Opwekkend Smakelijk Gezond twaalfde hoofdstek I bianco 31 stad de deuren en vensters. In doodsehe stilte reed Prans Jozef door de verlaten straten naar het Palazzo Fenaroli, waar zelfs geen welkom was voorbereid. Toen zij Franzi's teleurstelling zag, kreeg Elisabeth tranen iii de oogen. Hun lijdensweg was niet ten einde. Zij moesten Milaan nog bezoeken, waar Radetzky en zijn commissaris van politie, Martinec, hun schandelijke misdaden hadden bedreven. Het is vreemd, dat de keizer zijn reis nog niet afbrak om aldus de vernederingen te ontgaan, die men hem aandeed om wille van de losbandig heid dergenen, over wier handelingen hij geen macht had gehad. Maar zelfs nu voelde hij zich nog verantwoor delijk voor eiken man, die Oostenrijk slecht gediend had. Hij moest dezen pelgrimsweg ten einde gaan, zelfs al zou hij het met den dood bekoopen. In Milaan leerde hij pas den waren omvang van Radotzky's wanbeheer kennen. Hier was een „Museum der Oostenrijksche schanddaden" te zijner inspectie in het Oastello ingericht. Daar kon de keizer het worgijzer en de pijn bank, de duimschroeven en de knuppels zien, waarmee men opstandige onder danen klein kreeg. Zelfs vrouwen werden niet gespaardnog kort geleden was 't voorgekomen, dat twee soubrettes, die in een cabaret 'n lied ten beste hadden gegeven, waarin de Habsburgers ge hekeld werden, slechts met 'n linnen hemd gekleed de lijfstraf hadden moeten ondergaan van dertig slagen. En daarna had men hen ook nog de gebroken knuppels laten betalen Of deze en dergelijke berichten geheel op waarheid berustten of niet, kwam er voor Frans Jozef niet zoo zeer op aan. Het feit alleen reeds, dat dergelijke be richten ontstonden, veroordeelde het Oostenrijksche. régime. Het was geen wonder, dat Milaan, evenals de overige steden van Lom- bardije, het keizerlijk bezoek met. tegen zin ontving. Toen Frans Jozef en Elisabeth door de Porta Romana reden, hoorden zij geen enkelen groet, ofschoon hier evenals in Venetië de boeren uit den omtrek waren omgekocht om „Evviva" te roepen. De Oostenrijksche politie echter hoopte dien avond de Venetiaansehe autoriteiten te bescha men, want terwijl het Teatro Fenice ledig was geweest, zou de wereldbe roemde Scala van Milaan een beter figuur maken. Martinec gaf aan alle aristocratische abonné's het bevel om dien avond de voorstelling bij te wonen, terwijl de thuisblijvers met een zeer zware geldboete gestraft zouden worden. De nobili gehoorzaamden zij zonden hun bedienden om hun plaatsen in te nemen. Frans Jozef bezon zich niet lang. Hij liet het Palazzo Reale voor zich inrich ten en toog aan het werk. Om des te afdoender maatregelen te kunnen nemen, zond hij een specialen koerier naar Weenen met de order voor de leden van het ministerie, zonder ver wijl naar Milaan te reizen. De minis ters onder hen de stralende Alexander Bach, die zoozeer op deze reis had aan gedrongen kwamen aan t.e zamen met adjudant Griinne en den generalen staf. Tntusschen was gravin Eszterhazy niet de eenige, die politieke reisbrieven uit Italië schreef. Ook de czarina Maria Alexandrovna, de eerste echtgenoote can Alexander II, ontving geregeld bericht van haar broer, prins Alexander van Hessen, die in die dagen met Oos tenrijksche strijdkrachten in Lombardo- V enetië lag. Sint Petersburg bleef ZOO- doende uitstekend op de hoogte van Habsburg's politiek aan de Adriatiscke Zee. VINO d^MARTlNljROSSI.J L MARrif,l SOlA*C k Torino tsamaof isoe Prins Alexander hield