1
JL
m
Die geen taal beeft j
Is geen naam weerd,
Waar geen taal leeft, j
Is geen volk.
(Cf. Gezelle) J
W waarin een dieper na
tionaal bewustzijn en
vooral de oeroude Gaeli-
selie of Keltische volks
aard weer hoogtij kon
vieren.
Wat eens de trots was
der voorvaderen, wat elke
Ier eens vanzelfsprekend
- beschouwde als zijn kost
baarst bezit de oude
i dans, de oude Gaelische gezangen,
irschijn gekomen uit den vergeethoek
reggeduwd om, voorzien van nieuwen
*n geplaatst op het nieuwe voetstuk
ivorvea vrijheid.
t het of de oude taal der leren, die
hofland en Bretagne nog voortleeft,
nde zou gaan, nadat de Engelsche
luim mooi' duim hadden verdrongen
alen vin enkele grensstrooken in het
g. „Gneltacht" of kustgebieden,
ikkerd door de enthousiaste leiders,
ionaal Bewustzijn ontwaakte, nieuw
leven en nieuwe bezieling
bracht en uit alle macht
begon te rukken aan de
kettingen die het aan de
Engelsche in vloeden kluis
terde.
Thans is de beweging
reeds zóó ver gevorderd,
dat een aanzienlijk per
centage der Iersche bevol
king zijn vroegere moe
dertaal zoo niet spreken
en schrijven ten minste
toch kan begrijpen. Alle
beambten en candidaten
naar een rijksbetrekking
moeten zich onderwerpen
aan een examen in de oude
taal, in officieele akten en
stukken heeft zij gelijke
Ooi de oude liederen en
dansen worden bezield
niet nieuw leven. De
jeugd, maar ook de oude
ren kijken belangstellend
toe en 'I lijdt geen twijfel
of de oude klanken zullen
in en ige herin n erin g
wakker roepen.
Rechte: Zooals Conscien
ce eens zijn volk leerde
lezen, hebben de Iersche
leiders ingezien dat de
sprookjes, vertellingen en
legenden uitstekend ma
teriaal vormen om vooral
de oudere generatie wak
ker te schudden uit haar
slaap van zooveel eeuwen
Het volk begint weer te
grijpen naar de oude
Iersche boeken in de
oude Iersche taal.
chè
id V.
5
rechten verkregen als hetEngelsch, op uithangborden,
wegwijzers enz. prijkt zij weerom in volle glorie, ter
wijl de kranten hun kolommen reeds openstellen
voor vertellingen of berichten in het oude Gaelisc.h.
De grootste vijanden dezer nieuwe beweging zijn
echter niet zooals men terecht zou raeenen de
diep ingewortelde Engelsche invloeden, maar de
verregaande laksheid van het gros der bevolking.
Jaren en jaren hebben de Engelsehen stuk voor stuk
den machtigen dijk der Iersche tradities afgebrok
keld, een afbrokkeling nog gesteund door radio, krant
en tijdschrift. Deze stille, welbewuste aftakeling is
niet ongemerkt aan het Iersche volk voorbijgegaan,
zonder tevens diepe sporen na te laten. Het valt te
begrijpen dat het gros der massa niet. zonder meer
geneigd is terug te keeren tot een taal die afgezien
van de groote moeilijkheden harer samenstelling
internationaal van weinig of geen beteekenis is.
Er is het groote enthousiasme der jeugd en de
hefboom van een verheven idealisme voor noodig
om den „weg terug" te vinden tot de schoolbanken
van het oude. Zal het de jeugd, de stoere gezonde
Iersche jeugd van heden, gelukken af te rekenen met.
Een standbeeld dat treft door
zijn eenvoud en natuurgetrouw
heid. Het is opgericht ter eere
van den Ierschen dichter Pa-
draig O' Connaire, die in de
vorige eeuw het heele eiland door
kruiste om stof te verzamelen
voor zijn korte verhalen en hard
nekkig weigerde ook maar één
lettergreep Engelsch te schrijven.
de laksheid der oudere generaties Het lijkt van wél.
De strijd heeft zich immers thans niet alleen ont
wikkeld rondom de taal, hij heeft zich ook meester ge
maakt van al die oude belangrijke overblijfselen waar
aan de folklore der Gaeltaclit-gebieden zoo rijk is, van
dien onuitputtelijken schat aan sprookjes legenden en
vertellingen, die door geestdriftige speurders en zoe
kers met potlood en gramofoonplaat zijn opgenomen
tot. in dé armzaligste stroohutten der Gaeltaclit. toe.
Uit die en andere bronnen kan de jeugd van nu putten
naar hartelust. De oude Gaelische gezangen klinken
weer daverend door de rangen der nieuwe jeugd, de
oude Gaelische dansen geven het nieuwe rhvthme
aan waarop de rijen zich bewegen. En wanneer de
jeugd met dat enthousiasme, dat haar kenmerkt,
zichzelf blijft doordringen van dien adem uit verleden
eeuwen, dan lijdt liet. niet den minsten twijfel, dat
er eerstdaags een nieuw volk uit het oude zal worden
herboren, een volk op welks lippen oude klanken een
nieuwe bekoring zullen krijgen, klanken van een taal
die eeuwenlang in het verborgen kon blijven kiemen,
maar wier kiemen den tand des tijds zegevierend
hebben kunnen weerstaan.
I ithangborden, wegwijzers en alles wat officieel
klinkt, is thans tweetalig. Het Engelsch. dat
honderden jaren lang den voorrang had, heeft
ruim baan moeten maken voorde Iersche taal.
De moderne techniek kamt de propagandisten der nieuwe beweging ter hulp. In de hutten der Gaëltach legt men geregeld
bezoeken af om uit den mond. der oude cisschers en boeren hel relaas te vernemen der oude sprookjes en legendeneen
relaas dat automatisch wordt geënregistreerd en straks zal overgebracht worden naar de schoollokalen, waar een leer
gierige jeugd gespannen zal luisteren naar die klanken uit een ver verleden.
Cftitffl slefbe
SLEAHEAD
>*r