HERINNERINGEN
N-
aan de blijde geboorte der
grootmoeder en der moeder
van de nieuwe
Oranjetelg
Wijlen II.M. koningin Emma mot koningin Wil-
helminaop den arm, enkele maanden na hare ge
boorte op den 31sten Augustus 1880.
evenmin stil gezeten. En het is ontroerend en teeke
nend voor den liefdadigheidszin, die een traditie is
van ons vorstelijk huis, dat toen - gelijk thans
H.K.H. prinses Juliana H.M. de Koningin door
haar secretaris openlijk liet verzoeken, een groot
gedeelte van de binnenkomende gelden, als blijk van
genegenheid voor de jonge moeder geschonken, niet
voor haar zelf te besteden, maar voor liefdadige
doeleinden.
Toch kreeg ook H.M. de Koningin zelf ondubbel
zinnige blijken van belangstelling. De Amsterdam-
sche vrouwen schonken een wieg, ontworpen door
architect de Bazel, de Zuidhollandsc.he gemeenten
een kamerwieg stijl Louis XIV, Groningen schonk
een gouden rammelaar, Drente een fraai zilveren
blad; Utrecht een kinderkleed tafel Zwolle een
kamerschermen nog zeer veel meer.
In de residentie heerschte gedurende die laatste
dagen van de maand April 1909 een zenuwachtige
stemming. Het volk wachtte, in de heerlijke lente
der natuur, op de nieuwe lente van onze Oranje-
dynastie, in gespannen verwachting. Dag aan dag
verdrongen de nieuwsgierigen zich voor het paleis
de hofetiquette om. Persoonlijk toch ging
hij de jonggeborene aangeven bij den
Burgerlijken Stand en in afwijking van het
gebruik liet hij de prinses aan de ambte
naren toonen, opdat zij. gelijk hij schertsend
meedeelde, geen valsche verklaring zouden
afleggen.
Zóó scheen de zon der Oranjeliefde en
der verknochtheid aan het koninklijk huis
in liet Nederland van 1880. Zóó ook de
herinnering aan dien jubeldag ligt velen
ongetwijfeld versoher in het geheugen
zóó ook bestraalde, diezelfde gloed een ge
lukkig volk in het najaar van 1908 en culmi
neerde in de eerste maanden van het daar
opvolgende jaar.
Immers, m het najaar van 1908 ging de
mare door het land, dat er een koningskind
werd verwacht. De geruchten namen steeds
va-steren vórm aan de twijfel werd zeker-
heid, en die zekerheid, welke bij ons volk
dezelfde vreugdevolle aandoening te voor
schijn riep als in het jaar 1880. ontleende
toen, evenals in de zoo juist ten einde
geloopen periode van 1937, haar voldoe
ning gevende beteekenis aan het gewichtige
feit, dat het aan Nederland de zekerheid
gaf van de voortzetting en den nieuwen
uitbloei der eeuwenoude Oranjedynastie.
I n de dagen der offieieele en parlementaire
voorbereiding had ons Nederlandsche volk
de bronzen stem -
men der Hollandsche
torenklokken, feeste
lijk beierend over de lage
landen aan de Noordzee,
de geboorte hebben ver
kondigd van een nieuwe
Oranjetelg, nu de vader-
landsche driekleur wappert
van transen en daken, nu
de plechtige koperfanfares
der vorstelijke herauten
hebben geschetterd op de
hoeken van de pleinen en
straten onzer vreedzame
Hollandsche steden, en
alom de blijdë gebeurtenis
feestelijk wordt gevierd, nu
gaan onwillekeurig onze ge
dachten terug naar een
tweetal gelijksoortige feiten
in de geschiedenis van ons
aloude Oranjehuis. En wel
op de eerste plaats naar
de geboorte van de illustere
vrouwe, koningin Wilhel-
mina, die thans de groot
moeder werd van de nieuw
geboren Oranjespruit, en
vervolgens naar de ge
boorte van haar, die thans
als kroonprinses der Neder
landen voor de eerste maa l
zelf de moeder werd van
een Oranjetelg, en de innige
vreugde van het moeder
schap op haar beurt mocht
beleven.
Men moet al niet zoo
heel jong meer zijn, om zich van beide gebeurte
nissen de bijzonderheden nog in het geheugen
terug te kunnen roepen. Doch al kan men er zich
dari al persoonlijk niet op beroepen, de historische
Grootmoeder, moeder en dochter, een der her-
inneringskaarten, die na de geboorte van prinses
Juliana in omloop werden gebracht.
dagen der geboorte van
H.M. koningin Wilhelmina,
op den 31 sten Augustus
1880, te hebben meege
maakt, in de publicaties
van die dagen en in alle
geschiedboeken staan de
vreugde en de verrassing
geboekstaafd, waarmede
ons volk in alle kringen in
die dagen de geboorte be
groette van een Oranje
prinses, gesproten uit het
huwelijk van koning Wil
lem III met de Duitsche
vorstin prinses Emma van
Waldeck - Pyrmont
Het was, alsof op dien
gedenkwaardigen dag in
het zwaarbeproefde ko
ninklijke gezin -immers
kort achtereen waren 's
konings geliefde broeder
prins Hendrik (13 Januari
1879) en de prins van
Oranje (11 Juni 1879) over
leden het was, alsof op
dien 31 sten Augustus van
het jaar 1880 het geluk
openbarstte. De onuitge
sproken, maar toch aan
wezige angst onder de be
volking de prins van
Oranje was gestorven en
de nieuwe troonopvolger
had een zwakke gezondheid
sloeg om in een bijna
uitzinnige vreugde.
Voor den bejaarden
koning zelf moeten deze dagen wel de heerlijk
ste van zijn leven zijn geweest. En spontaan
van karakter als Willem III was, gaf hij levendig
uiting aan zijn blijdschap, en verbrak hij er zelfs
Een herinnering aan 30 April 1909. Aan de bevolking run s-Gravenhuge wordt door de herauten te paard
de blijde, boodschap gebracht ran de geboorte ran II.KM. Prinses Juliana. Naar de schilderij vanJ.Tfoynck
van Papendrecht.