DE MARKIES VAM BETE
en zijn f540.
zijn eehtgenoote en zeven kinderen. In die dagen
zullen zij nooit nalaten een bezoek te brengen aan
„Bob", den man, die wel den eenzaamsten post be
kleedt uit den heelen staf bedienden der Bates.
Bob woont namelijk op het kasteel Cock, een
kilometer of tien van Cardiff gelegen. Vroeger was
dit een onneembare vesting, totdat het onder Crom
well grootendeels verwoest werd. Lord Bute heeft er
een klein vermogen voor uitgegeven om het tot z'n
oorspronkelijken staat te laten restaureeren. Nu is
het een juweeltje van een kasteel, alles is er echt aan,
maar. Bob woont er reeds veertien jaren, zonder
dat een der Bates het ook maar voor een maand
betrokken heeft
De „oude" mnrltics
De tegenwoordige markies van Bute is een vrien
delijk man. Van openbaar vertoon is hij wars, nooit
zal hij de aandacht trekken door bijvoorbeeld op de
monstratieve wijze een groot bedrag aan chari
tatieve instellingen weg te schenken. Is echter ook
maar de geringste van zijn bedienden ziek, dan zal
de markies niet rusten alvorens de bekwaamste
artsen gedaan hebben wat zij kunnen.
Hij is nederig, hoewel hij wel naar zijn stand ge
respecteerd wil worden.
Zoodra echter zijn rechten dreigen geknot te
raken, houdt hij halsstarrig voet bij stuk en. geen
geld of macht ter wereld kan hem een duimbreed
doen wijken.
De gemeente Cardiff had enkele jaren geleden
een stuk grond van hem gekocht voor anderhalf
millioen gulden. De markies maakte daarbij echter
de bepaling, dat zonder zijn toestemming geen enkele
boom op dit terrein mocht worden geveld. Een der
hoornen werd een gevaar voor het verkeer, maar het
kostte heel wat moeite van den markies toestemming
te krijgen den boom om te hakken
Tot voor kort had de markies ook zeggenschap
in de architectuur van Cardiff. De gemeente had
een aantal gebouwen laten ontwerpen om daar ver
schillende diensten in onder te brengen. Het waren
moderne ontwerpen, gedurfd en fraai van opzet,
maar de markies wees ze met groote beslistheid van
de hand.
„Als dat een voorbeeld moet heeten van moderne
goede architectuur," riep hij uit, „dan dank ik den
hemel voor mijn kasteel
De markies won het pleit. Nu hij zijn bezittingen
aan Cardiff verkocht he "t, zal zijn stem echter op
verschillend terrein wel aan invloed hebben ingeboet.
Het kasteel Cardiff, een der 'meest luxueus iiigerirhte
kasteelen van Ent/eland. l)it. kasteel was bij de ver
koophui runde bezittingen te 'Cardiff niet. inbegrepen
De tegenwoordige markies ran Dateeen afstam voeling
der oude Sehotsehe koningen.
Door zijn domeinen van Mount Joly te verkoopen, heeft de markies van Bute
enkele weken geleden de grootste transactie in de geschiedenis van 't Engelsche
grondbezit voltrokken. De prijs, dien hij voor deze bezittingen heeft gekregen,
bedraagt f 180.000.000. Zij omvatten de helft van de stad Cardiff, 'n aantal
dokken, uitgestrekte landerijen, 'n deel der stad Penarth en meerdere dorpen.
Het vermogen van den markies van Bute wordt
geschat op vijf honderd veertig millioen gulden
en door de mammouth-transactie door hem
enkele weken geleden voltrokken, waarbij o.a. de
helft van de stad Cardiff verkocht werd aan een
groep Londensclie grondspeeulanten. heeft hij de
aandacht der geheele wereld op zich gevestigd en
velen nieuwsgierig gemaakt naar den oorsprong van
dit geweldige vermogen.
