<L
DE OUTVOEBMG
m
T
door André Birabeau
1
Met afschuw konden we de laatste weken wederom in de
dagbladen lezen, hoe in de Vereenigde Staten een kind ter
wille van een hoog losgeld door een onverlaat uit het
ouderlijk huis werd ontvoerd en na lang sporen door duizen
den politie-ambtenaren en vrijwilligers ontzield op een
eenzame plek werd teruggevonden. Kunt ge u eenigermate
een voorstelling vormen van de machteloosheid en angst
der ongelukkige ouders, die soms zelfs de hulp der politie
niet durven inroepen uit vrees dat hun kind bij de minste
achterdocht door de gewetenlooze schurken om het leven
zal worden gebracht U moogt het verhaal op deze blad
zijde van André Birabeau zeker niet ongelezen laten
het verhaal van een rijke Amerikaansche moeder, wier
kind door kidnappers" bedreigd werd.
Ik kende een van die moeders. Het bijna konink
lijke Amerikaansche type. Verschrikkelijk rijk.
Overdadig niet juweelen behangen: menschen,
die niet verder dan tot aan de oppervlakte konden
zien, benijdden haar die sieradenToch is een diaman
ten snoer op zichzelf niet schoon, behalve wanneer
het daar, koud en onpersoonlijk, op een fluweelen
bed achter een zware spiegelruit ligt te fonkelen. Van
het oogenblik dat de diamanten 'n blanken vrouwen-
hals tooien, is hun schoonheid van die vrouw af
hankelijk: er is niets luisterrijks in een paarlen hals
snoer door gebogen schouders gedragen, een diamant
verliest zijn sprankeling of de oogen van zijn draagster
moeten scliitterlichten van levensvreugde zijn.
De schouders van mrs. Sandison waren gebogen en
haar oogen wisten niet langer hoe neen, laten we
het verdrietigste maar zeggen haar oogen konden
niet langer lachen.
Op zekeren dag vroeg ik haar waarom.
„Gangsters," zei ze. „Ik haat ze."
Natuurlijk was ik 't met haar eens. Ze schudde
droevig het hoofd. „Ik heb reden ze te haten. Ze
hebben mij van m'n zielsrust beroofd en van m'u
leven een hel gemaakt.
M'n zoontje Harrv was zes jaar oud, toen de
gangsters ontdekten, dat m'n man en ik zeer welge
steld waren. We waren in 't gelukkige bezit van één
dier fortuinen, welke in de sensatie-pers nogal 'ns op
geschroefd worden, en konden dus best 'n kleine ader
lating velen, ziet u.
Toen begonnen de eerste brieven te komen. Ze
waren aan m'n man gericht. Hij sloot ze weg in een la
en sprak er met mij niet over. Alleen werd, tot m'n
verbazing, het huishoudelijk personeel sterk uitge
breid. Het wemelde in huis van secretarissen, huis
knechten en chauffeurs wier diensten totaal over
bodig waren. Later begreep ik pas, dat 't allemaal
detectives waren. Bert, m'n man, probeerde over
Harry's veiligheid te waken zonder mij iets van de
brieven der gangsters te vertellen, want hij vreesde
dat ik buiten mezelf zou raken van angst, als ik wist
dat het leven van ons kind bedreigd werd. Ik hield
hartstochtelijk veel van Harry. Maar het was kinder
lijk van m'n man mij in onwetendheid te laten. Jlet
duurde niet lang of er kwamen weer brieven dit
maal aan mij geadresseerd.
Jullie Europeanen denken wel 'ns, dat wij, Ameri
kaansche vrouwen, anders zijn. Misschien. Uiterlijk
laten we onze gevoelens niet zoozeer merken. We
schreien niet gauw, vallen niet flauw en zullen nooit
bij de pakken gaan neer zitten. In iedere Amerikaan
sche vrouw schuilt een diep gevoel voor onafhanke
lijkheid, een weerspannige kracht welke haar in staat
stelt tot 't uiterste voor de haren te strijden. Toen liet
leven van m'n kind bedreigd werd, reageerden er bij
mij niet één maar twéé instinctenhet moeder
instinct en een Amerikaansch instinct van veront
waardiging, fel verzet tegen afpersing.
Het eerste was natuurlijk het sterkst; een bepaald
geboorteland brengt hierin geen onderscheid
moederliefde is gelijk een warme golfstroom, ze geeft
dezelfde koestering, ook aan de koudste streken.
Ik kreeg er op 'n keer genoeg van en zei tot m'n
man: „Bert, wat maken per saldo een paar duizend
dollars voor ons uit Ik wil niet zeggen, dat 't geld
niets te beteekenen heeft, na al de inspanning die jij
je moet getroosten om 't te krijgen. Neen, waardeloos
is 't niet. Maar ons kind is oneindig veel meer waard.
Geld heeft geen oogengeld
heeft geen mond, die kan
lachen, geld heeft geen
karakter én geen zielhet
lijkt niet op jou, neen, niet
op jou en mij samen."
Ook in Bert scholen twee
instincten. En, evenals bij
mij, was het ouderlijk
instinct sterker dan het
andere. Met de tanden op
elkaar en de aderen op z'n
voorhoofd gezwollen van
woede, voldeed hij aan de
voorschriften der gangsters.
U kent den gebruikelijken
gang van zakenzooveel
biljetten van vijf, tien en
twintig dollar van de bank
halen, in een klein pakje
wikkelen en 't 's avonds
laat persoonlijk op een
eenzame plek afleveren.
Alles was gelukkig voor
bij. Wat kon ons het verlies van het geld ook
eigeidijk schelen m'n man vatte de zaak tamelijk
wijsgeerig op. „Ik maak mezelf maar wijs, dat ik 't
met speeuleeren op de beurs verloren heb," zei hij.
