De grootste bouw steetien ter wereld
Het zien van de pyramiden in Egypte noopt bijna vanzelfsprekend tot de
vraag hoe hebben die arbeiders van toen die reusachtige steenblokken
toch bij en op elkaar gekregen Er zijn meer plaatsen op de wereld waar
men resten aantreft van werken, die door omvang of grootschheid verwondering
wekken. Zoo bijvoorbeeld de heuvels van Sacsahuaman, ter hoogte van Cuzco,
de oude Inca-hoofdstad van een sprookjesachtig keizerrijk, waar men bouw-
steenen aantreft, waarvan het verwerken den modernen vakman eenvoudig
perplex doet staan.
Er is notabene geen sterveling, die precies weet onder welke omstandig
heden of hoe de geweldige muur van het fort van Sacsahuaman werd gebouwd,
noch hoe men het heeft klaargespeeld om de bouwsteenen, met hun afmetingen
van ongeveer zeven meter bij drie, negenentwintig mijlen ver over sterk ge
accidenteerd heuvelland te sleepen.
Honderden menschen zijn misschien neergevallen van uitputting bij die
eene prestatiehet versieepen van één zoo'n bouwsteen, maar de muur van
Cuzco staat er, de geweldige borstwering, die in vroeger tijden de voorhistori
sche stad moest beschermen tegen aanvallen van vreemden. Drie zware lagen
massief metselwerk omringen den heuveltop van de oude metropolis.
Het valt zelfs niet bij eenige benadering te becijferen hoeveel menschen aan
den bouw 'van dien muur hebben gewerkt, hoeveel er noodig zijn geweest om
die geweldige blokken graniet uit de negenentwintig mijl verder gelegen rotsen
los te hakken, maar het is een feit dat, toen de Inca's hun zg. gouden stad hadden
gebouwd en besloten waren haar stevig te versterken, zij er inderdaad in zijn
geslaagd, rondom die stad een gordel te trekken, die tegen alle denkbaar geweld
bestand was.
Men kan verder over de Inca's denken zooals menavil, maar men moet zijns
ondanks wel bewondering hebben voorde wijze, waarop zij met die „bouwsteen
tjes" hebben omgesprongen. De afmetingen zijn welsprekend. Aan den voet van
den muur gemeten bereiken de blokken gemiddeld een hoogte van zeven meter tot
zeven meter twintig en zoo staan er drie blokken op elkaar. De oppervlakte
was bovendien heelemaal gepolijst. Er viel niet aan te denken dat iemand dien
muur, zonder hulpmiddelen, kon beklimmen. Het was dan ook uitsluitend te
danken aan verraad, dat Pizarro in 1533 de stad kon innemen en ver
woesten, zonder eenige noodzaak zich te pletter te loopen tegen het onneembare
fort van Sacsahuaman.
Cuzco is overigens een van de meest interessante stadjes van de Cordilleras
van Peru. Het ligt op 3500 meter boven den zeespiegel, bezit een gematigd
klimaat en wordt bijna uitsluitend bewoond door Indianen, die Cuzco trouwens
nog steeds beschouwen als de „heilige stad" der Indianen. De vroegere bewoners
dezer oude Inca-stad stonden toentertijd voor de keuze tussclien twee soorten
bouwmateriaalgraszoden of rotsblokken. Hun keus viel op de laatste soort en
de eeuwen hebben hen in het gelijk gesteld, want wat zij ten koste van boven -
menschelijke inspanning en doorzettingsvermogen tot stand wisten te brengen
om zichzelf en de hunnen te beveiligen tegen de hebzucht van vreemden, heeft,
voor een ruim gedeelte, stand gehouden tot op den dag van heden toe.
Hout was er in het Andesgebergte niet. Het zou vermoedelijk minder in
spannend zijn geweest om, zooals de Laplanders, hutten te bouwen uit graszo
den en dergelijke, maar dan zou er waarschijnlijk heden ten dage geen fort
van Sacsahuaman meer hebben bestaan om ons te vertellen over den durf en het
kunnen van de oude Inca's.
Het stadje, dat aan de noordzijde als 't ware in de schaduw ligt van het
fort, van Sacsahuaman, werd vermoedelijk in de elfde eeuw gesticht door Manco
Capac, den eerste der Inca's, en vertoont thans een naar mengelmoes van mas
sieve Inca-architectuur en Spaanschen bouwtrant. De spoorlijn naar Mollendo
is de eenige comfortabele weg die naar de kust voert, een hydraulische centrale
levert op tien mijlen afstand het electrisch licht, er is een paardetram en
een telefoonnet. Maar als menbedenkt hoeveel jaren er zijn voorbijgegaan tussclien
het bouwen van fort Sacsahuaman en thans, dan kan men zich toch wel eenigs-
zins 'n voorstelling maken van den primitieven toestand der middelen, die den
arbeiders ter beschikking stonden om bouwsteenen van drie bij zes a zeven
meter over een afstand van negenentwintig mijlen over dalen en heuvelen te
versieepen.
33
Speciale trein voor amateur-fotograf en
Ofschoon het den modernen mensch meestal niet snel genoeg gaatzijn er in
sommige landen kenteekenen waar te nemendat men tot het inzicht komt dat die
snelheid niet gesch kt is om eigen schoonheid van land en volk in zich op te
nemen en te verwerken. Zoo laat Amerika thans speciale treinen loopen, onaf
hankelijk van en buiten het groote verkeer om. Die treinen brengen de reislustigen
naar de meest ontoegankelijke plekjes, waar de trein dan even uitpuft en waar
naar hartelust kan worden gefotografeerd en genoten. Onze foto toont een van die
wondermooie hoekjes in Delaware Water Oap, waar de Delaware-rivicr zich door
het gebergte boort.
Een verrassend mooi plekje, waar nog wel een spoorlijn was, maar geen verkeer.
De spoorwegen hebben dit hoekje weer ontdekt en toegankelijk gemaakt voor hen,
die nog iets anders willen genieten dan het jachtende moderne leven. De trein
staat hier letterlijk bedolven onder de prachtige massa groen en loover van dit
farmgebied van Delaware.
Altona is het scheppingswerk van de Pennsylvania-Spoorwegmij., die in 1849
land aankocht en er een stad liet bouwen. Zij moest het uitgangspunt vormen
voor verdere Werkzaamheden der maatschappij in het Alleghany-gebergte. Ruim
16000 arbeiders werken in de herstellingsplaatsen, de smelterijen en de ruime
hallen, waar de grootste locomotieven der wereld worden gebouwd. Een bezoek aan
dit nijvere stadje is dan ook een van de vele speciale uitstapjes.
