DERDE HOOFDSTEK
DE TRAGISCHE LEVENSGANG
VAN FRANS JOZEF I EN
ELISABETH VAN OOSTENRIJK
BERTITA HARDING
Life -
In den zachten gloed van het kaarslicht, dat de
gezichten om hem heen verfraaide, hoog Frans
Jozef voor zijn tante uit Beieren en kuste haar de
hand. Daarna boog hij voor haar dochter, hef beven
de meisje, dat zijn eigen moeder voor den troon van
Oostenrijk had uitgezocht. Zij was een Wittelsbach
eii zou Weenen, Munchen en Berlijn nauwer ver
eenigen. Dat was de droom van Sophie. Habsburg
moest naar Duitsehland kijken om sterk te blijven
de „Anschluss" bleef wenken in een niet al te verre
toekomst en het herstel van liet Heilige Roomsclie
Rijk der Duitsche naties.
Intussclien stond thans Helene voor hem. Zij
verschilde heel wat van die verre naamgenoote,
voor wie duizend schepen in zee waren gegaan
Neen, deze Nené zou nooit een Trojaansehen oorlog
hebben veroorzaakt.
Frans Jozef was een goede en toegewijde zoon, die
nooit vergat,dat hij zijn rijkdom zoowel als zijn liooge
positie te danken had aan zijn doortastende moeder.
Want in I81S, toen zijn Oom, keizer Ferdinand,
afstand van den troon had gedaan, was het niet zijn
vader geweest, die in de bres sprong om het keizerrijk
en de dynastie te redden. Zijn vader liad de kroon
geweigerd. Maar zijn moeder, aartshertogin Sophie,
dacht er anders over. Oostenrijk had een keizer
noodig, en haar oudste zoon was juist achttien jaar
geworden. Met de hulp van de contra-revolutionnaire
leiders Radetzky. Jellaeoc en Windischgriitz bracht
zij den jongen Frans Jozef op den troon. Niet voor
niets had men in die dagen gefluisterd ..Aartsherto
gin Sophie deelt de lakens uit in den hofburg
Het was de wetenschap, dat hij regeerde dank
zij de wilskracht van zijn moeder, die Frans Jozef tot
gehoorzaamheid noopte. En toch, nu hij voor de
eerste maal zijn erkentelijkheid kon toonen, voelde
hij niets anders dan weerspannigheid. Waarom moest
het juist een huwelijk zijn, dat zij van hem ver
langde f Bestond er dan geen andere manier om haar
te bewijzen, dat hij dankbaar was en haar opoffe
ring waardig
Terwijl hij aldus zichzelf kwelde, drukte hij de
kille hand van zijn ongewenschte ..fiancee" en dwong
zich tot een glimlach. Het meisje bloosde zoo diep,
dat haar sleutelbeen wit naar voren kwam. Maar
terwijl zij zijn glimlach beantwoordde, werden haar
oor
trekken zachter. Zij zag er
niet meer zoo leelijk uit als
een oogenblik geleden. Frans
Jozef vatte moed. Misschien,
wanneer hij haar nader leerde
kennen
Intusschen benijdde hij op
dat oogenblik toch zijn min
sten stalknecht, die vrij was
0111 het hof te maken aan de vrouw van zijn eigen
keus. Welk een voorrechtToch stootte dit meisje
hem niet bepaald af. Zij scheen wel volgzaam en
vriendelijk. En het was lief van haar, om te glim
lachen, terwijl ze zich waarschijnlijk even ellendig
voelde als hij
Maar Nené voelde zich niet ellendigHaar
angst was verdwenen als een nare droom. Terwijl
zij naar den keizerlijken neef opzag, die haar echtge
noot zon worden, kreeg zij een schok. Wat was hij
knap Geen van zijn broers was zoo elegant als hij
En te denken, dat zij dit oogenblik tegemoet had
gezien als een afschuwelijke beproeving, terwijl
ze op haar knieën had moeten danken voor zulk
een geluk Een sprookjesprins kon er niet mooier
uitzien. Van zijn stralend, blond hoofd tot aan
zijn rinkelende sporen was Franzi onbeschrijfelijk,
verrukkelijk mooi. En te denken, dat hij van haar,
Nené, zou zijn Van haar voor altijd deze knappe
jongeman, die een van de machtigste heerschers
der wereld was
Zij nam zijn arm aan en schreed trots naar de
theetafel. Het ontging aartshertogin Sophie niet,
dat Nené tijdens de thee voortdurend haar oogen
op den keizer richtte. Sophie besloot 0111 maar meteen
een officieel tegenbezoek af te spreken, morgen in
het hotel.
