon pen kaartenstelsel dat niet alleen
heeten, te beschikken over een kaarten- den loop van de grilligste wateren
1. daf van het heele land 'n volledig en tot in en de bochtigste wegen, onze ontelbare
Hollandsche slooten e
de samenstelling en het gebruik van
onzen bodem zuiver en betrouwbaar
weergeeft, maar dat bovendien elk huisje
en schuurtje, elke brug en vlonder of
duiker, iederen molen en toren of terreintop,
ja eigenlijk iederen boom en heg in het
landschap nauwkeurig aanwijst. En als het
niet dadelijk tot u doordringt, dat zulk een
minutieuze karteering van den bodem in onze
tijden tot de cultuur van een land behoort
laat dan tenminste de enorme vlucht u
overtuigen, die in de laatste jaren de kaarten-
verkoop van den Haagschen Topografisclien
Dienst genomen heeft voor zakelijke en in-
dustrieele, bouwkundige en streek-belangen,
maar ook voor sport en toerisme.
Zoo vertoont zich aan den navigator het be
vlogen terrein in den driftmeterdeze stelt hem
door zijn verticale lijnen in staat, afwijkingen
van den koers onmiddellijk te bemerken en te
laten corrigeeren. Bovendien doet de horizon
tale lijn boven het midden dienst om het tempo
der opnamen te berekenen tot het verkrijgen
van de benoodigde 60 overlap onderlinge
overdekking der foto's).
der K.L.M. in rechte
brengen
Zoo bevliegt de
speciale machine
van den fotodienst
banen hei in kaart te
terrein.
wat niet al. Afgezien nog maar van 't opsporen van
namen van wegen, huizen, buurtschappen, wateren,
boerderijen, polders, kasteelen, die moesten worden
achterhaald. Door nieuwe driehoeksmetingen werd
daarbij de juiste ligging van zooveel mogelijk hoofd
punten bepaald en de aansluiting nog verbeterd.
En dat zoo'n enkel kaartblad zoodoende maanden
eischte voor het verzamelen van gegevens, zal geen
betoog behoeven.
Daar kwam de luchtfoto, die ons zulk een verras
send en natuurgetrouw vogelvluchtbeeld geeft van
het bevlogen terrein. Tal van topografische bijzon
derheden waren daarvan zoo gemakkelijk af te lezen
(vooral, wanneer door dubbele opname werd gebruik
gemaakt van de stereoscopische effecten, die onder
den stereoseoop alle voorwerpen in zooveel tastbaar
der vorm laten zien), dat de verkennerstaak daardoor
al veel vereenvoudigd werd. En nog meer werd zij