KRUSCHEN
DE RAMP VAN
HALIFAX
lederen morgen hevige hoofdpijnen
De grootste ontploffing welke ooit op
aarde heeft plaatsgevonden
SALTS
Vacantie of niet....
30
Deze dame had reeds zeven jaar
dezelfde ernstige klacht, zonder iets
gevonden te hebben om hiervan af te
komen. Toen probeerde zij Kruschen
Salts ën haar hoofdpijnen zijn spoor
loos verdwenen. Wij laten haar hier
zelf aan het woord:
Zeven jaren leed ik aan hoofdpijnen
die in den morgen zoo herig waren, dat
ik bijna niet op kon staan. Ik probeerde
alle mogelijke middelen, doek niets
hielp afdoende. Nu ben ik eekter al
zeven weken vrij van pijn. Reeds sinds
ik de eerste dosis Krusehen Salts nam,
waren de pijnen verdwenen. Ik geef
U met genoegen toestemming dezen
brief te gebruiken om andere lijders
aan hoofdpijn hiervan af te helpen.
Mevr. J. A."
(Origineele brief ter inzage.)
IS ZIJ
een ander
mensch
Chronischehoofdpijnen,rheumatische
pijnen etc. ontstaan meestal wanneer
Uw organisme verontreinigd wordt
dooropgehoopte afvalstoffen. Kruschen
Salts spoort de afvoerorganen aan
tot actievere werking, waardoor alle
afvalstoffen snel en volkomen worden
verwijderd, zoodat de oorzaak van
Uw klachten wordt weggenomen en
de pijnen dan ook weldra geheel ver
dwenen zullen zijn. De „kleine dage-
lijksche dosis" zorgt er voor, dat deze
niet meer kunnen optreden en houdt
U frisch, jong en gezond.
is uitsluitend verkrijgbaar bij alle
apothekers en erkende drogisten.
waar U ook bent, vergeet nooit Uw Pastol!
Want dan vergeet U den glans, de schoon
heid van Uw tanden. Pastol is goed
en Pastol is veilig. Door z'n speciale samen
stelling wordt 't glazuur nooit beschadigd,
het tandsteen wordt door oplossing ver
wijderd. Boldoot's Pastol; het veilige, Hol-
landsche tandmiddel!
In tuben van 20 en 35 ct.
In groote ronde doozen van 20 ct.
In ovale doozen van 10 ct.
De groote oorlog, (lie van 1914 tot.
1918 de wereld heeft geteisterd,
vroeg niet alleen het offer van
ontelbare soldatenlevens aan de fronten,
doch bracht tevens dood en verderf
onder de burgerbevolking, wier woon
plaatsen vielen binnen het bereik van
het vérdragende geschut of van de
bombardementsvliegtuigen, die van tijd
tot tijd met kwistige hand hun bommen
lieten neervallen.
Bij den wereldoorlog waren ook de Ver-
eenigde Staten van Noord;Amerika en
Canada betrokken, doch deze gebieden
lagen ver van het strijdtooneel verwij
derd en konden door den grooten afstand
niet door het luclitwapen worden be
stookt.. Tóch bleef men hier niet geheel
gespaard voor de gruwelen van den
oorlog. In 1917 vond er in Canada een
ontploffing plaats in een munitieschip,
waarvan de gevolgen zelfs het hevigste
bombardement aan het Westelijk Front
in de schaduw stelden.
Op den ochtend van 6 December 1917
toonde de havenplaats Halifax, gelegen
in de Canadeesehe provincie Nieuw-
Schotland, het beeld uit die dagen van
een aan zee gelegen stad, die nauw be
trokken is bij de proviandeering en bij
het voorzien van oorlogsmateriaal der
strijdende millioenenlegers in het oude
Europa. Op de kantoren ratelden onaf
gebroken de schrijfmachines; de fabrie
ken werkten in een schier ongebreideld
tempo en in (le haven zelf lagen tallooze
vrachtschepen gemeerd voor de loodsen,
terwijl oorlogsvaartuigen en transport-
I onvooien hun ankers hadden uitge-
I worpen, in afwachting van het bevel om
op te stooinen. Op de kaden zwoegden
zeelieden en havenarbeiders met den on
afgebroken stroom oorlogsmateriaal, dat
in de ruimen moest worden gestouwd.
Plotseling, te midden der koortsachtige
bedrijvigheid, naderde 'n sloep, bemand
met Fransehe matrozen, die uit alle
I macht in de richting van den noorde-
lijken oever roeiden. Een tweede boot
j volgde en vanaf den wal kon men vast-
-tellen hoe (le inzittenden vol ontzetting
omkeken naar een kleine blauwe vlam,
die sloeg uit het Fransehe munitieschip,
de „Mont Blanc". Zoodra de eerste boot
den oever had bereikt, sprongen de ma
trozen aan wal onder luide kreten van
wanhoop en vertwijfeling. Men twijfelde
er niet aan of er moest iets ernstigs zijn
gebeurd, maar de Engelsch-sprekende
havenarbeiders konden geen wijs worden
uit (1e onsamenhangende woorden van
de Fransclien, die zich bovendien geen
tijd gunden voor een naderen uitleg,
docli halsoverkop in straten en stegen
verdwenen. Sommigen holden de zee
lieden achterna; anderen haastten zich
terug naar den waterkant in de hoop
door de mannen uit de tweede boot
beter op de hoogte te worden gesteld.
