„LYNCHEN"
De oorsprong van het woord
28
•"ïii.^ a "j*52i^Btr"M
Wellicht heeft geen enkel woord aan zulk 'n romantisch en tevens tragisch
gebeuren zijn oorsprong te danken als 't woord „lynchen". Langen tijd
heeft men in 't onzekere verkeerd waarvan dit woord was afgeleid, totdat
een oeroud familieverhaal op onverwachte wijze opheldering bracht.
De oorsprong van 't woord ligt in Ierland hetgeen de taalgeleerden reeds
vermoedden en wel in 'u tijd nu meer dan vierhonderd jaren geleden.
Aan 't hoofd van de stad Ctalway, aan
de lersche westkust gelegen, stond in die
jaren 'n zekere James Lynch, in 1493 tot
burgemeester gekozen. De familie Lynch
is zoo oud als Galway en Ierland zelf en
't bestuur van de stad berustte eeuwenlang
bij deze merkwaardige familie.
Deze burgemeester Lynch had 'n zoon,
Walter, die hevig verliefd was op eeu buitengewoon knap Iersch meisje. De
heele stad verheugde zich erover en toen de trouwdatum was vastgesteld, begon
nen de inwoners allerwegen voorbereidselen te maken om dit feest zoo luisterrijk
mogelijk te vieren.
Nu gebeurde 't, dat 'n Spanjaard in die dagen de stad Galway bezocht. Het
was 'n familielid van den burgemeester en hij werd door z'n neef voorgesteld
aan diens knappe verloofde. Hij wist haar hart te stelen en de verloving te doen
verbreken
Een onverbiddelyk
rechter hangt ïjjn
eigen zoon op
In den telefoongids van Ierland komt de familie
naam Lynch veelvuldig voor. Ook in de stad Galway
nog, zooals deze foto doei zien.
95645 J.ruch C. J., Groceries, tilling Station 140 Kimmagc ru, a
91116 Lynch Miaa C. M28 Eünj rd, 11 mluea
43619 Lynch Charles J., Wlue, Sprt Mercht. 64 Op l^reet it
248 Lynch Cornelia*, Oattie Dlr, Bxprtr 61 The Glen
25 Lynch Daniel M.,Flour, Meal Mercbt New it
1 Lynch Mr» E., The Irish House Post Office
DUDitn 91552 Lynch Fion&n, T.D. Minorc, St keviu pk, It Junes
Carrtek-on-Sban 17 Lynch George, 8tote 8ollciu>r
Cloullli 26 Lynch JHtrtttown StoJ
Carlanstawn 1 Lynch JamesOarlAiMtown
En nit 28 Lynch Jamea, 8tate Solicitor 9 Blndon at
Dublin 44981 Lynch Jamea, Wine, Spirit Merchant 20 Lr DoiaeYit
51808 Lyrfch Jamea B., Phyriclan 6t Surgeon 14 Thomas at
<1- r v. 1.. T CUIUItny JOhll *t
Dublin
Dublin
Dublin
Watertori
Mac room
Tina hel*
Dublin
Dublin Jk.wvu
Ceanannue Mbr 25 Lynch Jaa. J., Solicitor
FenH
Dublin
New Rota
Galway
Dublin
Cork
Dublin
Howtt
Dublin
Cork
Dublin
eiackrock
(Dublin)
John at
Fenlt
11 Lynch John, 8teredore (McCowen
95722 LmchVohn, Victualler Oontractor Main at, Ii'farnham
19 Lynch Joaeph, Veterinary Surgeon New Koaa
161 Lynch Joaeph, Commieelon Agent Abbey Gate ft
62921 Lench Miss M., Groceries, Cigarettes, 10 Parkv ew tor.,
Sweets 15,181 Wal1 ni'
1158 Lynch Mtoe MMount Verdon
*21500 Lynch Marcus A., Solicitor.. 12 Lr Ormond qy
38 Lynch Marcus A.Mount Pleasant
23293 Lynch Matthew, Grocer Publican 108 Church at
847 Lynch Mian M. F., Sub.-PJl. Capwcll
*21508 Lynch Michael, Chartered Accountant 27 Wesbnretondat
465 Lynch Michael "LSLSSXL'
Booteratown
ïuuuiui;
Cork 1243 Lynch M. J., Joinery Works
