I
Al
O?
I?.
RARITEITENKABINET
PPJH tiDF ië'A
T
Af\,| 1111(11»
T I]
I t i tv** v
De maag van een koe als....
r- 'Mrnwnniïim
I
fvnflfMIWMN
Een verzameling wonderlijke voorwerpen, gevonden in koeien/magen.
Op de schoolbanken hebben we reeds geleerd,
dat een koe een nuttig dier is. maar dat zij
ook tal van voorwerpen nuttigt, die voor
haar gezondheid schadelijk en dikwijls
noodlottig zijn, is minder algemeen bekend. Zij
aarzelt niet de zonderlingste dingen, die zich toe
vallig in haar voedsel bevinden, met evenveel
ijver op te eten, als het lekkerste hapje gras.
Steentjes, knoopjes en kleine stukjes been, dat is
nog te begrijpen munten en medailles, 't kan er
nog mee doorhaarspelden, naalden en spijkers
bezorgen ons al kippenvel, maar 't lijkt eenvou
dig ongeloofelijk, dat zij rijwielplaatjes, kettingen,
hazesprongetjes, sierspelden, Goudsche pijpen,
armbandhorloges, knoopenhaakjes, lepeltjes, schroe
vendraaiers en vijlen verorbert, alsof er geen
vuiltje aan de lucht is en er zelfs niet tegenop
ziet, een brok fietsband van ongeveer een meter
lengte op te peuzelen Als de slachter de koe naar
de eeuwige grasvelden gezonden heeft, doet hij in
haar buik dan ook vaak allerlei merkwaardige
ontdekkingen.
Dit heeft den directeur van 't Openbaar Slacht
huis te Haarlem, dr. F. P. Keyser, op het
idee gebracht een kleine verzameling aan te
leggen van de meest typische voorwerpen, die in
den loop der jaren in koeien magen gevonden werden
en de afbeelding van deze zonderlinge en interessante
collectie laat zien, dat de verzamelaar niet onfor
tuinlijk geweest is. Zij maakt zelfs het wonderbaar
lijke lotgeval van onzen ouden vriend Prikkebeen.
die met vijf schipbreukelingen en een mopshond
lustig bruiloft vierde in den buik van een levenden
walvisch, iets minder onwaarschijnlijk Maar dit
koddige verhaal blijft met dat al toch fantasie en
wat wij hier van de koe vertellen is nuchtere en
tragische werkelijkheid. We zouden haar de degen-
slikster uit het dierenrijk kunnen noemen en als we
dan ook op de andere afbeelding te zien krijgen,
wat voor een rariteitenkabinet de maag van zoo'n
hollebollegijs soms lijkt, .dan rijzen ons de haren te
berge. Natuurlijk sticht die pijnlijke last meestal
veel kwaad. Vooral scherpe voorwerpen zijn vaak
ware marteltuigen voor het arme dier. Dikwijls be
schadigen zij de maag en veroorzaken leelijke ge
zwellen. Niet zelden (boren zij zich ook door den
maagwand een weg en raken ten slot te de longen, de
lever, het hart of andere teere organen. In zulke
gevallen is het lot van het dier beslist. De boer be
merkt, dat het beest kwijnt en als de veearts dan
.scherp", zooals de vakterm luidt, heeft vastgesteld,
is er maar één middel om de koe uit haar lijden te
verlossen. Zij moet afgemaakt worden Hoe komen
nu zulke voorwerpen in het voedsel van liet vee
terecht Het meerendeel van de beesten, dat door
scherp" liet leven verliest, bevindt zich onder de
schillenkoeien. I)at zijn de koeien, die met schillen
en resten van groeilten gevoederd worden. De haar
spelden, naalden, veiligheidsspelden, broches en
andere voorwerpen, die moeder de vrouw of Aaltje,
Bef je en Katchen bij het schillen van de aardappels
en het schoonmaken van de groente verliezen of
achteloos in den scliillenbak werpen, in plaats van
hiervoor het vuilnisvat uit te kiezen, kunnen voor de
koe een lijdensweg en het doodvonnis beteekenen
Als onze vlijtige verzorgsters voortaan even het
sehillcnbakje nazien, voordat zij den inhoud aan den
schillenboer toevertrouwen, zullen zij de koe veel
leed besparen.
Een andere plaag, die de dieren vaak kwelt,
wordt veroorzaakt door kogels van steen en haar.
die zich in maag en ingewanden vormen van koeien,
paarden en varkens. Als het dier zich likt, slikt het
meestal ook haren naar binnen, die niet verteerd
worden en zich met de kalkafzetting uit de inwendige
organen vereenigen. Zoo ontstaan ballen van vilt
of steen, waarvan dé middellijn soms meer dan een
decimeter bedraagt en die wel eens 't gewicht be
reiken van ruim twee kilogram. Zooals ieder be
grijpen zal, wordt de spijsvertering door deze ge
vaarten danig belemmerd en zij kunnen dan ook de
patiënte noodlottig zijn.
Zoo zien we, dat het dier reeds veel te verduren
heeft, waartegenover wij vrijwel machteloos staan,
maar laten wij dan ook in de eerste plaats voor
komen. dat wij zelf de oorzaak van onnoodige ellende
zijn 1
.1. D. V.
.Jmt
•8 o
Kogel
tig wit de ingewanden van een paard.
Wat een enkele koeienmaag kan herbergen!