„Kom lunchen," stelde hierop Ludovika voor,
„ik zal wat bijzonders bestellen in de keuken."
„Noedels t" bracht nu Sophie's echtgenoot, aarts
hertog Frans Karei, in het midden. Hij bemoeide
zich niet met een mogelijk huwelijk van zijn zoon,
maar hij sloeg nooit een invitatie af.
„Goed, noedels," antwoordde Ludovika hem,
stralend van dankbaarheid voor 't idee. Zij gaf
Nené een wenk met haar waaier en na correct te
hebben afscheid genomen, vertrok het tweetal weer.
Den volgenden morgen om negen uur verschenen
de keizerlijke gasten met een loffelijke stiptheid en
zij werden in de zitkamer van Ludovika's
suite ontvangen. Nené zat hen al op te wachten,
gekleed in een wijduitstaand japonnetje van Zwit-
sersch batist met ontelbare strikken van blauw
fluweelband. De pompadour had een zekere vol
maaktheid bereikt, die te danken was aan een uren-
langen strijd met het weerbarstige sluikhaar. Maar
het succes flatteerde Nené, dat was duidelijk te
zien. Haar gewoonlijk bleeke wangen gloeiden van
verwachting en gaven liet schuchtere meisje een
ontroerende uitdrukking van opgewektheid, die haar
in de verte op Elisabeth deed gelijken.
Ja, Sisi. Wat met haar te beginnen Hertogin
Ludovika brak zich daarover het hoofd. Waar kon
ze Sisi heensturen, zoodat het kleine ding uit den
weg bleef, nu de zaken zoo voorspoedig liepen
Haar laten deelnemen aan de lunch durfde de
voorzichtige moeder, die het verrassende conversatie
talent van deze dochter maar al te goed kende, toch
niet wagen. Van den anderen kant kon inen haar ook
niet vrij in het hotel of daarbuiten laten rond-
loopen, daar Sisi dan weer alle mogelijk kattekwaad
zou uithalen. De hertogin had tot nu toe nog niets
gehoord, dat op een aanzoek leek, en totdat de
verloving van Nené met den keizer een voldongen
feit was, moest ze de grootste voorzichtigheid in
acht nemen. Het beste leek haar ten slotte, Sisi
gedurende het keizerlijk bezoek aan Fraulein Rodi
toe te vertrouwenzij kon dan met de dame
van gezelschap in een aparte kamer lunchen. Nadat
deze moeilijkheid 1 't den weg was geruimd, keek
Ludovika de toekom-' niet vertrouwen tegemoet.
Toen de lunch werd opgediend, begaf zij zich met.
een gerust hart aan tafel.
Wat er eigenlijk tijdens deze gedenkwaardige
lunch precies gebeurd is met Sisi, staat niet vast.
Het schijnt, dat, ondanks Ludovika's voorzorgen,
het een of ander misverstand heeft plaats gehad.
Mogelijk heeft men in de hotelkeuken de twee dames,
Gezicht op 't lustslot Schönbrun n hij Weenen. Met den houw erruii werd in 1090 begonnen, op de plaats waar vroeger 'n jachtslot stond, dat door de Turken geheel
vernield werd. De hijgebouwen meegerekend telt het slot 1441 vertrekken en 139 keukens'. Van 1805-1809 had keizer Napoleon in Srhönbrunn zijn hoofdkwartier.