^erötmis tn &ome
pef ruit
BLUNDER VAN EEN ADMIRAAL
^fl Tfl^ P
31
Slagschip in vredestijd
met 322 man gezonken
Dat ook het schijnbaar onmogelijke
gebeuren kan, bewees een En-
gelsch admiraal den 22en Juni
1893. Een eskader hield onder zijn bevel
manoeuvres in de Middellandsche Zee.
Hij gaf een onzinnig bevel, eischte van
de ontstelde kapiteins, dat het gehoor
zaamd werd, en verdween dientenge
volge met zijn schip en 321 officieren en
manschappen in de diepte.
Toch was die admiraal, sir George
Tryon, lang geen gek. Hij was wegens
buitengewone prestaties tot comman
dant van het Middellandsche-Zee-eska
der benoemd.
Dien noodlottigen middag werd zijn
vlag gevoerd door de Victoria, de vlag
van den vice-admiraal door de Camper
down; verder stonden zes slagschepen
en vijf kruisers onder Tryon's bevel
(totaal 13 schepen, zullen bijgeloovigen
zeggen). Na het vertrek van Malta
voeren de schepen in twee rijenvijf
volgden de Victoria, vier de Camper-
down twee schepen voeren apart. De
afstand tusschen de twee colonnes
(dit is het belangrijkste feit in de ont
zettende geschiedenis) was zes kabels,
bijna 1100 m.
Het eskader zou voor den nacht aan
de kust van Tripoli voor anker gaan en
admiraal Tryon wenschte de uitgekozen
plaats voorbij te varen en dan beide
colonnes tegelijk binnenwaarts te laten
draaien; daarna zouden beide colonnes
in tegenovergestelde richting naar de
ankerplaats terugvaren.
Wat hij met die manoeuvre bedoelde,
begrijpt niemand - maar dat ze on
mogelijk uit te voeren was, kan een
schooljongen narekenen. Immers, wer
den geen bijzondere manoeuvres met
de schroeven uitgehaald (en zulks ver
bood de admiraal!) dan had én de
Victoria, én de Camperdown, om te
keeren, een cirkel noodig met een straal
van ruim 730 m. dus móést er een
botsing volgen, ais de afstand tusschen
de beide schepen 1100 m. bedroeg!
Vóór de order gegeven werd, had de
admiraal overleg gepleegd met zijn
stafofficieren. Die hadden hem er op
gewezen, dat de afstand tusschen de
beide colonnes te gering was, om de
manoeuvre uit te voeren, en de admiraal
had dit toegegeven. Hij zou dien af
stand eerst laten vergrooten tot acht
kabellengten, zei hij.
Was dit geschied, dan hadden de sche
pen nóg rakelings langs elkaar moeten
strijken, maar. toen de admiraal
bevel gaf, de order rond te seinen, hield
hij zich aan den oorspronkelijken af
stand van zes kabels! Hij schreef zelfs
een 6 op een stuk papier, terwijl hij
mondeling zijn bevel gaf aan luitenant
lord Gilford. De luitenant, en na hem
kapitein Bourke, wezen den admiraal
op zijn vergissing, maar Tryon ant
woordde koppig: „Laat maar op zes
kabels."
Om 3.28, dien noodlottigen middag,
zonden de vlaggen het ongeluksbevel
uit. De officieren der andere schepen
richtten hun kijkers op het vlaggeschip.
overtuigd, dat er een vergissing in 't
spel was. ,,'t Is onmogelijk," zei de
vice-admiraal tegen den kapitein van
de Camperdown. „Die manoeuvre i»
onuitvoerbaar!" En bij liet naar de
Victoria seinen om opheldering. Het
eenige antwoord van den admiraal was
echter: „Waar wacht u op?"
Er zat niets anders op, dan het bevel
uit te voeren
Kapitein Bourke van de Victoria
liet het roer 35° omgooien te sterk
dus maar al helde het schip aan stuur
boord over, het kon zoo althans een
kleineren cirkel beschrijven. De Cam
perdown hield zich aan de normale,
veilige 28°, en beschreef dus 'n grooteren
boog. Maar dat een aanvaring volgen
moest, kon zelfs een leek zien.
