HEERSCHERS OVER
RUSLAND
250 JAREN RUSSISCHE
GESCHIEDENIS
•Üf
AWÈ^jÈ'
door
E. J. Smctanic-Klinsky
EEXANDER
«Ll
Het beroemde Kmolny-klooster te Sint Petersburg naar een lithografie ran Du rand).
l)e oorlog had aan Rusland
ware schade toegebrachtDe
alge meent roor uitgang was
tot staan gekomen en de groote
hervormingen, die Alexander
in zijn eerste regeertngsjaren
tot welzijn rail het volk had
willen invoeren, wachtten nog
steeds op verwezenlijking. De
t 'zaar was vermoeid. Hij trok
:ich in eenzaamheid terug en
u plaats van den blik op het heden en de toe
komst te richten, gaf hij zich over aan sombere
bespiegelingen van 't verleden.
De moedelooze.
Zoolang Alexander nog streed voor de bevrijding
van het volk,werd liij doorde gebeurtenissen in
het verleden slechts weinig gekweld, thans
echter werd hij voortdurend achtervolgd
door de schrikbeelden van den elfden Maart 1809,
den nacht, waarin zijn vader Paul op onmenschelijke
wijze werd vermoord.
De medeplichtigheid aan dezen moord drukte
Alexander zwaar op het geweten. Toen hij nog be
zield was met groote toekomstplannen, had hij ge
zworen het volk datgene met liefde te vergelden,
wat hij zijn vader misdaan had. En wat had hij zijn
land tot nu toe geschonken Zijn idealen waren ge
strand op den buieaucratischen geest van zijn om
geving, de meeste plannen waren niet uitgevoerd,
een oorlog had 't land op zijn grondvesten doen
schudden, terwijl overal 't zaad uitschoot van een
revolutie, die hij zelf in 't leven had geroepen en
die hem met den dood bedreigde.
Alexander vernam, dat in 't. garderegiment van
Semenowsky gemuit werd. Het plan om den Czaar
van den troon te stooten, met alle namen der samen-
-- H j%gf fmB|
ZESTIENDE VERVOEG
zweerders, viel in zijn handen. Maar Alexander liet
na om straffe tegenmaatregelen te nemen.
..Ik heb zelf aan dergelijke dwalingen deelgenomen,
ze zelfs in 't leven geroepen. Heb ik nu wel 't recht
om te straffen I"
In naam der vrijheid en gexechtigheid had hij
t volk bevrijd van de banden, die het door zijn vader
waren opgelegd. Hij had de poorten van het rijk ge
opend voor den geest der Fransche revolutie. Hij
was zelf schuldig aan 't feit, dat de verderfelijke
literatuur van t revolutionnaire rationalisme onbe
lemmerd in Rusland een rijken afzet vond. Zou hij
nu de rechter moeten zijn
De Heilige Alliantie, die tusschen de christelijke
monarchen was gesloten, had de verwachtingen van
den Czaar niet in vervulling
doen gaan. De daden van zijn
bondgeiiooten brachten nieuwe
ontgoochelingen in zijn leven.
Op wien mocht hij nog hopen,
nu eigen volk en bondge-
nooten onbetrouwbaar bleken
Nu hij zelfs in eigen, onmiddel
lijke omgeving op niet-begrij-
pen en vervreemding stiet Er
lag een diepe kloof tusschen
Alexander en zijn hovelingen. Hij wantrouwde
hen. Er lag een kloof ook tusschen hem en zijn
vrouw, tusschen hem en de heele wereld.
Urenlang zat hij te lezen in den bijbel of lag hij
neergeknield, teiwijl de tranen hem over de wangen
rolden, voor den Eenige, door Wien hij zich niet
verlaten voelde voor den Almachtige.
De Czaar was tot diepe moedeloosheid gezonken.
Toen in het jaar 1824 St. Petersburg door een ge
weldige overstrooming geteisterd werd, verklaarde
Alexander openlijk, dat hij dit beschouwde als een
straf voor zijn zonden. Steeds sterker voelde hij zich
ertoe gedwongen afstand te doen van den troon.
In een ernstige ziekte der Czarina, tot wie hij zich
weer voelde aangetrokken, zag hij de laatste, zware
beproeving van zijn lot. Hij scheen vergeten te zijn,
dat hij nog de heerscher was over Rusland hij had
nog slechts zijn eigen leven en was nauwelijks in staat
de lasten daarvan te dragen. De eenige, op wien hij
nog vertrouwde, was graaf Araktschejew, 'n officier
met ijzeren wilskracht. Deze regeerde practiscli t
land. De overgang van den weeken Czaar naar den
ruwen Araktschejew werd door de oppositiepartij
benut om het volk in 't geheim tot oproer aan te
zetten.
Generaal Dibitsch, chef van den generalen staf, en
ook graaf Araktschejew werden door Sherwood,
'n Engelschman in dienst bij 't Russische leger,
