NIEUWE TECHNISCHE
WONDEREN BIJ
PHILIPS
Hoe de opheffing
van het richteffect
door den klankver-
strooiergeschiedt.
Het schrijverke
in de rimpeltank
Bij het jaarlijksch pers
bezoek aan de groote
Philipsfabrieken te
Eindhoven werden weerom
nieuwe technische wonde
ren en diverse verbete
ringen, op 't gebied der
radio-telefonie en televisie,
gedemonstreerd.
Er was bijzonder veel in
teressants te aanschouwen
in de diamantboorderij,
waar de z.g. treksteendia-
manten, ten behoeve der
gloeidraden, worden ver
vaardigd, in de philite-
fabriek, waar de radio-
kasten fraai „bekleed"
worden en in het Röntgen-
laboratorium, waar we de
ingenieuze toestellen in
werking zagen voor het
splitsen van atomen, met het doel, kunstmatige
radioactiviteit te verkrijgen.
Uit het vele interessante geven we hier een be
knopte geïllustreerde inleiding over het „schrijver
ke" (watertorretje), den z.g. klankverstrooier in
de nieuwe Philips-luidsprekers.
Het is een bekend verschijnsel, dat de weergave
van een radiotoestel het beste is, als men zich niet te
dicht bij het toestel en recht tegenover de luid
sprekeropening bevindt. Men hoort dan veel meer
hooge tonen dan terzijde van het toestel. Dit merk
waardige verschijnsel vindt zijn oorzaak in het feit,
Een luidspreker met „klankverstrooier"
een electromotor
kan men aan dit
technische „schrij
verke" alle ge-
wenschte trillingen
geven, die in het
water langere of
kortere golven ver
oorzaken.
Door dit vernuf
tige apparaat kan
men nu duidelijk
waarnemen, hoe
bij een bepaald
trillingsgetal een
sterk l ichteffect op
treedt. Zoodra men
echter een wigvor-
migen reflector in
het midden van
het houten staafje
plaatst, dan blijkt
het richt,effect plot-
dat elke luidspreker voor
hooge tonen een sterk richt-
effect vertoont. De luid
sprekerconus werkt voor
geluidsgolven boven een be-
toonhoogte als de
spiegel van een auto-
lantaarn, die het licht van
de lamp tot een bundel
vereeuigt. Het gevolg hier
van is, dat men ófwel te
veel hooge tonen hoort, als
men zich recht tegenover
het apparaat bevindt, óf
wel te veel lage tonen,
wanneer men zich naast
het apparaat bevindt.
Om van den aard van
het luidspreker-richteffect
een juist begrip te krijgen,
werd door de geluidsinge
nieurs in het Philips-labo-
ratorium 'n interessant toe
stel geconstrueerd, waar
mede men de gedra
gingen der luidspreker
trillingen met watergolven
kan nabootsen. Mede dank zij de ervaringen met deze
z.g. „rimpeltank" is inen er dan ook in geslaagd, het
typische hinderlijke richteffect bij luidsprekers bij de
nieuwe Philips-toestellen geheel op te heffen.
Deze rimpeltank is een langwerpige bak met
glazen bodem, waarop zich een waterlaagje bevindt.
Onder de glasplaat is een spiegel schuin opgesteld, die
het van boven door het water vallende licht op een
scherm projecteert. Iedere golfbeweging van 't water
kan op deze wijze op het scherm gezien worden. In
het water bevindt zich een houten staafje, dat den
zelfden vorm heeft als een luidsprekerconus. Door
De rimpeltank.
seling geheel verdwenen te zijn. Het „schrijverke
doet nu op alle frequenties mooi gelijkmatige gol
ven ontstaan.
Deze laboratorium-proeven hebben ertoe geleid
in de nieuwe Philips-luidsprekers een philite-
kegel aan te brengen, „klankverstrooier" genaamd,
die het richteffect volkomen opheft en de weergave
van het apparaat, waar ook beluisterd, een gelijk-
matigen klankrijkdom geeft.
En dit is de z.g. „denkende knop", een bedienings
automaat, waardoor een foutieve instelling der regel-
organen niet meer mogelijk is.
