MEXICO-CITY
.j -Ï£^J4l3ê^ «"■O!*!-*
40k
rmrrmr*
J5e oudste wereldstad van Xoord -
Amerikaioo wordt vaak de hoofdstad van
den gelijknamigen bondsstaat genoemd,
welke met haar meer dan een millioen inwo
ners de grootste stad is van 't zilverrijke land.
Mexieo-eity, zooals de plaats door de Amerikanen wordt aangeduid, om haar
te onderscheiden van den staat, is een alleszins merkwaardige stad. Er zijn hier
dingen gebeurd, welke, indien ze niet waren opgeteekend in de annalen der ge
schiedenis. ongeloofelijk zouden klinken. Het neemt een groote plaats in den geest
ran den doorsnee-Amerikaan in, ten gevolge van de uiterst belangrijke diplomatieke
betrekkingen, welke het met Washington onderhoudt, gesproten uit zooveel oude,
onopgeloste geschillen tusschen beide republieken. Maar wat het uiterlijk aangaat,
vertoont het oppervlakkig gezien wel eenige gelijkenis met de andere Latijnsch-
Amerikaansche hoofdsteden. Men vindt er oude paleizen en kerken, parken, schilde-
rijen-galerijen en bibliothekencolleges, kloosters, groote dagbladen en radio
zendstations, men ontmoet er diplomaten, soldaten, en verkeers
opstoppingen zijn er in de drukste straten der oude binnenstad
aan de orde van den dag, om nog niet te spreken van de ontelbare
revoluties, die sinds tientallen jaren als 't ware niet van de lucht
zijn geweest, want het volk is er vurig en oproerig. Mexico is
een stad van handel en industrie, men koopt en verkoopt er,
maakt er zeep, soda-water, schoenen, overhemden, suikerproducten,
sigaretten, meubels, machines, lederwaren, geneesmiddelen en
textielgoederen.
Seem plaats in een van zijn vele bioscooptheaters of schouwburgen, en ge ziet
er echt Amerikaansche „shows" zwem of dans er, speel er golf of tennis in een
club, of land op het Balbuena-vliegveld in een der lijntoestellen van El Paso. en,
behalve dat ge Spaansch in plaats van de taal der Yankees om u heen hoort,
zoudl ge u evengoed in Eenver of een andere Amerikaansche stad kunnen women.
Maar vermengd met al dit gestandariseerd modern gedoe vindt men de over
blijfselen van een vier eeuwen oude Spaansche en een nog veel oudere Azteken-
beschaving. Men komt er de sporen van tegen, zoo nu en dan, in de platte, drie
hoekige Azteken-gezichten, die men ziet, onopvallend voortschuivend door de drukke
straten. Wanneer men het verre verleden onderzoekt, komt men tot de bevinding
dat zekere historische gebeurtenissen hun stempel drukten en hun invloed deden
gelden op de bestemming en het leven van het Amerikaansche continent, vele eeuwen
lang. Hier was hel, dat het christendom zijn eerste wortels schoot in Xoord- Amerika,
toen de idolen der Azteken in altaren werden veranderd, en een schitterende maar
wreede heidensche cultuur plaats maakte voor de Europeesche beschaving.
Cortez zelf, de veroveraar van het zilverland, bouwde den eersten suiker-molen
niet ver van Mexieo-eity, en zijn conquistadores brachten er tal van dieren uit
hun land van afkomst heen, en leerden den Azteken nieuwe landbouwmethoden.
De komst van Cortez zette in beweging economische en andere krachten welke nog
op heden van invloed zijn van Califomiè tot Panama.
Doch verplaatsen wij ons thans naar het middelpunt der aloude stad, de Plaga
de la Constitución, het groote plein, dat den voorgrond vormt van o>ize luchtfoto.
Sinds de dagen van Diaz en Cortez was dit plein, waar eens het paleis stond en de
verschrikkelijke foltertempel van den Azteken-keizer Montezuma, vermaard om
hetgeen er zich afspeelde. Het is nog altijd het grootste plein vam Mexico, het
meest levendige in de geheele republiek, waar de voornaamste wegen der stad en
omgeving samenkomen.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Behalve als Plein der Constitut ie is het
ook bekend onder den naam van het Zócalo.
