Als moeder en zoon van
elkander vervreemden
DE TRAGEDIE VA A
EEN KONINGSZOON
Anna, 'prinses van Denemarken, de
gemalin van James I. Uit kun
huwelijkdat verre van gelukkig
was, werden drie kinderen geboren
twee zonen en een dochter.
In hel jaar 1561 maakte zich een schip van de Fransche kust los, dat
een kostbaren last over hef Kanaal droeg. Het stond onder bevel van
den Cavalier Messire de Mévillon en zijn kostbare last was een
negentienjarige jongevrouw, die met een betraand gelaat een land naar
de kim terug zag wijken, waaraan zij een even schoone als treurige
herinnering behield.
De moord op David Eizzio, den Italiaanschcn secre
taris en vertrouweling van koningin Maria Staart.
Hij viel ten offer aan de wraakzuchtige intriges van
de Sehotsche edelen, die de ongelukkige koningin van
haar vertrouwden vriend en beschermer beroofdenDe
moord vormde den inzet van 'n bloedige reeks kuipe
rijen om de macht, die eindigden met de onttroon i no
en gevangenneming van Maria Stuart.
gaande haar geschiedenis gebracht, zoodat wij haar
treurigen levensloop bekend mogon veronderstellen.
Thans belichten wij even een andere tragische figuur
van het Engelsche koningschap. Een figuur, die
vleesch was van haar vleesch Maria Stuart's zoon.
De geschiedenis van James VI van Schotland kan
zich niet. op zoo'n treurige populariteit beroemen,
als die van zijn moeder. Zij is er echter weinig minder
tragisch om. Eeeds kort na zijn geboorte in de plaats
van zijn onttroonde moeder tot koning van Schot
land gekroond, was zijn leven een voortdnrende en
bloedige strijd om het bezit van zijn koninkrijk en
de macht. Sterk en talrijk waren de vijanden, die hem
belaagden. Bezien in liet doorschijnende licht der
historie is het verkeerd zijn eigen moeder tot zijn
vijanden te rekenen. Weliswaar streefde zij er na
haar gedwongen abdicatie naar weder in het bezit te
komen van den Scliotschen troon, maar dat streven
gold evengoed een liereeniging met
haar zoon, dien zij te haren gunste
tot vrijwilligon afstand hoopte te
kunnen bewegen.
Een feit is echter, dat James
zelf zijn moeder wel terdege onder
zijn vijanden schaarde. Zij be
twistte hem het koninkrijk en de
macht een bezit, waaraan hij
gehecht was als aan zijn leven.
En daaruit valt te verklaren, waar
om hij, zoolang zijn moeder loefde,
onverschillig bleef voor haar hard
lot en haar noodlottig einde zelfs
als eon verlichting voelde.
Do historie heeft ons een beeld
van den zoon van Maria Stuart
nagelaten, dat verre van gunstig
ja, zelfs ignobel en ontaard is
te noemen. Maar hij was een kind
van zijn tijd en wat in dit ver
band méér zegt een slachtoffer
van zijn omgeving. Hij heeft zijn
moeder nimmer bewust gekend en
reeds vanaf zijn prilste jeugd
werd hij tegen haar opgezet door
Haar smart om het afscheid bracht zij tot
uiting in deze regels
„Adieu, plaisant pays de France.
O ma patrie, la plus clierie,
Qui a nourri ma jeune onfance
Adieu, France, adieu, mes beaux jours
La nef, qui disjoint mes amours,
N'a eu de moi, que la moitié,
Une parte te reste, elle est tienne,
Je la fie a ton amitié
Ponr que de l'autre il te souvienue."
(Vaarwel, gij schoon Frankrijk,
Geliefd vaderland, dat mij
mijn prille jeugd
Hebt dierbaar gemaakt en
opgevroolijkt
Vaarwel Frankrijk, vaar
wel schoonste dagen van
mijn leven
Het schip, dat mij van
alles scheidt,
Wat mij lief is geworden,
ontvoert mij niet
Facsimile van het door ko
ningin Elisabeth van Enge
land onderleekende dood
vonnis van Maria Stuart.
Het origineel is bewaard
gebleven en berust hl het
Britseh museu m te Londen..
James I op gevorderden leeftijd. Rij regeerde
Engeland en Schotland van 160J162o.
Geheel aan u een deel blijft bij u achter,
Het blijft u behooren, ik vertrouw het toe
aan uw vriendschap,
Opdat het n aan hot andere deel zal blijven
herinneren,
Dat u verlaten heeft.)
Wie was de dichteres, die dit ontroe
rend afscheid schreef t
Haar naam was Maria Stuart. Op negen-
t.ienjarigon leeftijd reeds koningin-weduwe van Frankrijk
en wettige koningin van Schotland. Zij stak het Kanaal
over, om bezit te gaan nemen van den Scliotschen troon
een bezit, dat de schoone, gracieuze weduwe van
Frans II weldra noodlottig
zou worden. Had zij een
voorgevoel van de rampen
die haar in Schotland
wachtten, toen zij met
bovenstaande dichtregelen
afscheid nam van wat in
derdaad de schoonste dagen
van haar leven zouden blij
ken te zijn geweest Er is
geen positief antwoord te
geven op die vraag, maar
men zou het bijna gaan
gelooven.
Het was den achtsten
Februari van dit jaar 350
jaar geleden, dat de on
gelukkige koningin van
Schotland het leven liet
op het schavot. Ter ge-
over tegenheid van dien somberen herdenkingsdag hebben
wij onzen lezers een niet foto's verlucht artikel aan-
