0\K KOPJE THEE
EN WAT ER AAN VOORAFGING
Een overzichtsfoto, die een duidelijk beeld geelt van een theeonderneming in onze Oost. Op den achtergrond links de met thee beplante heuvels. Rechts nog beboschte
gronden, die later voor cultuur in aanmerking komen. Op den voorgrond links de administrateurswoning en rechts de theefabriek, waar het product verschillende
bewerkingen ondergaat. Naast de lahriek staan de inlandsche grobaks (karren), waarin de geplukte thee wordt vervoerd.
(Van onzen Intiischen medewerker)
Lang voor Alexander de Groote zijn veroverings
tochten begon, in den tijd, dat het Nieuw-
Babylonische rijk in het zenith van z'n macht
stond, dronken de Chineezen reeds thee. Het zal wel
'n kleine drieduizend jaar zijn, dat de zonen en doch-
teren van het Hemelsche Kijk zich aan de thee tegoed
doen. Drieduizend jaar terwijl deze geurige en
verkwikkende drauk, die hij ons een volksdrank bij
uitnemendheid werd, nog slechts een goede twee
honderd jaar in Europa burgerrecht heeft. En dan
nog niet eens in alle landen! In Spanje, Portugal,
Italië, Duitschland, België
en Frankrijk is het thee-
verbruik nog maar gering.
In de Latijnsche landen
wordt „thee", zooals wij
die kennen, alleen in de be
tere kringen gewaardeerd.
In Duitschland en België
heeft men geen bezwaar
tegen een kopje thee in
den middag, maar de Duit-
sche huisvrouw is, evenals
de Fransehe, steeds bereid
„thee te koken(!)" als er
een zieke in huis is. En
dan verstaat men onder
thee ook „lindethee", „pe
permuntthee" en andere
brouwsels, die met onze
thee slechts dezen naam ge
meen hebben. De echte
theelanden zijnNederland,
Amerika en bovenal Enge
land.
In Europa was, zooals
met zekerheid mag worden
aangenomen, de thee tot
in het begin der 17e eeuw
onbekend. Door hun gere
geld contact met China en
Japan brachten onze zee
vaarders in dien tijd .de thee als een curiositeit mee
naar Europa. Men had in den beginne allerlei won
derlijke ideeën omtrent de waarde ook de genees
kundige waarde van de thee. En hóe men deze
moest „zetten" wisten maar weinigen. Zoolang men
de theebladeren met water kookte en zelfs de ge
kookte bladeren at, kon men den geurigen oosterschen
drank niet voldoende waardeeren! Maar toen men
de juiste manier van theezetten leerde kennen, nam
de waardeering toe.
Zoo spoedig de thee ook bij ons burgerrecht ver
kregen had, dacht de Oost-Indische Compagnie, die
er over het algemeen niet afkeerig van was, het met
Volgens aanwijzingen van den tuinopziehter worden door J'avaansche vrouwelijke
contract-koelies de gaten gemaakt voor het planten der jonge theestruiken.
nieuwigheden te probeeren, als daar
iets scheen „in te zitten", over het in
voeren van theezaden op Java. Waar
om dit plan niet doorging is onbekend.
In ieder geval duurde het nog on
geveer honderd jaar eer een paar thee
plantjes Java bereikten. Die plantjes
werden in 's Lands Plantentuin te
Buitenzorg uitgeplant en gaven goede
struiken. Nu begon de Nederlandsche regeering
propaganda te maken voor de theecultuur. Er
werden zelfs gouvernements-theeondernemingen op
gericht en moeite noch kosten werden gespaard
deze culture te doen slagen. Men kon uiterst
lastig goede theebereiders vinden. Er meldden
zich vele op Java wonende Chineezen aan maar
de meesten moesten al spoedig wegens ongeschikt
heid worden ontslagen. Toen werden goede thee
bereiders uit China geïmporteerd maar bij een
opstootje in het Cheribonsche werden deze werk
krachten vermoord. Ten slotte wist men wel een rede
lijk product te verkrijgen, maar de productie bleef
Een veld theestruiken, waartusschen later rubber-
boomen (Hevea) zijn geplant.