„Mij blijft niets bespaard.../'
DE TRAGISCHE LEVENSGANG
VA N FR A N S J O Z E F I EN
ELISABETH VAN OOSTENRIJK
BERTITA HARDING
28
Keizer Frune Jozef, naar hef eehildereluk ran F. X. Winterhaiier.
Toch had de aartshertogin gelijk. De ondervinding
had Sophie in het belang van de dynastie
leeren denken. Hermelijn en purper dienden
om de oogen der onderdanen te behagen zelfs de
minste hunner deelde in den glans daarvan. Het.
was de eerste plicht van een regeerend huis een
volmaakt en schitterend uiterlijk te toonen, want
zoodra het koningschap zijn macht over de
fantasie verloor, begon de dageraad der democratie.
Sisi diende zulks te begrijpen. Zij schikte zich.
Haar rijlessen werden gekortwiekt. In plaats daar
van mocht zij haar schoonmoeder begeleiden in de
ouderwetsche kales en de nieuwsgierige voorbij
gangers zoo vriendelijk mogelijk toeknikken. Reeds
vroeg in den morgen kwam Sisi in zijde en fluweel
voor den dag. 's Middags
moest zij audiëntie ver-
leenen en leeren met den
meest stralenden glimlach
te antwoorden op de meest
vervelende banaliteiten.
Daarna stelde tante Sophie
gewoonlijk nog een na
middagritje voor. Als Sisi
daarbij lusteloos in de kus
sens van het rijtuig leunde,
werd zij terstond berispt
,.Zit netjes recht en tracht
wat vriendelijker te zijn
Het vermoeide Sisi bui
tenmate den geheelen dag
te moeten paradeeren. Zij
wist wel, dat zij knap was
honderden malen had zij
zich liooren roemen als
schoon, charmant, verruk
kelijk en wat al niet meer....
Maar het was toch alles
behalve plezierig om niets
dan schoon en charmant
te zijn den lieelen lieven
dag door! Zij begon die
eindelooze uren, in haar
boudoir doorgebracht met.
aankleeden. afborstelen,
strikken en tooien, te haten.
Zij was 'n levenslustig jong
meisje en geen opgeprikte
mannequin. Zij werd neer
slachtig en de verveling
)>enauwde haar.
Laxenburg, dat tusschen
zijn hooge, oude booinen
lag weggedoken, was een
kil en vochtig verblijf, zelfs
in Mei. Zoolang Sisi een
sportief leven had kunnen
leiden, voelde zij zich frisch
en gezond. Maar zij kwam
hoe langer hoe minder bui
ten, ten slotte nog maar
in de kales der aartsherto
gin en het leven binnens
huis zonder voldoende be
weging deed haar geen
goed. Zij, die aan zonne
schijn en berglucht gewend
was geweest, werd teer en
bloedarm. Als zij alleen in
haar kamers was, gebeurde
het, dat zij urenlang huilde.
Frans Jozef, die zijn da
gen in den Hofbnrg door
bracht, waar de staats
zaken hem geheel in beslag
namen, bemerkte niets van
Sisi's verdriet.. Als hij des
avonds thuiskwam,ontving
zijn vrouw hem met een dapperen glimlach en
zonder te klagen.
Maar de doorzichtige bleekheid van haar wan
gen begon op te vallen. Op een van die zeldzame
morgens, dat zij te zamen uitreden en Sisi in
het volle zonlicht stond, merkte de keizer deze
verandering in haar gelaatskleur op. Hij schrok
ervan. Had zij misschien een kou onder de leden i
Of voelde zij zich eenzaam en verlangde zij naar
haar groote, gezellige familie in Beieren Als dat
zoo was, dan wist hij er wel raad op. Hij zou Sisi
naar Ischl brengen en haar moeder en zusters
over laten komen. Of misschien was het nog beter
zijn eigen, jongere broers naar Laxenburg uit te
noodigen, bijzonder Maxi. die evenals Sisi zooveel
van paarden hield. De levenslustige aarts
hertogen zouden hun schoonzuster zeker over
haar treurige stemming heenhelpen.
