MOEDER EN ZOON BRIEVEN van hei Adelaarsjong aan zijn moeder en van Marie-Louise I over haar zoon Was tot op lieden slechts een enkele brief van „L'Aiglon" aan zijn moeder Marie Louise bekend, zooals de historicus Jean de Bourgoing nog in zijn in 1932 verschenen werk „Le Pils de Napoléon" bevestigde, in dit en in het volgend artikel geven wij niet minder dan negen brieven van den hertog van Beichstadt, in verschillende levensperioden aan Marie Louise ge richt, geheel of ten deele weer. Van de aan het licht gekomen brieven van het Adelaarsjong aan zijn moe der zijn er twee in het Duitsch geschreven, ter wijl de overige, evenals ook alle brieven van Marie Louise zelf, in 't Fransch zijn, en wel in een eigen aardig mengelmoesje van gezochte termen en foutieve syntaxis en vol taalfouten, die we in onze vertaling natuurlijk niet of slechts bij benadering kunnen weergeven. Het jaartal 1818 van onderstaanden brief, men zie het hiernevens afge beelde origineel, is evenals het jaartal 1819 van den volgenden brief door vreemde hand, waarschijn lijk door gravin Albertina Sanvitale Montenuovo, aan wie haar moeder Marie Louise de brieven van den hertog van Beichstadt naliet, toegevoegd. Lieve Moeder, (1818) Uw brief heeft mij veel tranen gekost; ik zal alles doen wat w me zegt, om u te bewijzen, dat ik ben Uw teeder liefhebbende en gehoorzame zoon Francois. Lieve Moeder, (1819) Het is ongetwijfeld met het allergrootste genoegen dat ik w schrijfmaar welk een verschil met het vorige jaar.' Ik heb fin den geest. Vert.) uw feestdag met u meegevierdik heb u teeder omhelsd, en mijn hart, dat u toebehoort, beeft thans van vreugdeals ik denk, dat u in April zult terugkeeren. Ach, lieve mama, aanvaard bij de wenschen, die ik u heden aanbied, mijn vurig verzoek om liever al in Maart te komendrie inaanden vliegen zoo spoedig om; ik zal den goeden God smeeken den winter te bekorten, de wegen te effenen, opdat niets u zal kunnen tegenhouden, of u ongerustheid zal kunnen veroorzaken, denk u eens in hoe veel grooter de mijne zou zijn, indien ik deze zekerheid niet kreeg. Duizendmaal kus ik u de hand ik beloof u braaf IfaeAcrcJfamim li(rtJtftrr/fK,a/>óm^uC Een reproductie van den brief van den hertog van Beichstadt aan zijn moeder geschreven toen hij zeven jaar oud was. te zijn, gehoo-rzaam en vlijtig, en wees overtuigd, dat u sterk in zijn voordeel veranderd zult vinden Uw zeer gehoorzamen zoon Frangois. De hieronder volgende brief werd door den hertog van Beichstadt geschreven op twaalfjarigen leeftijd, in het Duitsch. Lieve Aioeder, Ik dank u hartelijk zoowel voor uw geëerd schrijven van den 13en Januari, waarmee u mij erg gelukkig maakte, als voor de mooie verfdoos, die u de goedheid had mij te laten sturen; zij is en kele dagen geleden hier aangekomen, en ik mag wel zeggen, dat ik nog nooit iets zoo smaakvols heb gezien Mijn kleine ongesteldheid is nu weer geheel voorbij. Ik ben al meer malen in uniform voor grootvader verschenenden eersten keer heb ik hem rapport uitgebracht als sergeant, en daarna geëxerceerd. Hij was erg over mij tevreden, en ik moest me dan ook op verlangen van mijn grootmoeder als sergeant op 'n klein bal vertoonen. He koning van Na pels, die het goed maakt, schijnt mij zeer genegen, evenals ook prins Anton von Sachsen, die met tante Therese acht dagen geleden hier aan kwam. Mijn groot portret, dat, zooals u weet, 'n geheim is, wordt heel mooi, of, liever gezegd, om mezelf niet mooi te noemen, heel goed. Ik zou wenschen dat u het toch spoedig tegelijk met het origineel kon zien! Ik kan mijn brieven niet anders besluiten dan met