Het is 28 Juni 1762. Het hoofd der samenzweerders Nikita Panin, en de zevenjarige troonopvolger Paul zijn in de kathedraal tegenwoordig. Aan het gejuhel van 't volk komt geen einde. He mensehen omhelzen elkaar op straat, het bericht der gebeurtenissen verspreidt zich als een bliksem straal door de stad. „Leve de Czarina Peter is geen heerscher meer Rusland heeft een nieuwe Czarina Lang leve Katharina En wederom is het de garde geweest, die 't lot van Rusland bestemd heeft. Dezelfde garde, die zoo vaak bij beslissende gebeurtenissen in Rusland door haar standpunt den doorslag gaf. ,.Haar samenzwering was waanzinnig en uiterst slecht georganiseerd," beklaagt zich Frederik van Pruisen op 't vernemen van den staatsgreep. De Pruisische koning heeft misschien gelijk, maar feit is, dat gan8ch Rusland door dienzelfden waanzin wordt aangegrepen. De algemeene vreugde over het wel slagen der slecht georganiseerde samenzwering kan slechts vergeleken worden met de vreugde, die er lieerschte in de dagen, dat Elisabeth, de dochter van Peter den Grooten, den Russischen troon besteeg en hem daardoor voorgoed aan de handen van den Duitschen en Baltischen adel ontrukte. Indien Peter III aan het bewind gebleven was, wie weet, waarheen Rus land dan gestuurd was. Rusland met zijn ontwa kende nationale cultuur, Rusland met de vele schit terende namen van hen, die voor een Russische literatuur, een Russische muziek en 'n Russische wetenschap streden. Wie weet, hoe de Ilolsteiner het door hem zoo gehate baxbaarsche land onder zijn bondgenooten verdeeld had. „Gij ziet niet ik handel ik onderwerp mij slechts aan den wil van het volk." Zoo luidt het antwoord van Katharina aan kanse lier Worohzow, den afge zant van Peter. Terwijl zij dit zegt, wijst zij hem op het jubelende volk onder de ramen van haar slot. Hoe gedraagt zich Peter bij dit alles Door zijn kamerdienaar, wien het ge lukt is uit St. Petersburg te ontsnappen, wordt de Czaar nog bijtijds voor het ge vaar gewaarschuwdVeld - maarschalk Münnich, die zich in Peter's nabijheid bevindt, dringt er op aan vanuit Kronstadt, waar heen de revolutie nog niet is overgeslagen, Katharina te dwingen tot capitulatie. De oude soldaat verklaart den volslagen energieloozen Czaar, dat alle hoop nog niet verloren is, dat zich de Russische troepen in Pommeren bevinden en dat hét weinig moeite zou kos ten om met behulp hiervan de enkele opstandige garde- regimenten te ontwapenen om den toestand opnieuw meester te worden. Maar de held van Ora- nienburg heeft alle bezin ning verloren. Het eene oogenblik neemt hij be sluiten, die hij 't andere oogenblik weer te niet (loet. Hij bedreigt Katha- J)e jeugdige grootvorst rina in een woedend schrij ven, hij bidt en smeekt en verliest kostbare uren met 't heen en weer sturen van boodschappers tusschen Oranienburg, St. Petersburg en Kronstadt. Het is te laat geworden. Een plotselinge vermoeidheid overvalt hem, een volslagen apathie. Het gevolg van den Czaar wordt steeds kleiner. Onder 't voorwendsel om in 't belang van Peter in St. Petersburg op verkenning uit te gaan, verlaten zij hem allen, op zijn trouwen adjudant na en de weenende gravin Woronzowa. Alexej Orlow slaagt erin met nauwelijks twee escadrons der garde het dappere Holsteinsche regi ment te ontwapenen. Op 't oogenblik, dat deze laatste beschutting van Peter de wapens neerlegt, blijkt tot algemeene verrassing, dat 't geen echte geweren, doch slechts imitaties zijn 't Schijnt, dat de voorzichtige Elisabeth indertijd de noodige maat regelen reeds had getroffen Met huilerige stem vraagt de onttroonde Czaar, na van alles te hebben afstand gedaan, slechts om vier dingen te mogen behouden gravin Woron zowa, zijn hond, zijn viool en zijn neger. Dit is 't treurige einde van'n heerschappij, die nog geen volle zes maanden geduurd heeft en een der sma- delijkste bladzijden van Ruslands geschiedenis vormt. „Hij heeft zich laten onttroonen, zooals een kind, dat men naar bed stuurt." Met deze woorden ty peerde Frederik de Groote 't best de nederlaag van hem, voor wien de Pruisische koning het lichten de voorbeeld was. Kei/erin der Russen JMZij, bij de genade Gods Katharina de Tweede, Keizerin en alleenheerscheres over alle Russen,... Alle oprechte zonen van 't Russische vaderland hebben duidelijk het gevaar erkend, waardoor 't Russische rijk bedreigd werd. Wij hebben ons genoodzaakt gezien, met de hulp van God en door Zijn gerechtigheid gesteund, op den duidelijken, oprechten wensch van onze onder danen den troon als alleenheerscheres aller Russen te bestijgen, waarna al onze trouwe onderdanen den plechtigen eed hebben afgelegd. (Uit 't. manifest van Katharina aan 't Russische volk.) Een Duitsche Czarina wordt 't „moedertje" van Rusland Een ontelbare menschenmenigte begroet op het ruime plein vóór het paleis de nieuwe keizerin. De soldaten rukken zich onder onbeschrijfelijk geju bel de Pruisische unifor men van 't lijf en vertrap pen ze met de voeten. De oude Russische wapenrok, dien Peter de Groote heeft ingevoerd, komt te voor schijn. De volksfeesten nemen geen einde, muziek en juichkreten daveren door de straten der hoofdstad. De vreugde van de volks massa's bereikt haar hoog tepunt als Katharina in de uniform van 't Preobras- hensky's-garderegiment te paard de eerste militaire parade afneemt. Het is niet meer de schuchtere prinses van Zerbst, die twintig jaar geleden naar Rusland kwam om de echtgenoote van den grootvorst te worden. Ka- tharina's houding spreekt thans van zelfbewuste kracht, van vastberaden heid. Rusland is voor haar sinds lang geen geheim meer. Zij kent 't Russische volk met al zijn goede eigenschappen en zwakke kanten. Zij is zich ervan bewust, dat zij de nalaten schap van Peter den Groo ten heeft overgenomen en zij weet, wat zij daaraan verschuldigd is. Haar regeeringstaak is haar vanaf de eerste dagen duidelijk. Zij heeft zich tot taak gesteld, den arbeid, dien de groote hervormer in ruwe trekken had opge zet maar niet heeft kunnen voleinden, te voltooien. Paul (Pawel Petrowitch)de eenige zoon van Peter 111 en Katharina (naar een gravure van Bonnet) Een Czarina, die zich op niemand wreekt W"he vroegere vrienden van Peter verkeeren in hevigen angst. Men ver wacht strenge straffen, zoo - als die tot nu toe op iedere regeeringsovername ge volgd zijn. Peter II, de onbedui dende Czaar, bracht den grooten favoriet van Peter den Grooten en Katha rina I ten val vorst Alex ander Menschikow. Anna Iwanowa wreekte

Tijdschriftenbank Zeeland

Ons Zeeland / Zeeuwsche editie | 1937 | | pagina 7