Erigelscli bewind werd gesteld, is
op Trans-Jordanië niet toepasselijk.
In deze artikelen wordt uitsluitend
over Cis-Jordanië gesproken. Dit
land is ongeveer zoo groot als
Nederland behalve de drie zuide
lijke provincies van ons land.
Hierbij wordt de zuidelijke woes
tijnvlakte, die bijna geheel ongecul
tiveerd is, niet medegerekend.
Het land is bergachtig in het
centrum (Judea) en het noorden
(Galilea), alles is echter kaal, laag
vlakte, hoogvlakte en gebergte:
de oude bosch- en boomgroei is
geleidelijk vernietigd. Er zijn enkele
rivieren, die echter in den zomer
geheel of gedeeltelijk zijn uitge
droogd. De regenval is even groot
als bij ons, doch het water beklijft
niet door den toestand van den
grond.
Links: I rrigatiewerken voor
den aanleg van plantages
in de vlakte bij een Joodsrh
dorp van Duitsche uitge
wekenen.
de grens van de woestijn.
In het noorden, aan het
meer van Genezareth,
Tiberias, half Arabisch,
half Joodsch. Aan de kust in het noorden eerst
het aloude Akko, dan de parel van het Oriënt,
het tegen den Karmel aangebouwde Haifa met
Palestina's belangrijkste Haven.
Haifa was in den Turkschen tijd een kleine stad,
aangedrukt tegen de Haïfa-bocht; daarboven alleen
een geweldig klooster der Dominicanen. Nu is het
een zeer fraai gebouwde moderne stad. Beneden
zijn nog de Arabische wijken, niet veel veranderd
bij vroeger. Doch onder het Engelsclie regime hebben
de Joden de nieuwe stad gebouwd, met het
„Technicum" in liet midden. Aan de haven liggen
nugroote huizen voor kooplieden, winkels en officieele
gebouwen. Hier mondt ook de olie-,.pijplijn" van
W-Met getal der inwoners staat niet
vast. Bij wijze van schatting
komt men thans op ongeveer900.000
Mohammedanen, 400.000 Joden en
100.000 Christenen, dus samen
1.400.000 inwoners. Dit aantal is
meer dan tweemaal zooveel als bij
het einde van den oorlog! De Jood-
sche bevolking is in dien tijd min
stens vijf keer zoo groot geworden.
In dezen tijd van Joodsche immi
gratie, die in 1935 zelfs het getal
60.000 in één jaar heeft overschre
den, zijn groote steden ontstaan,
zelfs geheel nieuw gebouwde. Het
Bijbelsche Jeruzalem, wonderschoon
liggend in zijn oude muren, geeft
nog namen, die de menschheid
heilig zijn. In het midden de
vroegere „Tempelplaats", thans
ingenomen door de„Omar-moskee",
heiligdom van den Islam. Daarom
heen de schilderachtige Arabische
bazaars, de gladde slordige straatjes
waar geen voertuig kan gaan, de
kleine woningen der oudste Jood
sche bewoners van het land en
plotseling groote Christelijke kloos
ters. Ook de praalrijke „Grafkerk"
en „Via dolorosa".
Buiten de poorten daarentegen de
nieuwe Joodsche wijken: asfalt, automobielen, een supra-luxe-hotel
(dat naar koning David is genoemd!), geheel nieuwe Joodsche voorste
den (Rechaviah, Dalbië, Talpioth), over de bergen gelegerd, die de
antieke muren beheerschen. De nieuwe wereld: Europa-Amerika,
naast het altijd gelijk blijvende Azië. Bedoeïnen in een Fordje. Een
processie van Joden in bidgewaden, komende van buiten de muren,
trekt de heilige poort binnen op weg naar den klaagmuur, het laatste
overblijfsel van Herodes' tempel. Zoo is het in vredestijd. Iedere honderd
meter een ander werelddeel, en een andere wereldgedachte.
Dan Bethlehem, met de „Geboortekerk", door de kruisvaarders ge
bouwd, geheel Christelijk naar zijn bewoners, in het zuiden reeds aan
De een ige geheel Joodsche
stad ter wereld: Tel-Aviv,
vlak bij het owle Jaffa
(Joppe)De trotsche. Boule
vard Rothschild, genoemd
naar den grooten bevorderaar
der Joodsche kolonisatie
Edmond Rothschild, door
snijdt de fraai aangeleg
de stad.
De haven te Haifa, parel dei- Middellandsehe Zee, is
vier jaar geleden voltooid. Op den achtergrond Nadar
Karmel (Stad van den Karmel)tegen den beroemden
berg gebouwd. Op den voorgrond de in 1937 voltooide
nieuwe haven- en kantoorgebouwen.
