*r
■k
vooral degemakken overneemt
Er is al zoo vaak op de nadeelen
der stoffelijke beschaving, d.w.z.
minderwaardige textielkleeding in
plaats van waterdichte huiden,
sterke drank, ondegelijke behuizing,
tabak. geld(!) voor eenvoudige
stammen gewezen, dat wij daar niet
nog eens over zullen sprekenmaar
Voor de plaggenhut. - Let op de
warme kleeding, hoewel deze foto 'n
hoogzomeropname is. De keesachtige
honden, van dezelfde rasgroep als
de hier wel als luxehond gehouden
(witte) Samojeden en Eikhonden,
verrichten goede diensten bij het
-behoeden der kudden.
De leibok of belhamel van de kudde.
Het schip der ijswoestijn is onont
beerlijk voor het leven in die
barre streken, reden waarom zoowel
de Amerikaansche als de Cana-
deesche regeering tamme rendieren,
mét Laplanders als „veeteelteonsu-
lenthebben ingevoerd als nieuw ge-
bruiksdiervoor de verarmde Eskimo's.
hebbend den Lap weer
tot „zijn" rendierteelt te
brengen. Ook in moreel op
zicht blijkt het rendier dus
inderdaad onmisbaar.
Het beschavingspeil
Ook als trekdier voor de slee en als lastdrager bewijst het
trouw met hem samenwerkend rendier den Lap onmisbare
diensten. Behoorend tot de familie der herten, mist deze soort
evenwel de sierlijkheid en rankheid van het edelhert, o.a. door de
lompe ooren, de dikkere vacht en het laaghouden van den kop.
juist in dit geval is het bepaald op
merkelijk hoe déze simpele wezens
gebonden zijn aan hun rendier-
opbrengst. Zoo juist heeft de Zweed-
sche regeering een onderzoek in
gesteld, waaruit gebleken is, dat de
Lappen, zoodra zij eenmaal in
dorpen gevestigd zijn en andere
ambachten uitoefenen, hun weer
standsvermogen verliezen, er een
schrikbarende toename der tuber
culose ontstaat, de sterfte het
geboortecijfer overtreft, de gezin
nen kleiner worden en de z.g.
gemoderniseerde Lappen zelf in
bittere armoe leven. Daarop is 'n
rendiersubsidie ingesteld, ten doel
Hieruit moet de lezer
toch weer niet de gevolg
trekking maken, dat het
een dom, onnadenkend
volkje zou zijn, alleen
maar geschikt om achter
de rendieren aan te sjokken
en er zoo eens eentje te
slachten of te melken, al
naar de behoefte van de
keuken. Hun beschavings
peil staat niet onder dat van
de omwonende bevolking,
er zelfs vaak boven wat
algemeene ontwikkeling be
treft, want hun kennis van
de terreingesteldheid, het
wild, het klimaat enz. over
treft die der in de noord
streken gevestigde mijn-
kolonisten. De kinderen
der beroepsherders krijgen
nu onderwijs in mee reizen
de Lappenschooltjes, die
ingericht worden in z.g.
schooïhutten in het geberg
te, terwijl de kinderen van
de Boschlappen onder
wezen worden in vaste hut-
scholen. Aan deze scholen
is een soort Lappeninter-
naat verbonden. Naast de
leerboeken in de Zweedsche
taal wordt een speciaal
„leesboek voor Lappenkindertjes" gebruikt; het
toezicht wordt uitgeoefend door een nomadenschool-
opziener. In tegenstelling tot het alweer verouderd
streven, dat o.a. ook den Roodhuiden zooveel kwaad
heeft gedaan, nl. die „primitieven" één-twee-drie om
te werken tot namaak-westerlingen, wordt de Lap
thans Lap gehouden, m.a.w. niet door misplaatst
medelijden met zijn ruw bestaan, in een ruw land
met een ruw klimaat, gedreven tot rasverweeking
met een dalen tot de laagste maatschappelijke
sport van ónze samenleving, die zoo anders is dan de
hunne.
Zijn er ook beroemde Lappen
Gewis zijn er personen, die buiten den boezem van
den eigen stam van zich doen spreken, bijv. de onlangs