,,Ze staat in brand!" brulde een Cana
dees in deze boot. „De „Mont Blanc".
De „Imo" heeft (l'r aangevaren. Munitie
aan boord!" Bliksemsnel maakte ook hij
zich uit de voeten.
Ondertusschen was van Z.M. „High
flyer", een Britschen kruiser, die in de
nabijheid lag geankerd, een boot ge
streken. Terwijl de vlam beurtelings
wegzakte en opsteeg, kwam de sloep
langszij de „Mont Blanc". Toeschouwers
aan den wal zagen officieren en man
schappen snel aan dek klauteren en op
het vuur toeijlen.
Sinds de verraderlijke blauwe vlam
zich voor het eerst; vertoonde, waren
zeventien minuten verstreken. Een
smalle zuil van geel licht, in omvang niet
dikker dan de masten van het schip,
schoot vanaf het dek pijlsnel omhoog.
Een oogenblik trilde ze als een water
straal, waarna de top zich uitspreidde
en (1e geheele vuurpilaar uiteenspatte in
een enorme purperen wolk.
Vierduizend ton explosieve stoffen
waren ontploft, de grootste ontploffing-
die ooit op aarde heeft plaatsgevonden.
De „Mont Blanc" verdween. Een stuk
van haar anker, dat een halve ton woog,
werd, gehuld in vurige vlammen, bijna
vijf kilometer weggeslingerd. Platen, uit
den scheepsromp gereten, stortten op
schepen en huizen. Een witgloeiende
vloedgolf verhief zich huizenhoog boven
de plek, waar kort tevoren het schip had
gelegen. Zeemeeuwen, die, voortgedre
ven door den wind, rustig boven het
water zweefden, werden geheel uiteen
gereten.
De dood raasde over het water. Sche
pen werden losgeslagen van hun ankers
en opgenomen door de enorme deining.
Acht matrozen aan boord van een
kruiser sloegen tegen een geschutstoren
en lieten het leven. De kapitein van de
„Imo" en dertig leden van zijn beman
ning werden met volle kracht tegen het
dek geslagen. Slechts die matrozen,
welke in de schepen bezig waren, ont
snapten aan den verzengenden adem
van het doodende gas, dat zich land
waarts spoedde. Een groot rotsblok, dat
uit den bodem van (1e haven was gerukt,
wentelde door de lucht en doodde vier
enzestig werklieden, die aan een liaven-
dam hun werkzaamheden verrichtten.
Op den zuidelijken oever ligt, in een
klein dal tusschen de heuvels, 't plaatsje
Richmond. Juist over deze vallei zwiepte
de onmetelijke luchtdruk. Tweehonderd
schoolkinderen hadden nauwelijks tijd
om zich van hun zitplaatsen te verheffen
of reeds stortten de muren in. Slechts
drie brachten het er levend af. In de St.
Jozefkerk lagen velen in gebed verzon
ken zij werden door den dood verrast.
Fabrieken en geheele huizenblokken
beefden tot in hun grondvesten en wer
den in ruïnes herschapen; boomen wer
den uit den grond gerukt en vlogen (looi
de lucht als herfstbladeren, die door een
stormwind worden voortgejaagd. Men-
schen werden opgenomen en omhoog-
geslingerd, totdat hun vaart werd ge
stuit door muren of telegraafpalen en
zij den dood vonden. Op duizenden
plaatsen brak brand uit, die snel aan
wakkerde en binnen den kortst moge-
lijken tijd één laaiende vuurzee vormde.
En uit deze hel strompelden gillende en
schreeuwende de blinden en gebrekki-
gen, vlogen de honden en katten, galop
peerden wildgeworden paarden.
De nasleep van de ontploffing plantte
zich voort tot in de stad Halifax zelf,
verbrijzelde vensters, wierp muren om
ver en verspreidde een regen van glas
scherven. Een ieder, die loopen kon,
snelde de straat op. Men zag niets
anders dan'vlammen en rook en hoorde
slechts (1e kreten der stervenden. Men
meende, dat een Duitsche vloot (1e stad
bombardeerde. Dit gerucht werd al
spoedig gevolgd door berichten van een
luchtaanval en talloozen beweerden,
dat zij de vliegtuigen in (1e lucht hadden
zien cirkelen. Redeloos van schrik
vluchtten de menschen in het open veld.