Kyria at
Dun Laoghair* 15 Lynch fc O'Brien Grocers, Wine 81 Lr George a at
Merchant»
Blackrock 33 Lynch O'Brien, ProrWon Merchants Main at
Drumcondra 6^374 Patrick, Electrical Êngr. rt
Dublin 44911/\1 Hawkins 6t
51501 Lynch Pttrlck, Qrcr, Provm Merchant M TOomaeet
44498 I.ynch Patrick, Grocer, Spirit Mrchnt. 113 SummerhlU
128 Lynch Peter, Merchant Baker 7 Bull Blng
91641 Lynch P JNorham, Orwell pk, It gar
61727 LynS Mini Elta, BAKul 39 Up Leonm .t
638. Lynch S. H8«ylew h° Donnybrook
4? Lynch It Bpnln, PiotMop Mmclimtl Boche. »t
De burgemeesterszoon
was razend en tijdens.'n
zeiltochtje met zijn Spaan-
scken neef wierp hij dezen
in het, water en liet hem
voor zijn oogen verdrinken.
Het bedrijven der mis
daad was door anderen ge
zien en in plaats van den
huwelijksdag werd nu de
datum der terechtzitting
vastgesteld. De vader van
den moordenaar moest
als burgemeester der stad
bij deze zitting aanwezig
zijn, daar hij tevens de
hoogste rechter was.
Het hof oordeelde den
jongen heethoofd schuldig: de moord was met
voorbedachten rade en in koelen bloede gepleegd.
Burgemeester Lynch zag geen anderen uitweg dan
zijn eigen zoon te veroordeelen tot den strop.
Echter, de beulen van Galway weigerden den
moordenaar op te hangen. In het heele graafschap
trouwens was niet één beul er voor te vinden ten
deele uit sympathie voor den zwaar bezochten
Onder 't raam, op de plek waar de onverbiddelijke rechter zijn eigen zoon
ophing, is een gedenksteen aangebracht, waarop dit feit vermeld staat.
vader, ten deele uit medelijden met den onstuimigeu
minnaar, want niemand, die het lot van den Span
jaard betreurde.
De burgemeester, die bij hoog en bij laag beweerde,
dat de wetten der samenleving met de voeten ge
treden werden, praatte voor doovemansooren en
wat hij ook aanvoerde om de beulen van zienswijze
te doen veranderen, niets hielp.
Zij gaven toe, dat de oude man
in alles gelijk had, maar zij bleven
weigeren de executie te voltrekken.
De burgemeester zag toen wat
hem te doen stond. De wet moest
geëerbiedigd worden, hoe dan ook.
Hij was in deze stad de bewaker
en beschermer ervan.
Op den morgen, waarop de te
rechtstelling was bepaald, deden
voorbijgangers, die zich naar hun
werk spoedden, 'n vreeselijke ont
dekking. Uit 't raam van de
slaapkamer, waarin de burgemees
terszoon sliep, zagen zij 't leven
looze lichaam hangen van den on-
gelukkigen minnaarmet 'n koord
om den nek, dat. was vastgemaakt
aan zijn bed.
Burgemeester Lynch had zich
zelf recht verschaft en er voor ge
zorgd, dat '11 moordenaar gestraft
werd, al was die moordenaar ook
z'n eigen zoon.
Deze onwettige handeling ver
rjjkte de Engelsche taal met 't
woord „lynchen"van toen ai werd
't woord, gebruikt in de beteekenis,
die wij er nu nog aan geven: het
eigendunkelijk, onwettelijk dooden
van personen, die zich om een of
andere reden de woede en wraak
zucht van een volksgroep op den
hals hebben gebaald.
De ruïne van het slot, dat de bur
gemeestersfamilie I/yneh te Galway,
aan de lersche westkust, eeuwen
lang bewoonde.
