I 19 De wereldkampioen dr. Max Euwe en de ex- wereldkampioen dr. Aljechin weer tegenover elkaar in een spannend schaaktournooi. Ruim tien weken zal deze revanche-match duren. Reproductie naar een speciaal door onzen tee kenaar Herman Moer kerk vervaardigde gele- genheldsprent, welke m een formaat van 50 cm. X 37.5 cm. voor onze abonné's verkrijgbaar is. Na storting van 12.op postrekening no. 142700 of toezending van dat be drag per postwissel aan ons hoofdkantoor Nas- saulaan 51 te Haarlem wordt dit interessante herinneringsportret aan u toegestuurd. naH leven van Euwe zoekt, is het eenige wat men vindt, dat hij eenmaal een partij, waarin hij glad gewonnen stond, slechts nog met groot.e moeite remise kon houden door de schuld van.... zijn doch tertje. Deze werd nl. net geboren toen haar vader moest spelen en het is te begrijpen, dat Euwe een beetje in de war was. Maar dit is dan meteen ook wel het meest „schokkende" feit, dat in het leven van den huidigen wereldkampioen is voorgekomen. Bij Al jechin daarentegen vindt men spanning, opwinding en avonturen in overvloed. Toen de oorlog uitbrak nam Aljechin juist deel aan een tournooi in Mannheim, Duitschland. Ilij werd, te zamen met alle andere Russen, die er waren, geïn terneerd. Een schaakbord en schaakstukken waren niet aanwezig en om de erge verveling van zulk een interneeringskamp 'n beetje te dooden speelden de meesters den heelen dag zg. blind. De andere Rus sische schaakspelers berustten in hun lot. maar Aljechin liet toen al zien, dat hij niet-te-bedwingen was en hij ontvluchtte, al was dit ook zeergevaarlijk, naar zijn vaderland. Verder werd hij tijdens den oorlog gewond en heeft in een veldlazaret in Rusland wederom blind een paar van de mooiste par tijen van zijn leven gespeeld. Toen de revolutie begon in Rusland bleef^Aljechin een paar jaar als tolk in het ministerie voor Buiten- landsche Zaken, aangezien hij Duitsch, Franscli en Engelscli vloeiend spreekt. Als vroegere aristocraat moet hij echter vele angstige oogenblikken hebben doorleefd. Het is meer dan eenmaal gebeurd, dat hij op grond van een schijn van verdenking of heele- maal zonder eenige verdenking in een cel met veertig, vijftig anderen werd gestopt. In dien tijd was het de gewoonte om een tiental van de verdachte gevangen-genomenen te fusilleeren, om een zoo groot mogelijke zekerheid te hebben, dat de onbekende schuldige niet zou ontglippen. Herhaaldelijk moest de ex-wereld-kampioen zulke hachelijke avonturen meemaken, waardoor hij vaak weken en maanden lang niet zeker was, of hij den volgenden dag nog in leven zou zijn. Er doen verhalen de ronde, dat hij eindelijk ter dood was veroordeeld, doch dat de rechters zijn leven hebben gespaard, omdat hij de grootste schaak meester in Sovjet-Rusland was. Anderen meenen te weten, dat een schoone vrouw hem uit de gevangenis heeft gered. Als belooning zou hij daarna met haar getrouwd zijn. Hij zelf ontkent deze verhalen met de grootste stelligheid, maar zeker is, dat zijn leven tijdens zijn verblijf in Sovjet-Rusland niet over rozen ging. In 1921 vertrok hij naar West-Europa en werd beroepsspeler. Toen begon dan ook pas zijn werkelijke vermaardheid als schaakgenie. De avontuurlijke ervaringen van zijn jonge jaren hebben hun stempel op hem gedrukt, een stempel, dat met den loop der jaren niet meer is uit te wissclien. De psycholoog kan opmerken, dat de rustige levens wijze van Euwe en de bijna detectiveroman-achtige figuur van Aljechin in hun kunst, i.e. het schaakspel, weerspiegeld worden. Al heel gauw na zijn vertrek uit Rusland ging hij de geheele wereld bereizen. In 1923 vertrok hij naar Amerika en sinds dien tijd heeft hij in ieder wereld deel schaak gespeeld. Tijdens deze reizen heeft hij ook nog verschillende avonturen beleefd. Indien men Euwe en Aljechin observeert wanneer zij voor het schaakbord zitten, dan is men onmiddel lijk