Het Corinthisch kanaal, een
der meest typische doorgra
vingen die ooit zijn uitge
voerd, spaart de schepen,
die van de Adriatische naar
de Zwarte Zee varen, 323
km. uit.
Het Noordi.ee-
kanaal
waar tallooze schepen verongelukt zijn, voortaan
kunnen vermijden.
Het Keizer-
MTederiand, vanouds een
der ondernemendste
rL^t' zeevarende naties ter we
reld, het land waar haast
evenzoovele kanalen, rivie
ren, plassen, meren, vaar
ten als landwegen zijn, staat op het gebied van
grootsche waterwerken bij geen enkel land ten
achter.
Het Groot-N oord- Hollandsch kanaal, dat van
1819 tot 1825 van Amsterdam naar Den Helder
was gegraven, voldeed reeds spoedig niet meer aan
de eischen toen de stoomvaart zich zoo snel ontwik
kelde en in het jaar 1863 werd aan de Amsterdamsche
Kanaal-Maatschappij concessie verleend voor „de
doorgraving van Holland op z'n smalst". De regee
ring nam het kanaal over, in 1876 werd het, hoewel
niet geheel gereed dit was 't pas vier jaren later
in 1880 voor de vaart opengesteld.
Het Noordzeekanaal begint ten westen van
Amsterdam en loopt over Velzen naar IJmuiden,
waar groote schutsluizen waren gebouwd, die echter
weldra te klein bleken, zoodat men met den bouw
van nieuwe moest beginnen. Iets waarop wij Neder
landers terecht trotsch mogen ziju is, dat de nieuwste
sluis, die op 29 April 1930 door H.M. koningin Wil-
lielmina geopend werd, de grootste sluis ter wereld is.
Zij is 400 m. lang, 50 m. breed en heeft een drem
peldiepte van 15 m. De grootste zeekasteelen als
b.v. de Queen Mary, met afmetingen van 311 x
36 x 12 m. (in ronde cijfers) en de Normandie
(314 x 36 X 11 m.) kunnen er gemakkelijk in
geschut worden.
Bovendien wordt het Noordzeekanaal zelf verbreed
tot 'n breedte op den waterspiegel van 160 m. en
een diepte van 12,5 m. bij kanaalpeil. Langs de
oevers is over de gehëele lengte (25,6 km.) een
doelmatige verlichting aangebracht, zoodat de
doorvaart ook 's nachts onbelemmerd kan doorgaan.
Zonder dit kanaal zou Amsterdam reeds lang ver
vallen zijn tot een binnenhaven: thans is het een
der drukste en levendigste havensteden ter wereld.
Het Corinthisch (^chepen, die van de
Adriatische Zee
kanaal naar de Piraeus varen,
kunnen hun reisroute
ruim 323 km. bekorten door gebruik te maken van
het kanaal van Corinthië, een der merkwaardigste
kanalen ter wereld. De eerste, die met het graven
ervan begon, was keizer Nero, die in 't jaar 67 met
een gouden spade de werkzaamheden officieel deed
aanvangen. Nero heeft het werk niet kunnen vol
einden. Eenerzijds waren de moeilijkheden te groot,
terwijl van den anderen kant zijn rijk zooveel zorg
en aandacht opeischte, dat het werk ten laatste
geheel moest worden stilgelegd.
Maar zijn „bouw"-plannen waren zoo meesterlijk
en zoo accuraat, dat toen op 4 Mei 1882 koning
George I van Griekenland op zijn beurt met een
gewone, ijzeren spade opnieuw de werkzaamheden
officieel opende, zijn ingenieurs zich geheel aan de
oorspronkelijke ontwerpen
van Nero konden houden
en in 1893 werd 't kanaal,
waaraan reeds zoo lang
dringende behoefte be
stond, officieel geopend.
Behalve dat de reisroute
voor de schepen belang
rijk wordt verkort, bezit
het Corinthisch kanaal voor
de kapiteins nog een andere
attractie, daar zij nu de
uiterst gevaarlijke klip
pen bij den Peloponnesus,
Het Noord-Oostzeekanaal
(ook Keizer Wilhelm-kanaal
genoemdspaart de schepen,
die van Hamburg op Kiel
varen, 840 km. uit.
^fcok Duitschland
bezit 'n kunst-
Vi^ilJhelLnt'-kanaa^ matigen waterweg,
die twee zeeën met
elkander verbindt en over de geheele wereld bekend
is: 't, Keizer-AVilhelm-kanaal, dwars door Sleeswijk-
Holstein gegraven. In 1887 werd met den aanleg
ervan een begin gemaakt en acht jaren later werd
het op 21 Juni 1895 door keizer Wilhelm II aan
boord van het keizerlijke jacht Ilohenzollern offi
cieel geopend.
De afstand tusschen Kiel en Hamburg wordt er
840 km. door verkort en vooral Kiel, dat sterk in
verval was geraakt, kwam erdoor tot bloei en werd
opnieuw een der voornaamste havensteden ter
wereld.