Maximiliaan kwam. Zijn goed humeur leed
wel eenigszins onder de aanwezigheid van zijn
moeder (die immers zijn relatie tot de kleine Linden
had afgebroken), maar in Sisi's gezelschap vergat
hij zijn gebroken hart. Ook Karei kwam. Sisi was den
bezoekers dankbaar. Zij zwierf met hen over de uit
gestrekte terreinen, verdreef den tijd in de kennels
en stallen van Laxenburg en liet hen de kleine
melkinrichting zien. Zij deed haar uiterste best
haar schoonbroers bezig te houden. Als Maxi grap
pen maakte, lachte zij al, vóór de pointe kwam en
droeg er aldus toe bij om den hoogen dunk, dien hij
van zijn geestigheid had, te versterken. Wat Karei
betreft, die haar nog steeds met droevige en
teedere blikken vervolgde, tegenover hem had
zij een houding van zóó vriendelijk begrijpen, dat
hij zich bijna getroost voelde.
De aartshertogin was niet tevreden met deze
wending. Te zamen met graaf Bom belles, den
vroegeren gouverneur van haar zoon, bereidde zij
voor Maximiliaan een reis naar Spanje voor.
terwijl Karei naar de cadetten te Weenen werd
teruggestuurd. Sisi was spoedig weer den heelen
dag alleen.
Dat duurde tot Juni, toen de mooie zomerdagen
aanbraken en Frans Jozef meer vrijen tijd kreeg.
Nu kon hij de schade der laatste maanden inhalen
en hij stelde een vaeantiereis voor. De provincies
Bohemen en Moravië hadden reeds lang naar een
l»ezoek van hun monarch uitgezien. Minister Alex
ander Bach vond het oogenblik daarvoor zeer gun
stig zoowel de Tsjechen als de Slowaken, die
beiden niet zeer tevreden waren met het Habs-
burgsche regime, zonden zich gevleid voelen, dat
Elisabeth het eerst hun hoofdstad bezocht.
Te Praag werden groote feestelijkheden voor
bereid en 't keizerlijke paar zag zich er schitterend
verwelkomd. Fit dorpen en gehuchten stroomde
de bevolking in haar kleurige kleederdrachten naar
Praag, om er te zien en te beleven, dat 't keizer
rijk met zijn elf verschillende volkeren en talen
lien niet vergeten had.
Voor Sisi was deze reis bijzonder leerzaam, daar
zij voor het eerst de openbare plichten van een
keizerlijke gemalin moest waarnemen. Hospitalen,
arme kerken, weeshuizen en liefdadigheidsinstel
lingen van allerlei soort verwachtten haar belang
stelling en ondersteuning. Het geld, door Frans
Jozef beschikbaar gesteld voor Sisi's persoonlijke
liefdadigheid, vond nu een doeloveral waar Sisi
armen, zieken of ongelukkigen bezocht, kon zij
met milde hand gaven uitdeelen. Zij vond dit heel
aangenaam en zoo gemakkelijk Hopelijk had
Franzi erg veel geld, zoodat ze maar dikwijls op
reis konden gaan.
De reis moest door de keizerin' worden afge
broken. omdat zij zich onwel voelde. Slechts met
tegenzin liet Frans Jozef haar naar laxenburg
teruggaan, terwijl hijzelf zijn bezoek aan Bohemen
voortzette. Kort nadien ontving de keizer van zijn
moeder het blijde bericht, dat zijn gemalin in
gezegende verwachting was.
Thans openden zich voor de goedgemeende be
moeizucht van de keizerin-moeder onafzienbare
mogelijkheden. De oude dame waakte persoonlijk
over Sisi's gezondheid (en volgens haar eigen in
zichten terwijl zij toezicht hield op alles en
iedereen, van de doctoren en hun assistenten tot
de naaister, die den baby-uitzet maakte. Verder ont
wierp de aartshertogin een uitgewerkt plan voor
de komende maanden, want Sisi zou thans in het
publiek moeten verschijnen om de bevolking te doen
deelen in de belofte van een erfgenaam.
In het begin gaf de jonge keizerin haar energieke
schoonmoeder in alles toe. omdat dit heel wat een-