zich in die brieven ook met keizerin Elisabeth bezig, over wie elke vrouw in Europa dezelfde vragen stelde„Was zij heuscli zoo betooverend als de mensehen van haar zeiden Hoe zag zij eruit en hoe ge droeg zij zich Wat was haar geheim toch V' De prins van Hessen had op dat alles maar één enkel antwoord „Zij is stralend schoon en anders da.11 alle andere vrouwen." Dat weerhield hem echter niet zijn opmerkingen ten beste te geven over haar ontroerende poging Italiaansch te spreken, een taal, waarvan ze geen flauwe kennis bezat. Moedig repeteerde zij een onveranderlijke lijst van vrien delijke zinnetjes om hiermee de vijandige bevolking te ontwapenen. Ook in het Franseh, de taal der diplo maten, was zij geen licht. Haar vreemd soortige fouten riepen menigmaal een glimlach te voorschijn. Het bleek nu wel, dat bij haar opvoeding in Possen- hofen de nadruk niet op talenkennis was gelegd. De czarina wilde precies weten, wat Elisabeth droeg, en haar broer berichtte, dat het bij de crinoline scheen te blijven. Tijdens een diner te Cremona had de prins van Hessen het geluk naast de keizerin te zitten, maar hij begon deze eer spoedig te betreuren, want haar japon was zoo kolossaal breed, dat zij drie zitplaatsen innam. Hij had maar weinig kunnen eten ten gevolge van de taffet-golven, die rijkelijk over zijn schoot vielen, maar hij had elke bijzonderheid van de schitterende robe kunnen waarnemen, die „met zilver draad geborduurd was en bezwaard met kant". Overigens bestaat er, om Alexander's kijk op Elisabeth aan te vullen, nog een uitlating van zijn dochtertje, dat de Oostenrijksche heerschers Venetië zag binnentrekken. In latere jaren beschreef zij den indruk, dien de keizerin op haar gemaakt had, als volgt: ..een vrouw van koninklijke schoonheid.... met weel derig kastanjebruin haar, dat in zware tressen over haar schouders viel. Een zwart fluweelen kleed omhulde haar gestalte, terwijl een gebloemde, met goud geborduurde, tuniek aan haar hals sloot met een rooden strik. Ik staarde haar aan als een wonder en toen ze mij zag staan, lachte zij me toe. waarbij er twee kuiltjes naast haar mondhoeken kwamen. Dat was de keizerin...." Inmiddels had de keizer, door 't gansche kabinet gesteund, de maat regelen kunnen nemen, die hij reeds lang overwogen had. Maarschalk Radetzky, politiecommissaris Martinec en Alfred Krans werden uit hun ambt ontzet. Alle politieke gevangenen van Milaan werden vrijgelaten, iederen morgen officieele lijsten gepubliceerd, waarop de namen der grondbezitters stonden, die in eer en eigendom werden hersteld. Zoo begon de kille sfeer, die de Oostenrijk sche heerschers omhulde, langzamerhand te verdwijnen, evenals <le zwarte hand schoenen en andere teekenen van rouw, welke de bevolking droeg. Gackl, Elisa beth's jongere broer, wiens eigenlijke naam hertog Karei Theodoor luidde, was juist in Weenen, toen een bijzondere koerier uit Italië aankwam om het gouden en zilveren tafelgerei te halen, daar de keizer in Milaan een banket wilde geven. Gackl's nieuwsgierigheid, reeds gewekt, toen het geheele minis terie naar Milaan werd geroepen, was nu niet langer te bedwingen en hij besloot met het tafelzilver mee te reizen Hij kwam juist op tijd in Milaan aan om te beleven, dat, een week na 's keizers smadelijken intocht, de voornaamste burgers van de stad aan Habsburg's tafel wilden aanzitten. f Wordt verrolnd)

Tijdschriftenbank Zeeland

Ons Zeeland / Zeeuwsche editie | 1938 | | pagina 31