KAUWEN
t
KAUW J
T
KAUW REGELMATIG
5 CENT
PER PAKJE
liiïlt U iets aceds
23
Ik gaf den mannen een hand, nam
een slok whisky en stapte in de boot. Ik
ging aan 't werk, maar met dat lange
touw eraan was 't zwaar werk, het
vaartuigje dwars door den stroom te
krijgen. Ze moesten me hooren, dacht
ik, en midden op de rivier voelde ik me
zooals iemand zich voelen moet, die zijn
laatsten stap naar de galg zet. Eindelijk
bereikte ik den overkant, maar ik kon
de boot onmogelijk stilhouden, terwijl
ik aan land ging. Ik nam een sprong en
schoot door het ijslaagje heen. Ik krab
belde overeind en tegen den oever op.
En achter me werd de boot snel terug
getrokken naar Finland.
„Hard loopen!" hoorde ik zacht over
het water roepen.
Verdraaid, mijn geplas was gehoord!
Ik liep al hard, toen ik een lichtje uit het
huis links zag komen. Ik vergat al, wat
me over richting gezegd was en holde
weg van die lantaren. Halverwege de
hellende weide liet ik me neervallen
en bleef liggen. Het licht ging snel den
oever langs. Er werd geroepen ge
schoten maar van den Finschen kant
kwam geen antwoord. Toen keerde het
licht langzaam terug naar het huisje,
en eindelijk was alles weer stil.
lk bleef nog een poosje roerloos liggen,
stond op en liep voorzichtig verder.
Ik was de richting kwijt, en moest nu
nog een watertje over, dat dwars door
de wei liep. Ik was al nat, dus het door
waden was geen bezwaar. Ik kwam aan
een paar tuinheggen, klom er over en
stond op den weg.
Ik keek goed uit, maar zag niemand;
ik stak den weg over en kwam op de hei,
en daar vond ik een half-afgebouwd huis.
Daar bleef ik op het daglicht zitten
wachten, en ik zegende den man, die de
whisky uitvond, want het was bitter
koud. Het begon te sneeuwen, en half
bevroren stond ik op om wat te loopen
eir terrein te verkennen, zoo goed dat
ging in 't donker. Ik liep behoedzaam
en was erg zenuwachtig. Aan het kruis
punt bij het station zag ik een troepje
soldaten om een bivakvuur zitten, dus
trok ik me snel weer terug in het stuk
huis en wachtte, tot het licht werd. Toen
liep ik, met andere reizigers, naar het
station. Aan den ingang keek een soldaat
de passen na. Ik zat leelijk in angst, toen
ik den mijnen voor 't eerst toonde, maar
de man keek slechts vluchtig. Hij scheen
er vooral op te letten, of het papier wel
behoorlijk afgestempeld was. Hij liet
me door, ik ging naar het loket en vroeg
een kaartje.
..Eerste klas Petrograd," zei ik stout
weg.
„Deze trein heeft geen eerste, alleen
tweede en derde."
„(leen eerste? Geef dan maar tweede."
lk had aan de Finnen gevraagd, welke
klas ik moest reizen, in de verwachting,
dat ze derde zouden zeggen. Maar ze
antwoordden: „Eerste natuurlijk," want
men zou het vreemd vinden, als een
ambtenaar van de Tsjeka. géén eerste
reisde. Derde klas was voor de arbeiders
en boeren.
De reis naar Petrograd duurde bijna
twee uur, door lang oponthoud aan ieder
station. Toen we de stad naderden,
raakten de rijtuigen vol de menfcchen
stonden opgepropt in de gangen en op
de balkons. Het gedrang was ont
zettend, toen we aankwamen. Over
het perron hing een groot doek met
het opschrift: „Proletariërs van alle
landen, vereenigt u." Géén gedachte
stond verder van de geesten dier drin
gende menigte.
Weer werden de papieren slechts
vluchtig nagezien. Ik drong met de
massa mee en toen ik het vuile station,
overal vol afval, rondkeek, voelde ik
een eigenaardig mengsel van opluchting
en vrees. Een stroom van vreemde
gedachten en herinneringen joeg door
mijn brein. Ik zag mijn heele leven in
een nieuw en tot dan toe onvermoed
perspectief. Mijn zwerverstijd door Eu
ropa, mijn studentendagen in Rusland,
het leven onder Russische boeren, en
drie jaar schijnbaar doelloos oorlogswerk
schikten zich plotseling tot een ordelijk
geheel, deden zich aan mij voor als de
zijden van een pyramide, waar ik boven
op stond. Ja, begreep ik opeens, mijn
leven had inderdaad een doel gehad!