Driemaal moest Bourke vragen, vóór
de admiraal permissie gaf, de schroeven
te keeren; en toen dat gebeuren mocht,
was 't te laat. Hoogstens vier minuten
na het signaal werd de Victoria aan
stuurboord door de Camperdown ge
ramd het vlaggeschip kreeg een groot
gat onder de waterlinie.
De admiraal keek spijtig naar de aan
gerichte verwoesting, ,,'t Is heelemaal
mijn seliuld," bekende hijhij beval de
Camperdown, achteruit te varen, en
zond booten af, om hulp van andere
schepen te halen. Toen de Camperdown
zich terugtrok, liep de Victoria snel vol
water, duikend naar den kop en naar
stuurboord. Met moeite, maar strak
bleven alle manschappen op hun plaat
sen staan.
Onder vollen stoom trachtte het schip
naar den wal te komen, maar aan stuur
boord stonden de geschutpoorten nog
open, en ook daardoor stroomde het
water nu binnen. „Ik geloof, dat we
gaan," zei de admiraal op de brug tegen
den kapitein en Bourke antwoordde:
...la, mijnheer, ik geloof 't ook."
Eerst toen seinde de admiraal naar
de andere schepen, onmiddellijk sloepen
te sturen, maar reeds begon het schip
onder te duiken. Een officier had de
tegenwoordigheid van geest, den man
schappen te bevelen: „Spring!", maar
liet lukte slechts weinigen, van boord
te komen, en in het water richtten de
razende schroeven en de zuiging van
het zinkende gevaarte gruwelen aan.
Admiraal Tryon bleef op de brug en
ging koelbloedig met het schip ten
onder.
De krijgsraad, die te Malta zitting
hield, kon natuurlijk slechts tot één
conclusie komendat heel de schuld aan
de ramp in het bevel van admiraal Tryon
lag.
Hoe echter zijn diens grove blunder en
zijn even grove koppigheid te verkla
ren? Dat is een vraag, waarop nooit
antwoord zal komen.
De admiraal had zich steeds onder
scheiden als een zeer bekwaam en be
dachtzaam officier, die o.a. lauweren
had gewonnen bij de organisatie van den
veldtocht naar Abessinië in 1867.
Daarna was hij door tropenkoortsen
eenige jaren invalide, maar hij scheen
later volkomen hersteld en had verschil
lende verantwoordelijke functies be
kleed, vóór bij tot commandant van
liet eskader werd benoemd.
Had de hitte der Noord-Afrikaansche
kust zijn oude ziekte doen opleven?
Was hierdoor zijn geest aangedaan, zoo
dat hij van een eenmaal opgevat idee
niet meer af kon stappen, het zelfs niet
meer controleeren kon volgens de op
merkingen en den raad van anderen?
Of beging hij een onnoozele rekenfout,
gelijk wij in onze schooljaren, toen wij
een som in geen uren uit konden krijgen,
omdat wij maar steeds d.M. schreven
op een plaats, waar D.M. moest staan?
Kwam er alleen een soort verbazing in
hem op bij de vertoogen van zijn offi
cieren, en dreef hij daardoor telkens
terug naar zijn eerste idee?
Wij kunnen vragen en veronderstellen
- maar nooit, komt het bevel van ad
miraal Tryon buiten het lijstje van de
raadselen der zee.
Di' naam. die Cognac beroemd maakte
Het eitelc Framche natuurproduct.
GEN AGENTE VOOR NED- N V IM- EN EXPORT MI|. v/h WILMERINK b MULLER TEL. 31110- AMSTERDAM-C.
Waar kan het mooier en aangrijpender zijn? Feestmissen
en religieuze diensten in de St. Pieter. Het milde klimaat
van de hoofdstad geeft U den indruk van de lente. De
belangrijke reducties voor Touristen stellen U in staat
deze wondervolle reis met bescheiden middelen te maken.
Cheques en
Credietbrieven
in reislires.
Hotel-
en Benzinebons
Korting op de
spoorwegen
(50-70
Inlichtingen
ENIT.
Leidschestr. 9,
Amsterdam
en alle
reisbureaux
f
een smakelijk begin,
een heerlijk besluit
van iederen maaltijd
PALEST IJ NSCH
PRODUCT