GREAT EASTERN
Het verhaal van een
technisch wonder
SLOT
DOOR FRITZ ROTHGIESSER
STAP VOOR STAP
Nadat de Great Easternwas gebezigd voor het leggen van den telegraafkabel tusschen Engeland en Amerikawerd het schip naar New Orleans gesleept, waan
het als drijvend hotel werd geëxploiteerd. Vervolgens werd het ongeluksschip omgebouwd tot kolenboot en ten slotte maakte een theaterdirecteur er een reusachtig
ontspanningslokaal van. In 1886 lag de Great Easternals drijvend café op de Mersey in de omgeving van Liverpool waaraan bovenstaande plaat herinnert
Het doodsbericht aan de hel van Lloyd was wel
wat voorbarig. Het schip was nog lang niet dood.
Maanden lang lag het in de haven. Er was geen
sterveling aan boord, want er was niemand die
de wacht aan boord wilde betrekken.
Thomas Hope en de andere leden der maatschap
pij, die reeds in duizend andere transacties
verwikkeld waren, deden niet de minste moeite
om er nog eenige munt uit te slaan ten bate der
aandeelhouders. Het was immers alles boter aan de
galg. Er zat nu eenmaal één millioen pond in het
ijzeren gevaarte en dat rnoest er inaar blijven zit
ten
Hope trok een zuurzoet gezicht toen zich op zeke
ren dag een Amerikaan aanmeldde, die hem wenschte
te spreken over de „Great Eastern". Alleen de naam
al noopte Hope bijna dien mijnheer de deur te wijzen.
De bezoeker was niemand minder dan de zg. krank
zinnige Cyrus Field, de man van den electrisclien
telegraafkabel van Europa naar Amerika. Hope
dacht aan Brunei. Nog zoo'n fantast
De heer Field liet zich echter niet afschepen en
Hope moest hem dus wel tegen wil en dank ontvan
gen. Het onderhoud duurde zeer lang en Hope, van
natuur zeer teruggetrokken, ontwikkelde thans een
buitengewone welsprekendheid
„Voor den zooveelsten keer, mijnheer Field, blijf
er met uw vingers af. Of u die idee met dien kabel
wilt verwezenlijken is uw zaak, maar bemoeit u zich
niet met die drijvende kist. De ..Great Eastern" heeft
nog nooit iemand geluk gebracht. Het wordt tijd dat
men het schip vergeet. Het was klinkklare onzin
zoo'n schip te bouwen en plannen voor schepen,
grooter dan 3000 ton, zullen altijd onzin blijven."
Maar Cyrus Field hield voet bij stuk. En Hope
zag zijn indruk bevestigd deze Amerikaan toonde
inderdaad een opvallende geestverwantschap met
Isambard Brunei. Hope deed zijn best om Field op
beschaafde manier aan 't verstand te brengen hoe hij
persoonlijk over dat soort menschen dacht, maar
Field was ziende blind en hoorende doof.
„Mijnheer Hope." zei hij, „zeven jaar geleden
faalde ik in mijn opzet, maar toch heb ik doorgezet.
Ik heb dit echter niet gedaan met de bedoeling te
pletter te loopen op een zuiver technische vraaghet
voor mijn doeleinden noodzakelijke kabelschip. Eenige
duizenden zeemijlen kabel liggen op den bodem
van den Atlantischen Oceaan, maar dat heeft me niet
belet van voor af aan te beginnen. Enkele dagen ge
leden is te Londen de Anglo-American Telegraph
Company" gesticht en wij hebben de „Great Eastern"
noodig. Het is 't eenige stoomschip
ter wereld, dat geëigend is om te
dienen als drijvende werkplaats.
Wij willen het op eigen kosten om
bouwen en niet alleen gebruiken voor het leggen
van dezen kabel, maar ook later geregeld in de vaart
nemen. De naam „Great Eastern", de naam van
zijn bouwer, den armen Brunei, zal eindelijk de
waardeering vinden, waarop hij recht heeft en voor
u, mijnheer Hope, wordt het 'n schitterende trans
actie."
Hij sprak zoo overtuigend, dat er niets tegen in
te brengen viel. Hope voelde plotseling een diepe
hoogachting voor menschen als Field en Brunei. Men
bespotte hen, maar hun onverzettelijkheid, hun recht -
op-den-man-af-gaan, dat verhief hen mijlen hoog
boven het gilde der nuchtere bankiers en handelslui.
Er kwam weer leven in de „Great Eastern". Een
legertje arbeiders liep heen en weer op het dek. Er
werd gehamerd, getimmerd, gebouwd, aangesjouwd
en aangesleept. De schitterende salons verdwenen,
alles werd verbouwd met het oog op doelmatigheid.
Ook een der schoorsteenen verdween, evenals de
bierkelder en tal van andere dingen. In hun plaats
kwamen drie reusachtige kabeltrommels met 2500
zeemijlen kabel.
De ..Great Eastern" was herboren. Op 23 Juli
1865 begon het schip zijn reis uit de Foilhummeruiu-
baai bij Valentia naar Amerika. De kabel langs de
kust werd verbonden met den diepzeekabel en de
tocht begon. Maar de-„Great Eastern" zou de .Great
Eastern" niet zijn geweest als alles tot in de puntjes
had geklopt.
Halfweg naar Amerika brak de kabel. 1200 mijlen
kabel lagen verloren op den bodem van de zee.
Millioenen waren naar de maan. Men trachtte te
vergeefs den kabel op te vissclien, ofschoon het eerst
leek of men ging slagen. Het was namelijk met behulp
van speciale enterhaken gelukt den kabel te vinden
op een diepte van 2000 meter en men had hem al
ettelijke meters naar boven gebracht, toen hij weer
losraakte en zoek bleef.
Het ongelnksschip maakte rechtsomkeert en liep
binnen in de haven van Plymouth. De kranten
kwamen geen stof te kort. „Natuurlijk," werd er