Dit namelijk: hier te staan op den drem
pel van een stad, die eens mijn tehuis
was geweest maar nu dakloos, hul
peloos, vriendenloos. een onder
deeltje van de groote massa. Dat was
het een onderdeeltje van de groote
massa! Ik wou geen theorieën hooren
van theoretici, geen leeringen van lee
raars, maar ik wou zien, wat het groote
experiment voor de groote massa be-
teekende, het ontzaglijkste experiment
op sociaal gebied, dat de wereld ooit aan
schouwde
En met een zonderling luchtig hart
stapte ik „de loopgraven uit", de van
ouds bekende straten in.
DERDE HOOFDSTUK
„Ilya Moerometz
Eerst wou ik naar het huis van „Iwan
Irvanitsj", den Engelschen zakenman,
dien Melnikof genoemd had.
„Iwan Iwanitsj" was deelgenoot in
een Engelsche firma, die nog steeds
zaken doet in Rusland. „Mevrouw M.",
die aanstonds ter sprake komt, was aan
dezelfde firma verbonden. Al is dat ver
band sindsdien verbroken, toch moet
ik hun namen verzwijgen, om de be
wuste firma geen moeilijkheden te be
rokkenen. Ik duid in dit werk tal van
personen slechts met bijnamen aan; en
dat niet alleen voor hun eigen veilig
heid-en die van hun kinderen, maar ook,
omdat ik toen gewend was aan bet ge
bruik van die bijnamen, die ik me dus
het beste herinner. Die voorzichtigheids-
maatregel was in ons leven natuurlijk
geboden. Zelf heb ik minstens twintig
verschillende schuilnamen gebruikt.
Zelfs buiten Rusland word onze identi
teit, in het belang van den dienst, ach
ter cijfers verborgen. Zoo was luitenant
Agar „St 34", en ik „St 25".
Ik vond het huis van Iwan Iwanitsj,
en toen ik me verzekerd had, dat nie
mand me zag, ging ik èr binnen. In de
vestibule sprak een man me aan, waar
schijnlijk de portier. Hij leek me niet
erg vriendelijk. Hij deed de deur achter
me dicht en ging er voor staan.
„Wat wenscht u?" vroeg hij.
„Ik zoek Iwan Iwanitsj Zus-en-zoo,"
zei ik. „Kunt u mij 't nummer van zijn
flat ook zeggen?" Ik wist dat nummer,
maar tegenover dien man leek het me
beter, me zoo onwetend mogelijk te
houden.
„Hij zit in de gevangenis," zei de
man, „en zijn flat is verzegeld. Kent u
hem
Straks arresteeren ze mij ook, dacht ik,
om te zien, wat ik hier moet Zou ik
met deu valschen pas als Tsjeka-be-
ambte voor den dag komen? Dat ging
niet. Dan had ik moeten weten, dat
Iwan Iwanitsj gearresteerd was. Ik
zocht snel naar een aannemelijk voor
wendsel.
„Neen, ik ken hem niet," antwoordde
ik. „Nooit gezien. Ik moest hem dit pak
je geven." Ik haalde het, papier met mijn
voorraad sokken, biscuits en zakdoeken
te voorschijn. „Heeft hij een paar dagen
geleden bij een kennis thuis laten liggen.
Ik zal 't maar weer meenemen."
„Laat dat maar hier," zei de man.
Vervolg op blz. 26
UW HAAR MOET FRAAI GLANZEND ZIJN!
Zorg, dat Uw haar werkelijk Uw
charme verhoogt! Was het voortaan
met Blondona of Brunetta, de mo
derne. alkalivrije haarwasmiddelen
Het resultaat zal schitterend zijn.
Want Blondona is het enige haar
wasmiddel, dat Kamillollor bevat,
waardoor donker geworden blond
haar de oorspronkelijke tint terug-
krijgt.terwijl
Brunetta het
aangewezen wasmiddel is, dat Hequil bevat, een
plantaardig preparaat, dat donker haar een prach
tige. diepe glans geeft. Na gebruik van deze haar
wasmiddelen zult U bemerken, dat Uw haar veel
sneller droogt en zich gemakkelijk laat behandelen.
Viudli
VJVV,J?
VH 83 -O2b*»/t20
Wrigley's zorgt er voor, dat U
behoorlijk kauwt. Het versterkt
het tandvleesch en helpt U de
tanden schoon en gezond te hou
den, verfrischt de adem en - door
de grootere speekselafscheiding -
bevordert het bovendien de spijs
vertering.
Wrigley's P.K. kalmeert de zenu
wen en houdt LI monter en frisch.
Koopt nog heden een pakje.
WRIGLEY
chtenpe>&