1 JL m Die geen taal beeft j Is geen naam weerd, Waar geen taal leeft, j Is geen volk. (Cf. Gezelle) J W waarin een dieper na tionaal bewustzijn en vooral de oeroude Gaeli- selie of Keltische volks aard weer hoogtij kon vieren. Wat eens de trots was der voorvaderen, wat elke Ier eens vanzelfsprekend - beschouwde als zijn kost baarst bezit de oude i dans, de oude Gaelische gezangen, irschijn gekomen uit den vergeethoek reggeduwd om, voorzien van nieuwen *n geplaatst op het nieuwe voetstuk ivorvea vrijheid. t het of de oude taal der leren, die hofland en Bretagne nog voortleeft, nde zou gaan, nadat de Engelsche luim mooi' duim hadden verdrongen alen vin enkele grensstrooken in het g. „Gneltacht" of kustgebieden, ikkerd door de enthousiaste leiders, ionaal Bewustzijn ontwaakte, nieuw leven en nieuwe bezieling bracht en uit alle macht begon te rukken aan de kettingen die het aan de Engelsche in vloeden kluis terde. Thans is de beweging reeds zóó ver gevorderd, dat een aanzienlijk per centage der Iersche bevol king zijn vroegere moe dertaal zoo niet spreken en schrijven ten minste toch kan begrijpen. Alle beambten en candidaten naar een rijksbetrekking moeten zich onderwerpen aan een examen in de oude taal, in officieele akten en stukken heeft zij gelijke Ooi de oude liederen en dansen worden bezield niet nieuw leven. De jeugd, maar ook de oude ren kijken belangstellend toe en 'I lijdt geen twijfel of de oude klanken zullen in en ige herin n erin g wakker roepen. Rechte: Zooals Conscien ce eens zijn volk leerde lezen, hebben de Iersche leiders ingezien dat de sprookjes, vertellingen en legenden uitstekend ma teriaal vormen om vooral de oudere generatie wak ker te schudden uit haar slaap van zooveel eeuwen Het volk begint weer te grijpen naar de oude Iersche boeken in de oude Iersche taal. chè id V. 5 rechten verkregen als hetEngelsch, op uithangborden, wegwijzers enz. prijkt zij weerom in volle glorie, ter wijl de kranten hun kolommen reeds openstellen voor vertellingen of berichten in het oude Gaelisc.h. De grootste vijanden dezer nieuwe beweging zijn echter niet zooals men terecht zou raeenen de diep ingewortelde Engelsche invloeden, maar de verregaande laksheid van het gros der bevolking. Jaren en jaren hebben de Engelsehen stuk voor stuk den machtigen dijk der Iersche tradities afgebrok keld, een afbrokkeling nog gesteund door radio, krant en tijdschrift. Deze stille, welbewuste aftakeling is niet ongemerkt aan het Iersche volk voorbijgegaan, zonder tevens diepe sporen na te laten. Het valt te begrijpen dat het gros der massa niet. zonder meer geneigd is terug te keeren tot een taal die afgezien van de groote moeilijkheden harer samenstelling internationaal van weinig of geen beteekenis is. Er is het groote enthousiasme der jeugd en de hefboom van een verheven idealisme voor noodig om den „weg terug" te vinden tot de schoolbanken van het oude. Zal het de jeugd, de stoere gezonde Iersche jeugd van heden, gelukken af te rekenen met. Een standbeeld dat treft door zijn eenvoud en natuurgetrouw heid. Het is opgericht ter eere van den Ierschen dichter Pa- draig O' Connaire, die in de vorige eeuw het heele eiland door kruiste om stof te verzamelen voor zijn korte verhalen en hard nekkig weigerde ook maar één lettergreep Engelsch te schrijven. de laksheid der oudere generaties Het lijkt van wél. De strijd heeft zich immers thans niet alleen ont wikkeld rondom de taal, hij heeft zich ook meester ge maakt van al die oude belangrijke overblijfselen waar aan de folklore der Gaeltaclit-gebieden zoo rijk is, van dien onuitputtelijken schat aan sprookjes legenden en vertellingen, die door geestdriftige speurders en zoe kers met potlood en gramofoonplaat zijn opgenomen tot. in dé armzaligste stroohutten der Gaeltaclit. toe. Uit die en andere bronnen kan de jeugd van nu putten naar hartelust. De oude Gaelische gezangen klinken weer daverend door de rangen der nieuwe jeugd, de oude Gaelische dansen geven het nieuwe rhvthme aan waarop de rijen zich bewegen. En wanneer de jeugd met dat enthousiasme, dat haar kenmerkt, zichzelf blijft doordringen van dien adem uit verleden eeuwen, dan lijdt liet. niet den minsten twijfel, dat er eerstdaags een nieuw volk uit het oude zal worden herboren, een volk op welks lippen oude klanken een nieuwe bekoring zullen krijgen, klanken van een taal die eeuwenlang in het verborgen kon blijven kiemen, maar wier kiemen den tand des tijds zegevierend hebben kunnen weerstaan. I ithangborden, wegwijzers en alles wat officieel klinkt, is thans tweetalig. Het Engelsch. dat honderden jaren lang den voorrang had, heeft ruim baan moeten maken voorde Iersche taal. De moderne techniek kamt de propagandisten der nieuwe beweging ter hulp. In de hutten der Gaëltach legt men geregeld bezoeken af om uit den mond. der oude cisschers en boeren hel relaas te vernemen der oude sprookjes en legendeneen relaas dat automatisch wordt geënregistreerd en straks zal overgebracht worden naar de schoollokalen, waar een leer gierige jeugd gespannen zal luisteren naar die klanken uit een ver verleden. Cftitffl slefbe SLEAHEAD >*r

Tijdschriftenbank Zeeland

Ons Zeeland / Zeeuwsche editie | 1938 | | pagina 21