Beeds vijfhonderd jaren geleden, in de veertiende
eeuw, werden er plannen voor een soortgelijk kanaal
ontworpen, maar zij gingen nooit in vervulling, ook
niet toen de machtige Hanzesteden op 't hoogtepunt
van hun bloei stonden.
De aanleg van 't Keizer-Wilhelm-kanaal kostte
156 millioen mark. Vooral uit militair oogpunt is
het van onschatbare beteekenis en zoodra 't kanaal
voor de modernere oorlogsbodems te klein werd,
begon men meteen 't geheel te verbreeden en uit te
diepen, een werk dat 223 millioen mark kostte.
Zou men de „handelswaarde" van dezen waterweg
in cijfers moeten uitdrukken, dan verviel men in
astronomische getallen
Van qroot belang 'Van interna-
y ff T tionaal
standpunt be-
iiiaarduur!
Zien is het Suez-
kanaal zoo niet de drukst bevaren, dan toch de
belangrijkste waterweg der wereldscheepvaart, vooral
der Europeesche. De afstand tusschen Europa en
het Verre Oosten wordt er danig door verkort, maar
er staat tegenover dat de passage door het Suez-
kanaal verbazend duur is, zoodat verschillende
groote stoomvaartmaatschappijen nauwkeurige be
rekeningen hebben gemaakt of het niet voordeeliger
was zooals vroeger om Afrika heen te varen! Zij
kwamen daarbij echter tot de conclusie dat alleen
de route naar Australië voordeeliger zou zijn:
schepen met bestemming naar Indië, China of Japan
kunnen ondanks de hooge tariefgelden goedkooper
door 't Suezkanaal varen.
Hoewel de tariefgelden sinds de opening van 't
kanaal verschillende malen verlaagd zijn de laatste
verlaging werd 15 Dec. j.l. nog ingevoerd blijft de
passage een kostbare geschiedenis.
Vóór de verlaging van 15 December 1938 moest
bijvoorbeeld de Dempo van den Rotterdamschen
Lloyd per doorvaart f31.600 tariefgeld betalen!
De Franschen, die indertijd hun spaarkousen
leegschudden om Suez-aandeelen te koopen,
plukken nu de gouden vruchten van hun durf en
energie, hetgeen tusschen twee haakjes door tal van
andere landen van de openstelling af met leede oogen
wordt aangezien.
Op 't oogenblik zijn de doorvarende schepen een
tarief verschuldigd van 69 pence per ton (vóór de
verlaging van 15 Dec. '38 bedroeg dat 72 pence per
ton). Als men ziet de reusachtige bedragen, die de
Suezkanaal-Maatschappij jaarlijks aan rechten
ontvangt, geeft dat niet alleen een idee ervan hoe
druk het kanaal bevaren wordt, maar bovendien
leert men er uit, dat zelfs een oogenscliijnlijk geringe
tariefsverlaging direct van verstrekkende beteekenis
is.
In 't jaar 1937 b.v., toen een tarief van 72 pence
per ton verschuldigd was, bedroegen de ontvangsten
der Suez-Kanaal-Maatschappijfr. 1.448.000.000 en
de uitgavenfr. 508.000.000. De franc op goudbasis
berekend. De Stoomvaartmaatschappij Neder
land en de Rotterdamsche Lloyd betaalden in
1937 samen aan Suezkanaal-rechten het slordige
sommetje van vier millioen negenhonderd vijfen
veertig duizend vierhonderdzesendertig gulden!!
Veel goedkooper dan 't Suezkanaal is het Panama
kanaal inmiddels ook niet. Hier wordt ongeveer
60 pence per ton geheven, een tarief waar de Panama
kanaal-Maatschappij „wel mee uitkomt"!
Al met al echter zijn deze waterwegen, dwars door
landengten heen gegraven, onmisbaar niet alleen
maar ook.... voordeeliger. „Time is money!" is
hier meer dan elders op zijn plaats en dit zal zoo in
de toekomst wel blijven, hoe snel de oceaanstoomers
ook worden.
overwonnen; toegerust met de bittere ervaring en
van de nieuwste machines voorzien toog men
wederom aan het werk, terwijl een staf van ge-
neesheeren en verplegend personeel voor het licha
melijk welzijn der arbeiders zorgde.
Op 14 Augustus 1914 werd het Panamakanaal
geopend; de korte verbinding tusschen twee belang
rijke oceanen, waarover Columbus tijdens zijn zwerf
tochten langs deze kusten reeds droomde, was door
menschenhanden tot stand gebracht. Schepen, die
van New York op San Francisco voeren, zagen hun
route met 7873 mijlen verkort (A; 12.596 km.)!,
Het Duitsche linieschip Schlcswig Holstein in het
Noord-Oostzeekanaal, voor de Duitsche scheepvaart,
vooral uit militair oogpunt, van onschatbare beteekenis.
Een pracht-opname van het Corinthisch kanaal,
654 km. lang. 21Yi m. breed en 8 m. diep.
