- «ts-s s: rr - -
fr~
want liet was het kind van een aartshertogin.
En Metternich zou wel zorgen, dat die teedere
schoot het jongske stevig omvatten bleef,
zoodat het nooit een gevaar kon worden voor
den vrede, voor Europa, voor Oostenrijk. Nooit
mocht dat kind macht krijgen Nooit mocht
het een kroon dragen NooitDit woord was
jaren dóór Metternicli's koele, koppige ant
woord op vele vragen en voorstellen.
Het jongetje, dat in
weelde en teederheid zijn
eerste jaren had doorleefd,
werd het pleegkind van
een grootvader, die zich
in alle zaken door zijn
kanselier leiden liet. Het
werd de pupil van vreem
den, die in rustige gehoor
zaamheid aan Metternich
een omknedingssysteem in
de plaats stelden van de
ouderlijke liefde. Want de
trotsche vader van den
koning van Rome zat zich
op Elba te verbijten, en de
moeder had zich laten
paaien met een hertogdom-
met je met een schijn van
souvereiniteit en een massa
wereldsch vermaak. Dien
zoon daar in Weenen zag
zij een doodenkelen keer,
maar dat was haar genoeg.
De rest van den tijd werd
door andere sympathieën
in beslag genomen.
De kleine gevangene van
Metternich werd materi
eel voortreffelijk behan
deld geestelijk werd hij
met ijver gemodeleerd
naar het model van een
onbeduidend Oosten rij kscli aartshertogje, een mee-
loopertje in de familie van keizer Frans. Wat kon
het kind beginnen tegen die omknederij Het leerde,
liet toonde een gevoelig hartje, maar het kon opeens
heftig worden, grillen toonen, teruggetrokken pein
zen. tot ander verzet was het niet in staat. Het
liet zich natuurlijk welgevallen, dat de naam Napo
leon hem ontnomen werdhij moest voortaan
Marie-Louise, aartshertogin van Oostenrijk,
geboren 13 September 1791, die op 2 April
IS 10 met keizer Napoleon huwde en de moeder
werd van den koning van Rome.
bij zijn tweeden naam Frans genoemd worden
dat zijn trouwe Fransche gouvernante, die
band met de glorie van zijn prille jeugd, werd
weggezonden; dat hij nog slechts Oosten
rijkers om zich heen kreeg, nog slechts
Duitsch hoorde spreken en mócht spreken
dat zijn titel, koning van Rome, vergeten werd,
en hij voortaan de hertog van Reichstadt
heette. Maar hij vergat zijn vader niet.
Toen de laatste Fran
sche getrouwe bij hem
werd weggehaald, zei
hij bij het afscheid
„Méneval, als je vader
ziet, zeg dan, dat ik nog
erg veel van hem houd."
Napoleon ontsnapte
van Elba, was weer
honderd dagen kei
zer. maar zijn zoon
wist het niet. Napo
leon werd bij Waterloo
verslagen, moest an
dermaal afstand doen
van troon en rechten,
vertrok naar St. He
lena met het beeld van
zijn zoon in zijn han
den en in zijn hart.
Die zoon werd geprest,
om alles te vergeten,
wat Fransch was, en
kreeg daarvoor in ruil
kleeren en eten en
speelgoed en lessen.
alles behalve liefde.
Zijn moeder liet hem
in den steek zijn
grootvader was goed
voor hem, maar of
ferde hem op, zoo vaak
en voor zooveel zijn kan
selier het vroeg. De andere Oostenrijksclie bloed
verwanten deden hun best, om edelmoedig te zijn,
maar zagen in het neefje allereerst den zoon van
Napoleon, den vijand. Natuurlijk werd dat kind bleu,
wantrouwig, leugenachtig, aanstellerig, opstandig
soms. Maar de jaren van zacliten drang werkten
toen hij vijftien jaar was, noemde hij in een opstel
de Franschen den vijand. Het werd zijn eerzucht, op
e koning ran Rome. Naar een schilderij van Sales.
het slagveld macht en roem te winnen voor Oosten
rijk. De geest van het adelaarsjong zat gevangen in
het net van dwang en gewenning. Maar zijn droomen
zweefden naar vrijheid Het was gelukt, dachten de
opvoeders de koning van Rome was een Habs-
burger geworden hij sprak Duitsch en dacht
Oostenrijksch Maar zij juichten te vroeg. Dat de
natuur bleef, zou de toekomst bewijzen.
CS/of volgt)