Deze transactie zou nimmer voltrokken zijn, indien
niet de grootvader van den markies 'n honderd jaar
geleden zich alle weelde ontzegd had en zijn bezittin
gen had vastgelegd in 'n onaanzienlijk visscliers-
plaatsje, thans een der grootste havensteden der
wereld.
Deze grootvader nam om zoo te zeggen een hypo
theek op 't heele dorpje Cardiff, 'n hypotheek, die wel
haar rente heeft opgebrachtDe Butes hebben hun
millioenen uit de steenkolen van Zuid-Wales, maar de
dokken, door den grootvader van den tegenwoordigen
markies gebouwd, hebben den eigenlijken stoot ge
geven tot het vormen van het fabelachtig fortuin.
Pe oorsprong der Butes
Lord Bute is een afstammeling van een der negen
tien zonen van den Schotschen koning Robert III.
Deze zoon kwam in 1766 naar 't Zuiden, op zoek
naar een bruid en hij vond die in Wales het was
'n dochter van een edelman.
Als bruidsschat bracht zij mee 'n inkomen van
ruim twee millioen gulden per jaar als opbrengst uit
de rijke steenkolenmijnen van haar vader en met dit
kapitaal begon de grootvader van den tegenwoor
digen markies van Bute het kustplaatsje Cardiff uit
te bouwen tot een havenstad, die weldra Liverpool
moest voorbijstrevenDe stad dankt haar tegen
woordige positie grootendeels aan dezen genialen
telg van het eeuwenoude geslacht der Butes.
D« qrori Tan liull fwrlwin
Bij zijn dood Het hij z'n zoon John, den derden
markies van Bute, reeds een geweldig vermogen na,
hetwelk deze op zijn beurt wist te vermeerderen.
Onder andere interesseerde hij zich sterk voor
druivencultuur en zijn producten veroverden op
snelle wijze de wijnmarkt.
Het meest echter bleven de dokkeu opleveren. De
tonnage van schepen, die van deze dokken gebruik
maakten, bedroeg in 1839 6.022 ton, in 1840
41.593 ton en in 1894 4.428.436 ton
Daarnaast maakten de Butes geweldige winsten
met grondspeculaties. Een gedeelte van hun grond
bij Cardiff bestond uit woest moerasland. Zij schon
ken dit aan de stad, en 't gemeentebestuur liet er
een park op aanleggen, hetgeen tienduizenden
guldens kostte.
Roath Park, zooals het genoemd werd, was inge
sloten door grond in eigendom der Butes. Deze grond
nu steeg geweldig in waarde, want het park werd de
villawijk der stad.
Het sprookjeskasteel
De markies van Bute heeft twaalf titels en even
veel kasteelen en buitengoederen, die door hem
worden bewoond.
Het grootste en verreweg het mooiste dezer
kasteelen is 't Cardiff-kasteel, dat dateert uit den
tijd der Romeinen. Het is een der meest luxueus
ingerichte kasteelen van Engeland het heeft nog
de schittering der middeleeuwen en als de markies
met zijn gezin het betrekt, worden zij bediend door
vijftig dienaren, gestoken in kostbare livrei.
Koning Eduard VII en zijn opvolgers hebben allen
gedineerd in de schitterende eetzaal van het Cardiff-
kasteel, met haar prachtige muurschilderingen,
gewijd aan gebeurtenissen uit het grijze verleden.
Beroemd is ook de trap met de gouden treden in
dit kasteel en de imposante bibliotheek met haar
onschatbare waarde aan zeldzame boeken.
Een der merkwaardigste vertrekken van het
kasteel is de Arabische kamer, met een verguld
plafond en kostbaren marineren vloer.
Typisch is ook de schoorsteen in een der slaap
kamers. Deze is ingelegd met alle soorten gesteente,
die op het grondgebied der Butes gevonden worden.
Het herinnert hen steeds aan.de bron van hun on-
begrensden welstand.
Het Cardiff-kasteel wordt gewoonlijk rond Kerst
mis voor een maand betrokken door den markies,
