HEERSCKSERS OVER
RUSLAND
250 JA
USSISCHE
GESCHIEDENIS
door
E. J. Sfnetanic-Klinsky
PETER DE GROOTE
f5 ilKTPy mts?,os©-
EKATKPMlfA btoïa<
AtlTA 11»i
Het standbeeld vail I'eter den Grooten in St. Petersburg
dal Katharine de Tweede voor hem liet oprichten.
Czarina Kath'arina de Eerste, de gemalin van I'eter, die na z'n dood
als alleenheerscheres over Rusland optrad.
Het is Juli 1709. Moskou,
de feestelijk versierde stad,
viert een der grootste over
winningen van den Rus-
sischen heerseher. Geduren
de een volle week luiden
onafgebroken alle klokken.
Een oprechte vreugdestem -
ming heeft zich van hel
volk meester gemaakt, want
het ZweedscRe gevaar bestaat niet meer. M en
heeft geen Karei meer te duchten.
Peter behaalt een schitterende
OTerwinning
Het leger van den gevreesden Zweedschen
koning is door de Russen in den slag bij Pol-
tawa op 27 Juni verpletterend verslagen.
Na deze zware nederlaag heeft. Zweden iedere beteeke-
nis als grootmacht verloren. De tooverglans van Karei
is verbleekt. Van zijn vrijheid en macht beroofd,
vindt hij in 't onaanzienlijke Turksehe stadje Bender
een toevluchtsoord. Hij is half de gevangene van
Achmed III, door het noodlot gedegradeerd tot een
avontuurlijken ridder.
..Het vijandelijke leger," zoo schrijft Peter van het
slagveld naar Moskou, „kwam om zooals Phaëton
voor de zon." Zijn heldere kijk op politiek doet hem
erkennen„dat door deze onverhoopte overwinning
eerst, thans met Gods hulp de grondslag voor St.
Petersburg gelegd is."
Na deze schitterende zegepraal staat Peter plot-
VIJFDE VERVOLG
seling in het middelpunt der Europeesche belang
stelling. Rusland, tot nu toe onderschat en met min
achting bejegend, wordt overstroomd met aan
biedingen van verdragen en tallooze eerbetuigingen.
Er zijn zelfs landen, die van „het Russische gevaar"
spreken
Mensehikoff, die zich tot een bekwamen veldheer
en strateeg ontwikkeld heeft, wist zich in den veld
slag bij Poltawa bijzonder te onderscheiden. Als dank
daarvoor wordt hij tot veldmaarschalk verheven.
Hij is nu sinds jaren de intiemste vriend van den
Czaar. Voor Peter is hij nog steeds de jeugdvriend
Alexaschka, voor de wereld de doorluchtige vorst
Alexander Mensehikoff, hertog
van Ingermanland. Zijn snelle
opkomst heeft hem eerzuchtig
gemaakt, hij lijdt aan groot
heidswaanzin en hebzucht zon
der voorbeeld. Toch gaat zijn
geniale aanleg ver boven deze
tekortkomingen uit, zijn glans
wordt er niet door vertroebeld.
De Gzaar is aan hem met al zijn
gebreken gehecht.
Zonderlinge verhalen over de verhouding van den
Czaar met zijn gunsteling doen de ronde. Als stad
houder van St. Petersburg maakt Mensehikoff zich
schuldig aan allerlei verduisteringen en knevelarijen.
De Czaar moet dit geregeld hooren. Op 'n dag
wordt het Peter te veel. Woedend betreedt hij het
slot van Mensehikoff op 't Wassilij-eiland, dat deel
uitmaakt van St. Petersburg. Op 't vernemen van
de boodschap, dat de vorst nog slaapt, stormt Peter
onaangemeld zijn slaapkamer binnen. Hij sleurt
Mensehikoff uit het bed, houdt hem zijn schulden
last voor oogen en nadat Peter hem een flink
pak slaag gegeven heeft, begeeft hij zich weer
naar huis.
Onderweg ontmoet hij '11 groote mensehenmenigte,
die zich naar het slot van den stadhouder begeeft.
Het zijn gelukwenschers en nu herinnert de Czaar
zich pas, dat Mensehikoff heden zijn naamdag
viert. Peter keert op zijn schreden terug en sluit zich
bij de menigte aan.
Doodsbleek ziet Mensehikoff den Czaar wederom
verschijnen. Maar Peter slaat geen acht op zijn ver
legenheid en angst.
„Toen ik zoo juist ontwaakte," spreekt de Czaar
zijn gunsteling toe, „schoot het mij meteen te binnen.