Ja, is 't feitelijk geen gevaarlijke speculatie een kind
te hebben, wanneer men over groote rijkdommen
beschikt Den volgenden dag konden de pseudo-
secretarissen, de pseudo-huisknechten en de pseudo-
chauffeurs weer hun eigen weg gaan; ik kon m'n
vensters openen en m'n kind in den tuin laten spelen.
Deze rust, deze vreugde en deze vrijheid duurden
precies vijftien dagen. Als ik mij thans die dagen voor
den geest haal, schijnen ze mij een heerlijke, zorge-
looze en blijmoedige vacantie-tijd toe. Twee lange,
gelukkige weken werd ik ontheven van de zware en
verschrikkelijke taak een rijke moeder te zijn. Ik
genoot van deze vaeantie met de blijdschap en uitge
latenheid van 'n verkoopstertje uit een warenhuis,
dat veertien kostbare dagen haar eigen meesteres
mag zijn. En toen, op den vijftienden dag, kwamen
de brieven opnieuw.
Waren 't dezelfde gangsters die ons kind dreigden
te stelen? Of waren 't andere We wisten 't niet.
Wat doet 't er feitelijk toe.
„Een ding staat vast," zei Bert. „Als je de eischen
van 'n dreigbrievensclirijver éénmaal inwilligt, houdt
hij niet op voordat hij je heeft laten doodbloeden, 't
Was stom van me te gelooven dat je een chantage-
pleger kon afkoopen. Zulke bloedzuigers schud je
niet van je af. Al hadden ze je laatsten cent te pakken,
dan lieten ze je nog niet met rust. Ze gelooven nooit,
dat je door je geld heen bent."
Ik besefte dat hij gelijk had. Ik begreep dat we ons
van deze ontzettende bedreiging nimmer konden vrij-
koopen, dat de zucht naar méér en méér geld na ieder
offer als 'n onverzadelijk monster opnieuw den kop
zou opsteken, steeds verschrikkelijker, inhaliger en
meedoogenloozer. Hoe kan men een vuur bestrijden,
dat met grooter hevigheid oplaait, naarmate men het
tracht te blussclien?
Een leven van duivelsclie folteringen ving aan. Ik
kan 't. u onmogelijk beschrijven. Doch u kunt zich er
misschien een flauwe voorstelling van vormen. U zult
deze verhalen van gemartelde ouders reeds eerder in
de kranten gelezen hebben.
M'n zoontje was nog niet ontvoerd nog niet -
maar iedere seconde leefde ik in 'n vreeselijken angst,
die m'n keel toesnoerde en mij het spreken bijna
belette. Het gevaar, deze ontzettende bedreiging
school overal en liet me geen oogenblik met rust. M'n
kind verkeerde in even groot gevaar wanneer hij sliep
als wanneer hij wakker was, wanneer hij stil in een
prentenboek zat te bladeren als wanneer hij zorgeloos
in huis speelde. Zelfs voelde ik 't gevaar als ik hem
op m'n arm droeg en met m'n bevende hand door z'n
krullebol streek.
We verboden hem z'n spelletjes, z'n vrijheid, z'n
kameraadjes, alles. Het arme kind werd scherper
bewaakt dan de gruwelijkste misdadiger. Een
gevangenis? Wat is een gevangenis? Een deur, die
achter je gesloten is, kun je moeilijk vergelijken met
een deur die open staat. Je kunt altijd hopen uit de
gevangenis te ontsnappen, doch in ons prachtig
tehuis met z'n automatische alarm-signalen was
slechts ruimte voor vrees, vrees.
Overal achterdocht de meest verknochte dienst
knecht kon omgekocht zijn, kon ons bespionneeren
de postbode, die de brieven bracht; de loodgieter, die
een reparatie kwam uitvoerende man op straat,
die z'n oogen onderzoekend op onze vensters richtte,
en de man, die strak voor zich uit starend voorbij liep.
Overal achterdocht en onzekerheid.
Ik kan u met geen woorden beschrijven hoe we
dezen verschrik kei ij ken tijd doorleefd hebben. Ik
weet niet of u zich van onze ellende een beeld kunt
vormen, 't Was een nachtmerrie zonder eind.
Dat heeft zoo een jaar geduurd. Toen, op een
kouden winterdag, vatte Harry 'n zware kou. Hij
hoestte hevig en moest terstond naar bed. Een paar
dagen later stierf ie.
En in dien nacht, den nacht van zijn dood, terwijl
ik naast z'n kleine, koude lichaam zat, terwijl de
tranen langs m'n wangen stroomden toen ontdekte
ik eensklaps - o. ik was als verlamd van ontzetting
dat ik mij ondanks m'n smart opgelucht voelde.
ja, opgelucht! Ik besefte o, ik kan u niet zeggen
welk 'n lievigen afkeer ik van mezelf had dat ik
voor 't eerst sinds een jaar weer vrijuit kon ademen.
Daarom koester ik zulk 'n waanzinnigen haat tegen
de gangsters. Door hun schuld ondervond ik deze
monsterlijke, onmenschelijke gewaarwording. zt
beletten 'n moeder de diepst gevoelde smart te
beleven over den dood van haar kind."
Amerika's grootste ontvoe-
ringstrtigedie simls de
beruchte lAiulbergh-
affaire
l)e vijfjarige Ja mes Cash uil l'rineetoin
den Amerikaansehen staal Florida, die door
een bandiet werd ontroerd en ondanks de be
tiding van 10.000 losgeld niet aan de ouders
werd teruggegeven. Later vond men z'n lijkje
op een eenzame plek in een bosvh.