VOGELS, lie
tot ons SPREKEN
Papegaaien en Parkieten, Ara s
en Kaketoes, Nestors en Lori's
„PollyPol-lie-iéetén hoor ik
vleierig-uitnoodigend 'n teer kinder
stemmetje roepen. Hé, 'k wist niet, dat
de buren logeetjes hadden. „Koppie
koffie," klinkt het dan kelig, aarts
vaderlijk. Ineens straatjongensgefluit,
schel, baldadig I Even later gekras,
gekerm, gekraai zit buurman weer
op de korte golf naar verre stations te
visschen? Vreeselijk. „Koppie koffie"
(weeke loktoon), „krau-iaüw" (zoo ordi
nair mogelijk uitgehaald), „lorre
(omfloerste Zarah Leander-stem).
Ik kijk uit het raam dat dacht ik al! Kond
en rond tollend, hangend aan kromsnavel en
klauterpootjes, een prop groen in een omhulsel
van koperstangen. Een groene amazone. M n
„stukje" over beren en hun verbreidingsgebied
krijg ik vandaag niet meer af, ben ineens geïnspi
reerd op. Psittacornithès. den boekennaam voor
al wat valt onder „papegaaien en zoo".
Groote familie in qroote
families
Dé papegaai bestaat niet zooals wel de musch be
staat. Liefst 'n 500 soorten zijn er, als orde onder
verdeeld in zoo'n 50-tal geslachten. Begin daar maar
eens aan. Dit amusant vogelgilde komt dan ook
overal voor, behalve hier bij ons in Europa.. De
kleurensymphonie, de klankencaeophonie, de bloem
rijke „taal", dat schijnt niet te passen tusschen onze
sobere lijsters en sombere kraaien. Met de apen,
waarmee zij op diverse punten van den aardbol,
o.a. Afrika, hun woongebied deelen, zijn het tropen-
kinderen, hoewel als te verwachten bij die
vertakkingen langs heel de „warme ceintuur der
keerkringen om de aarde heen papegaaien in ver
schillende uitvoeringen ook wel voorkomen in verre-
van-heete bergstreken en wel boven sneeuwvelden
vliegend zijn waargenomen, bijv. noordelijk van Mexi
co, in de Ver. Staten. Onze populaire soorten en wel
de groene Amerikaansche amazone en de grijze
Afrikaansche jako en de witte Australische kaketoe,
als de courante praat-artikelen uit den vogelwinkel,
zijn mooi-weer-kinderen. Wat hebben die uitbundigen
ai een troost gebracht in het suf bestaan der vereen
zaamden, niet alleen aan mijnheer Robinson uit
het boek, die ze onnoodig en wreed „van den
tongriem sneed", maar vooral aan eenzamen
in drukke steden, waar men het ergst alleen
zijn kan. Eén verschijnsel is onbegrijpelijl
en zeer zeldzaam bij juist deze gezel
lige vogelsoort, ditdat, hoewel zij uit
stekend vliegen en in hun vaderland
groote afstanden afleggen, zeer be
weeglijk zijn en daarenboven van
gezelschap en gezelligheid hou
den, (want in den natuurstaat
trekken zij in groote vluch-
Een gieren-, een arenden-
snavel is er om vleesch uit
een dierenlichaam te haken
Maar een papegaaiensnavel
is er om zijn drager het
air van een ouden
wereldschen heer,
van een militair-in-
ruste, van een kwij
nende jonge dame,
die al veel beleefde
of veel beleven wil,
te geven. S. E. v.
l'raag: ,,'n Sprookje
op Aarde".)
ten tezaam op) de gevangen
exemplaren toch maar
jaren- en jarenlang oolijk
en vroolijk (kunnen) blij
ven. Vreemd, dat ze „ge
lukkig" zijn zónder hun
vlerken uit te slaan, zónder
hun gul klimaat, zónder
hun collega's - kinderloos,
ongetrouwdProbeer dat
's met minder voor aanpas
sing geschikte dieren; die
zouden zóó wegkwijnen.