Plaza Ylayor en Plaza de Armos. Het
was hier dat in het jaar 1325 de Azteken
voor het eerst de symbolische slang en arend
zagen en hun eerste tempels bouwden. Hier vond in 1521 het bloedigste aller
gevechten plaats tusschen Azteken en Spanjaarden, toen Spaansche krijgsgevan
genen aan de afgoden werden geofferd. Meer slachtoffers dan op eenige plaats
ter wereld werden hier ter dood gebracht. Men vond in één tempel meer dan
100.000 schedels, en men neemt naar schatting aan, dat hier ieder jaar meer dan
20.000 menschen werden geslachtofferd. Hier werd in 1822 Iturbide tot keizer uit
geroepen. Hier ontplooide de A merikaansche generaal Winfield Scott de Stars- en
Stripes-vlag in 1847, en hier was het, dat twintig jaar later de ongelukkige keizer
Maximiliaan zijn droef vaarwel sprak tot zijn vrienden, alvorens buiten de stad
voor het vuurpeloton te worden geleid. En zoo leidt de geschiedenis verder over
deze bloedige worstelplaats van een Diaz naar een Madera, naar
een Carranza, naar een Oberon en een Caïles, getuige van
allerlei regimes, van oproer en geweld.
Eiken dag komen hier in trams, auto's of te voet duizenden
menschen, en aan den westkant, links op onze foto zichtbaar,
bloeit de oudste markt van de stad. Sinds 1524, toen de stedelijke
overheid den handelaren toestemming gaf om portieken te bou
wen ter bescherming van hun op de stoepen uitgestalde koop
waar tegen de felle zon. heeft de kleinhandel hier gebloeid. Ook
de openbare briefschrijvers, onder de analphabetische bevolking nog een zeer gewilde
instelling, vonden hier een plaats uit de zon. Onder deze portieken of galerijen wordt
gewinkeld, gehandeld, linden kleine ambachtslieden met hun stalletjes hun klanten.
Hier ontmoet men ook de talrijke bedelaars, met een markant Spaansche uitdrukking
de „pordiosero's"genoemd. Aan de zuidzijde van 't plein bevindt zich de bloemenmarkt
Doch als een koningin op een commercieel schaakbord staat, in het
midden van de vierkante huizenblokken, de oude kathedraal van Mexieo-eity, op
de plaats waar eens de trotsehe kolommen van den Azteken-tempel ten hemel rezen.
O-p de plaats ook, waar in de zestiende eeuw, opgetrokken uit steenen van den hei-
denschen tempel van Tlaloc Huitzïlopochtli, de eerste katholieke kerk in Mexico
verrees. De huidige kathedraal is 'n bouwwerk, waaraan achtereenvolgens door zeven
menschengeneraties is gearbeid vandaar dan ook de eigenaardige ongelijkheid van
bouwstijlen in de verschillende onderdeelen. Ze werd voltooid in 1667, en men
noemt haar wel de „Sint Pieter van Mexico"Rechts van het- plein bevindt zich hei
Xational Palace, het paleis van den president van Mexico, waar zijn onderge-
gebracht de ministeries van oorlog en marine en van financiën. De gevel is opge
trokken van rose en bruine lava-steen.
Op onze foto ziet men links boven de kerk van Santo Domingo, het overblijfsel
van een vroeger klooster der paters Dominicanen. Op het kleine nevenplein, rechts
van de kathedraal, staat de fontein ter nagedachtenis van Bartolomé de las Oasas,
den heldhajtigen Spaanschen priester, die zijn heele leven besteedde aan de be
scherming der inboorlingen van de Xieuwe Wereld tegen de verdrukking der verove
raars.
Mexieo-eity is inderdaad wonderlijk. We konden hier natuurlijk slechts enkele
itidrukken weergeven van deze stad vol bruisend levende moderne hoofdstad
eener groote republiek, ntaar ongetwijfeld voldoende, om iedereen te overtuigen van
haar rijkdom aan historische herinneringen en belangrijkheid in menig opzicht.