dezen verlan genden wensch. Ik kus u de handen en bid u in uwe welwillende toegenegenheid te bewaren Uw zeer gehoorzamen zoon Franz. Weenen, 26 Februari 1823. Lieve M oeder, He hofbals zijn altijd oorzaak, dat ik slecht kan slapen en dat ik mij zeer onprettig gevoel den vol- Een tot nu toe onbekende aquarel, door den hertog van Beichstadt ver vaardigd en opgedragen aan zijn ■moeder, blijkens het links vaag lees bare opschrift: ,,A ma chère Ma- man, Frangois" M, He hertog van Beichstadt als Oostenrijkse! officier, naar een krijtteekening van Paolo Toschi. Marie Louise op dertigjarigen leeftijd, naar het nog nimmer gereproduceerde aquarel- portret door den Parmezacmsehen schilder Paolo Toschi. Kort geleden stond de laatste afstammeling van de dochter van Marie Louise, de echtgenoote van Napoleon en de moeder van diens zoon, den „koning van Rome", aan professor Glauco Lombardi, den beroemden kenner der Napoleontische geschiedenis, een collectie nimmer gepu bliceerde brieven en documenten af, gevonden in de sterf kamer der Oostenrijksche koningsdochter. Wijl deze brieven een totaal nieuw licht werpen op de betrekkingen tusschen moeder en zoon, hebben wij niet geaarzeld ons het recht van eerste publicatie in Neder land van deze geschiedkundige bronnen te verzekeren. Wij brengen in dit en in 't volgende nummer een zorg vuldige bewerking van de belangrijkste gedeelten dezer interessante correspondentie, en dit met te meer gretigheid waar wij, na de artikelen in ons blad aan dit onderwerp gewijd, alsmede na onze publicatie van 't schitterende historische werk van Pierre Nézélof: „Napoleon en zijn zoon, het Adelaarsjong", van de groote belangstelling hiervoor onder onze lezers overtuigd zijn. genden dag, zoodat ik me niet met dezelfde vurigheid op de studie kan werpen, als ik de laatste maanden heb gedaan, en wat n zeer aangenaam is geweest, naar ik vernam uit den brief, wélken graaf von Neipperg de goedheid had me te schrijvenu kunt er zéker van zijn, lieve moeder, dat, ik mijn best zal doen, om door mijn vorderingen vooruit te loopen op het tijdstip, waarop ik zoo gelukkig zal zijn, u eenigermate te troos ten ik heb me vooral ernstig voorgenom en, me toe te leggen op de Fransche taal, opdat ik die bij gelegen heid van uw komst, dit jaar, te Weenen even ge makkelijk zal kunnen spreken als de Huitsche. He studie der Italiaansche taal, die ik even interes sant als amusant vind, en welke ik dezen winter hoop te beëindigen, volbreng ik met de grootste zorgik houd me op het oogenblik voor alles bezig met de taal- moeilijklteden door het vertalen van moeilijke en ab stracte stukjes uit het Huitsch, waarvan enkele vrij goed geslaagd zijn. Ik hoop, lieve moeder, dezen winter vorderingen te zullen maken in alles wat ik leer, en zoodoende, mis schien, door uw verlangen om me veranderd te zien, uwe komst naar Weenen te bespoedigen, waarnaar wij allen, maar vooral de aartshertogen Louis en Antoine (wélke laatste zich vleit met de hoop u een genoegen te hebben gedaan met de teékening, die hij u zond van een streek, waar hij zich met u zoo uitstekend heeft vermaakt) zoo vurig verlangen. He beide aartshertogen voegen hun groeten bij de betuigingen van eerbied van uw zeer gehoorzamen zoon Francois. Weenen, den 16en Januari 1827. Den volgenden brief schreef het Adelaarsjong, toen hij den dood vernam van generaal Neipperg, die onder den titel van „Eere-ridder van Hare Majesteit de Hertogin van Parma" eigenlijk alle regeeringsza- ken van Marie Louise in Parma had behartigd. Eerst

Tijdschriftenbank Zeeland

Ons Zeeland / Zeeuwsche editie | 1939 | | pagina 12