door het verschil in temperament getroffen. Euwe is koel, doelbewust, rustig en belieerscht. Het eenige uiterlijke teeken van opwinding is het rustelooze krulletjes draaien in zijn gladde haren. Rooken of drinken doet hij nooit, hij houdt zelfs niet eens van koffie. Aljechin daarentegen geeft den indruk van een wildeman. Hij strijkt met zulk een waren hartstocht door zijn haren, dat men moet vreezen, dat liij ze alle uittrekt. Euwe blijft meestal rustig voor het bord zitten, ook als hij niet aan zet is, doch Aljechin wandelt heen en weer met, stappen van een dragon der. Tegenwoordig rookt en drinkt hij niet meer, maar hij drinkt een ontelbaar aantal kopjes koffie tijdens een partij. Toen hij in 1933 tweeëndertig partijen blind heeft gespeeld, heeft hij volgens een ooggetuige honderd kopjes zwarte koffie uitge dronken 1 Hij schijnt verteerd te worden door zenuwen tijdens een partij. Ik heb hem eenmaal in Amerika in een partij in zulk een grooten tijdnood zien spelen, dat hij zijn koffie roerde met een. pion. In het tournooi te Kemeri van dit jaar heeft hij twee zetten achter elkaar gedaan tegen den Nederlandschen kampioen Landau. Misschien is dit wel een privi lege van ex-wereldkampioenen, daar 'Capablanca hetzelfde bij mij heeft gedaan in 't tournooi op den Semmering, waarvan ik juist ben teruggekeerd. De nervositeit van Aljechin is blijkbaar grooter geworden, want vroeger heeft hij veel langer over zijn zetten nagedacht dan tegenwoordig. Ilij zelf heeft zich ernstig met zijn zenuwachtigheid bezig WOÊRK&IOC gehouden indien deze niet heelemaal was op te heffen, dan wilde hij er in ieder geval voor zorgen, dat zij hem geen parten meer zou kunnen spelen gedurende een partij. Rooken en drinken heeft hij daarom absoluut opgegeven. In het begin heeft hij zooals in den achtkamp van Amsterdam 1936 voortdurend Haagsche hopjes gegeten, in Kemeri heeft hij steeds paninas een speciaal Lettisch melkpreparaat gedronken nu heeft yoghurt zijn speciale voorliefde. Het is opmerkelijk in de geheele carrière van Al jechin, dat zijn groote wilskracht één van de sterkste drijfveeren is. Deze karaktereigenschap is zelfs zoo sterk, dat velen van zijn bewonderaars, die over de geheele wereld verspreid zijn, gelooven, dat hij op de vierenzestig velden in staat, is te doen wat hij wil. Met deze meening kan ik mij echter beslist niet vereenigen, maar wel weet ik als vriend van Aljechin - dat zijn wilskracht hem tot schier on- geloofelijke prestaties kan voeren. Het tournooirecord van Euwe is in de laatste paar jaren veel beter dan dat van Aljechin. De vier partijen, die tusschen de beiden zijn gespeeld sinds den vorigeu tweekamp, hebben 'n plus-resultaat voor Euwe opgeleverd. De manier, waarop de huidige wereldkampioen zich heeft voorbereid voor de zware taak, die hem wacht, is logischer en beter doordacht dan die van zijn tegenstander. Objectief beschouwd, moet men daarom zeggen, dat de kansen van Euwe beter zijn dan de kansen van Aljechin. Toch blijft deze laatste een groot, on berekenbaar genie, dat tot, grootsclie dingen in staat is. Euwe en Aljechin zijn ieder in hun soort een stuk van de schaakgeschiedenis. Aljechin heeft in de jaren van 1929 tot 1935 gedomineerd. Euwe is sinds 1935 koning in de schaakwereld. Zijn lieer- scherscliap gaat zich iederen dag nog duidelijker af teekenen. Wij staan nu op den drempel van een groot, historisch feit in de schaakgeschiedenis een bitteren strijd, men kan bijna zeggen op leven en dood om de supermacht. Hoe deze strijd zal af- loopen, kan niemand met zekerheid zeggen. Eén ding is echter zeker In dezen hevigen, doch vredigen strijd, waar een overwinning niet behaald kan worden door laag hartige kuiperijen, zal diegene van de twee tegen standers den zegepalm veroveren, die daar het meeste recht op heeft.

Tijdschriftenbank Zeeland

Ons Zeeland / Zeeuwsche editie | 1937 | | pagina 19