Maar in één levensverrich
ting laten zij toch zien,
dat zij niet volkomen te
vreden zijn: zij nestelen
niet, zij planten zich hier
practisch niet voort, schij
nen lichamelijk toch ont
worteld. Vreemd dus als het
klinkt is geen papegaaien
soort of ara of kaketoe
(alleen enkele parkieten),
ofschoon zij, bijv. de Indi
sche en Afrikaansche types,
sinds tweeduizend jaar al
der mensehen huisvriend
zijn, een huisdier, zooals
de kanarie of de duif.
Immers elk kooiexemplaar
komt uit zg. wildvang,
zooals dat heet, d.w.z. is
uit vrije ouders geboren,
werd gevangen en toen ge-
importeerd.
Aardig gezins
leden
den regel sluiten de
papegaaien een levens
lang „twee-persoons"-hu-
welijk: man en vrouw
dragen elkanders lasten
door om beurten de broed-
taak over te nemen in
den hollen boom, die het nest vormt; beide ouders
helpen het kroost gelijk-op groot
brengen tot de jonkies zelf op de
wieken gaan. Die trouw heeft alle
reizigers, die eenparig opgetogen
zijn over de sfeer, die zij in liet
oerwoud brengt, getroffen
nadien verfoeien zij een kwebbel
ziek-afgericht exemplaar met z'n
voetkettinkje verankerd op een zit-
stok van een el! Ook hun gracelijke
vlucht en htm avondlijk gekeuvel
en gekibbel op de vaste slaap
doornen, die ze als dikke vruchten be
dekken, hebben menige pen in beweging
gezet. Geen vogelsoort, die zoo vaak af
gebeeld is wijzelf hebben er een
kranig fotoarchief van, zoo ge ziet als
de „gevederde aapjes". Van het begin
der jaartelling af, toen de Romeinen de
schrandere lorres van hun tochten naar
Azië terugbrachten, hun „Caesar!" leer
den uitroepen en zooals de Indische vol
ken het reeds lang deden in kostbare
kooien van zilver, schildpad of ivoor
hielden en onzinnig verwenden, heeft
deze, meer dan eenig andere, dresseer-
bare, makke menschen vriend ons
bekoord. Wel mogelijk vindt, wanneer
we daar een oorzaak voor willen zoeken,
bij het gemis van zijn kornuiten en van
PAPEGAAI
(Met welwillende toestemmii
door Sam van Beek
le en Zonen overgenomen uit haar
ArtiB-album.)
zijn druk stamleven, zijn vertrouwelijkheid-zoekende
aard een uitlaat en een uitweg bij zijn inenschelijke
verzorgers. Misschien zet het soortelijk karakter, inge
steld op een groepsbeleving, zich wel om in 'n opgaan
in 'n andere,een menschen-samenleving.
We blqven bq mekaar; nog
jaar
WWier komt. nog bij, dat deze huisgenooten, zooals
de lezer wel weet, oud worden. Er is dus.... tijd
voor het uitgroeien van een gewoontevriendschap.
Ja, ze kunnen een hoogen leeftijd bereiken: 20, 30,
wel 40 jaar is bij doelmatige verzorging geen uit
zondering. Zoo gewaagt de Zuid-Amerika-onderzoe-
ker A. v. Humboldt van een „groene", die er woorden
uitgooide uit een doode taal, die der Atoeven, 'n
toen al uitgestorven Indianenstam, welk volk het
dier dus overleefd had. Er moet op Madagascar een
oudje leven, dat al drie menscliengeslachten, hon
derdvijfentwintig jaar zeggen ze, meemaakte in het
bezit van een Frausche familie, welke afstamt van een
van Napoleon's officieren, een vogel dus, die als zoo
danig den kleinen grooten keizer „nog gekend heeft".
Dan schijnt er in Australië, waar immers, toen
daarvoor de Uiver-tocht georganiseerd werd, het
honderdjarig bestaan der stad Melbourne herdacht
werd, een kaketoe te vegeteeren, die bij de eerste
steenlegging tegenwoordig is geweest en toen
al niet zoo bijster jeugdig meer was. Zoo pas ben ik
