Twintig jaar vrede
HERINNERINGEN ANN DEN
WAPENSTILSTAND
IN HET BOSCH VAN COMPIÈGNE. Haat
schalk Foch (met antentasch) verlaat den wagon, waa
hij den Duitschen onderhandelaars de voorwairde,
van den wapenstilstand overhandigde
veertien dagen Frankrijk, België en
Elzas-Lotharingen ontruimen, binnen
dertig dagen den linker Rijnoever,
op den rechter Rijnoever moest een
neutrale zone van 10 km. ontstaan.
Uitlevering van 5000 kanonnen, 30.000
machinegeweren, 3000 mijnenwerpers,
2000 vliegtuigen, alle 122 onderzee
booten, 8 lichte kruisers, 6 slagschepen,
150.000 spoorwagens (van de 800.000
in totaal) en 5000 auto's. In het oosten moesten de
Duitsche troepen tot de grens van 1 Augustus 1914
terugtrekken, de vredesverdragen van Brest-Litowsk en
Boekarest werden nietig verklaard, Duitscli-Oost-Afrika
moest worden opgegeven.
Het was een vrijwel geheel ontredderd Duitschland,
dat deze voorwaarden had te accepteeren: de keizer
was 's morgens 5 uur over de Nederlandsche grens
gegaan, in Berlijn was de revolutie uitgebroken,
Hindenburg aanvaardde de uiterst zware taak den
terugtocht van het leger te leiden.
Zonder ons op politiek terrein te begeven, mogen
EEN HISTORISCHE PLEK. Hier stond op 11 November 1918 de wagon, waarin de wapenstilstand
tusschen de oorlogvoerende partijen werd gesloten.
19 18 - 11 NOVEMBER 19 3 8
Twintig jaren zijn verstreken sinds op den elfden November 1918 in het
bosch van Compiègne de wapenstilstand werd gesloten, die zou leiden tot den
vrede van Versailles op 28 Juni 1919. Bijgaande foto's herinneren aan den
wapenstilstandsdag, het einde van den grootsten oorlog, dien de menschheid kent.
ij, die eerst kort
geleden hebben
ondervonden, wat
het beteekent, wanneer een
oorlog „dreigt" uit te bar
sten, en de ontspanning
hebben opgemerkt, die op
trad, toen het gevaar ge
weken was, kunnen ons
nu beter dan bijvoorbeeld
tien jaar geleden voorstel
len, hoe groot de vreugde
was bij den wapenstilstand
van 11 November 1918.
Beter dan tien jaar ge
leden, toen er geen vuiltje
aan de lucht was en ieder
een nog de hoop koesterde,
dat hij geen tweeden Euro-
peeschen oorlog meer zou
beleven. Maar hoe het nu
precies twintig jaar geleden
was, dat kunnen zelfs zij
zich niet meer voorstellen,
die reeds tot de jaren des
onderscheids waren geko
men, toen de wereldoorlog
uitbrak.
Een mensch vergeet gauw
en went even gauw aan
nieuwe omstandigheden,
maar, terwijl wij ons in het
begin van October mis
schien gevoeld hebben als
iemand, die even een kogel
langs zijn oor heeft hooren
suizen (nu al lang weer
vergeten), moet men elkaar
toen aangekeken hebben
als ter dood veroordeelden,
wien plotseling gratie was
geschonken.
Wij hooren de cijfers niet
meer dikwijls noemen
8.000.000 dooden, waar
van 2.000.000 Duitschers,
1.700.000 Russen, 1.600.000
Franschen en 900.000
Engelschen, terwijl het aan
tal gewonden het dubbele
bedroeg. Geen wonder, dat
men elkaar een oogenblik
verbaasd aankeek,toen men
hoorde, dat er een einde
gekomen was aan de bloe
dige slachting, en onmid
dellijk daarop als dollen
ging feestvieren. Iedereen
achtte zich immers be
dreigd, iedereen was aan
het eind van zijn krachten,
geen daad kon dwaas ge
noeg zijn om uiting te geven
aan de vreugde om het her
wonnen leven.
11 November 11 uur 's
morgens werd de wapen
stilstand, die om twaalf
uur denzelfden middag
in zou gaan, te Compiègne
in den spoorwagen van
Foch geteekend. De voor
waarden waren aldus: de
Duitschers moesten binnen
DE OORLOG IS VOORBIJ! Met groote geest
drift werd in de overwinnen/Ie landen het nieuws
van den wapenstilstand ontvangen. Een straat -
tafereeltje te Londen op 11 November 1918.
