Tot dertien maal toe wordt het papier telkens weer met andere vormen en kleuren
bedrukt, eer de kaart gereed is voor den gebruiker.
Met behulp van een reductiepasser wordt de groote kadasterkaart (ivaarop het
meisje den vinger houdtverkleind tot de gewenschte schaal op het op alumi
nium geplakte teekenstuk.
voorstelt. Deze schaal is de grondslag voor alie
kaarten van den topografischen dienst.
Het door den verkenner op deze schaal vervaar
digde en van alle topografische gegevens voorziene
teekenstuk wordt, om allen rek en krimp te voor
komen, geplakt op aluminium. Wie iets weet van
kleurendruk, begrijpt, dat dit teekenstuk nu weer
moet worden ontleed in afzonderlijke stukken voor
alle afzonderlijke kleuren, die de kaart vertoonen
moet. Bij de luchtkarteering moet dit evenzoo
gebeuren met de door den verkenner aangevulde
luchtfoto. Op vellen codatrace, dat is een door
schijnend celluloid-praeparaat, waarop aan één zijde
geteekend kan worden, moeten dus afzonderlijk
worden overgeteekend de lijnen, die rood (huizen,
kunstwegen), blauw (water), bruin (hoogtelijnen) en
zwart (overige aanduidingen) zullen worden gedrukt,
en die daartoe fotografisch op zink overgebracht en
daarin geëtst worden. Maar behalve lijnen bevat uw
kaart, ook vlakke tinten, soms tot acht verschillende
toe, om aard en gebruik van den bodem aan te dui
den dus moeten er naar een apart kleurenmodel
van den verkenner ook nog een aantal zinkplaten
of steenen gereedgemaakt worden, die de verschil
lende kleur-vakken in de kaart zullen drukken. En
ten slotte is er nog weer een steen noodig, waarop
de gegraveerde namen van wegen, wateren, plaatsen,
polders, huizen, enz. zoodanig zijn aangebracht, dat
ze, op de kaart gedrukt, deze nergens onduidelijk
kunnen maken. Hechts: Het plakken van de'
Zoodat welgeteld een kaart soms dertienmaal kaarideden het opvouw.
opnieuw met weer andere kleuren en andere aandui- ^are unnen gebeurt bij alle
dingen bedrukt moet worden, om ze volledig te accuratesse met een verbluf -
maken. jende vlugheid en handigheid.
De nieuwe, fotogrammetrische kaart wordt bewerkt, door de zuiver onthoekte foto's,
van onderen verlicht, nauwkeurig na te trekken op het doorzichtige codatrace.
Hier is juist een stukje Zeeuwsch kustgebied in bewerking
Om kaarten te bekomen van bv. 1 50.000 (de
stafkaart heeft deze schaal) of 1 200.000 dienen
alle voor den druk benoodigde stukken natuurlijk
weer (fotografisch) verkleind te worden op de
kleinere schaalmet de teekenpen moet het
geheele werk echter weer daaroverheen opnieuw
gedaan worden, omdat allerlei gegevens anders
onvoldoende tot hun recht zouden komen.
Wanneer we zoo'n veel
kleurig stukje kaart in han
den houden, dan lijkt het
allemaal zoo vanzelfspre
kend en zoo eenvoudig, zoo
natuurlijk, dat we daarop
alles terugvinden, wat we
rondom ons zien het
spreekt voor ons vanzelf,
dat de cartograaf daar
weergegeven heeft, wat we
zelf ook waarnemen. En
het ergert ons, dat de
brug, die de vorige maand
gebouwd is, nog niet voor
komt op den plattegrond,
dien we juist hebben ge
kocht.
Maar wie zoo met ons heeft rondgezien in de
ateliers van den Topografischen Dienst, dié zal
beseffen, wat een meetkundige precisie-arbeid er
vereischt wordt om de kilometers van het aard
oppervlak zoo zuiver tot centimeters te herleiden,
dat de kaartgebruiker er geen tiende millimetert je
aan tekort komt.
F. D'ALBEMARLE.
