T
Een overzicht op de Zeeuwsche antiquiteiten-verzame
ling in de groote zaal van het concierge-huis.
schaal hielden, en nog minder, dat zij bij de herhaalde
politieke troebelen telkens have en goed, schepen en
waren erbij inschoten. En bovendien het Zwin
begon reeds te verzanden. De Schotten verhuisden
dan ook in de helft van de vijftiende eeuw naar
Middelburg. Maar ook daar was niet alles den
machtigen handelaars naar den zin. Brugge probeer
de hen weer terug te lokken, Antwerpen poogde ook
den wolhandel in zijn handelshaven gevestigd te
krijgen. En ook de Veerenaars maakten van de
gelegenheid gebruik, de aandacht te vestigen op hun
prachtige haven en reede, die Veere uitstekend ge
schikt maakten tot stapelplaats van den wolhandel
der Schotten. En het hielp den Middelburgers niet,
of zij de Schotsche lieeron nog trachtten te paaien
met vrijdom van belasting op wijn en bier of dat zij
verordeningen maakten, dat in Middelburg niemand
een Schot meer dan een stuiver voor een kamer mocht
laten betalen of meer dan twee stuivers met den kost
inbegrepen.
Veere won het pleit. Daar hadden zijn machtige
beschermers, de van Borselens, die trouwens met het
Schotsche koningshuis verwant waren, door het
verleenen van privileges veel toe bijgedragen.
Wel kwam spoedig daarna de tachtigjarige oorlog,
die Walcheren en de Zeeuwsche wateren zoo vaak tot
slagveld koos, den Veerschen handel verstoren,
zoodat de meeste Schotten weer naar Brugge terug
keerden of naar Antwerpen verhuisden. Maar velen
bleven er toch ook Veere trouw en gingen zich naast
den wolhandel, die er van 1577 tot 1630 zijn grootsten
bloei beleefde, ook toeleggen op koop en vervoer van
de meest uiteenloopende andere waren.
Aan deze tijden is het, dat de. beide Schotsche huizen
van Veere herinneren. Zij dateeren van 1546 en 1561.
Een model van een gewapend West-Engelseli koop
vaardijschip uit 1 Hit), een der kostbaarste exemplaren
uit de scheepvaartkundige afrleeling.
Miss (takes is bijzonder trotseh op dezen
waaier uit 1782 met voorstellingen van
den stag bij de Doggersbank, geschilderd
door Sal iet li
Rondom de schouw van de eoneiergeriewaaronder
vermoedelijk in vroeger eeu wen de maaltijden der veel-
eischende Schotsche heeren werden bereid, is ook een
menigte Zeeuwseh aardewerk en koper bijeengebracht.
Het grootste, Het Lam, diende tot zetel van tien
conservator, een Schotsch ambtenaar, die als
plaatselijk rechter der Schotten, als hun deken en als
een soort gezant tegelijk fungeerde.
Het bevat zalen voor de handelsza
ken, een enorme eetzaal met een
groot open vuur en een serie logeer
vertrekken. Dit huis is door de Rijks
monumentenzorg geheel gerestau
reerd. Het kleinere huis diende als
woning van den concierge, die als gast
heer de zorg voor het welzijn der koop
lieden droeg. Volgens zijn instructie uit
1612 had hij te zorgen dat er van Octo
ber tot April tijdens de middag- en
avondmaaltijden vuur brandde in den
haard de kooplieden moest hij bij
winteravond, als de maan niet scheen,
door een knecht met een kaarslan
taarn laten afhalen voor 't. avondmaal,
bij maneschijn was dat overbodig
hij moest zorgen, dat er in de eetzaal
een' bus aanwezig was voor het depo-
neeren der boeten wegens vloeken.
En verder waren er de nauwkeurigste
bepalingen omtrent de vleezen, de
groenten, de vruchten, de kruiderijen
en de dranken, die de heeren in de
verschillende seizoenen op hun tafel
verwachtten
Nog behooren de Schotsche huizen,
waar eens het hart van den Veerschen
handel heeft geklopt, tot de belang
wekkendste bezienswaardigheden dei-
gestorven stad. Beide zijn door wijlen
den heer Oakes en zijn dochter, miss
Oakes, die ze thans beheert, tot mu
seum ingericht, waarin bijzonder veel
zijdige collecties zijn bijeengebracht
met betrekking tot de historie van
Veere en van overig Zeeland, en bij
zonder Zeeuwsche kleederdrachten zijn
er in uitgebreide verzameling aan
wezig. Eeii interessante afdeeling is
er ook aan de oude scheepvaart gewijd
Deze oude Ze&uirsvhe slede ls eigendom geweest van
verschillende Yeersche families en geslachten.
en bovendien vinden de huidige Zeeuwsche schil
ders er graag benutte tentoonstellingsruimte.
Het is de tijd van de zoineriiitstapjes. En wie iets
gevoelt voor het Zeeuwseh verleden, die zal zich een
bezoek aan deze oude
gebouwen, waar de
geest nog ademt van
den ouden Srhotschen
en Veerschen handels
tijd en waar in meu
bels en drachten de
oude Zeeuwsche le
vensstijl bewaard bleef,
zeker niet beklagen.
LinksEen zeldzaam
mooie kastwerk van
naar Zeeland gevluchte
Hugenoten, behoort tot
de monuinentaalste stuk
ken in de eoneiergerie.
