snlKg
/te II(liraii-eilanden zijn 'felteel op hel toerisme ingesteld en due ontbreken er
ook de (/(djrelden niet, waar de Engelsehe en Amerikaanxebe reizigers hun ye-
liejde sport onder de palmboomen kunnen beoefenen.
Ite inboorlingen zijn uitstekende klim
mers. Reeds rroeg worden de jongens
groeiend in het beklimmen van den
kokospalm
maar nu lijkt -het er niet op. De
bridgeclub is uit elkaar gespat. De
leden zitten verstoord elkaar aan te
kijken: zij hebben een beetje ruzie
en maken overal aanmerkingen op: de
kippenbouillon, die op vierduizend
meter opgediend wordt, is niet warm
genoeg. Zij kijken, alsof zij elk oogen-
blik het klaehtenboek zullen gaan
vragen.... En dan zoeken ze weer
troost in de tijdschriften. Ach, wat
daar aan gruwel en liefde in te vinden
was, is er ook al uitgelezen.
Neen. de algemeene gemelijkheid
heeft een andere oorzaak, vermoed ik.
In Hongkong kreeg elk van ons al een
gelijkltiidenden brief in zijn handen
gestopthet spijt ons, schreef de
luchtvaartmaatschappij daarin, maar
voor het laatste traject van de
oceaan vlucht mag u niet met zeker
heid op een plaats rekenen. De etappe
Honoloeloe-San Francisco is zoo huig.
dat meestal eenige passagiers achter
moeten blijven om meer benzine te
kunnen laden. En deze brief dringt
nu om zoo te zeggen pas goed in het
bewustzijn door. Het vooruitzicht
achter te worden gelaten is vergif
voor het humeur: heimelijk slaat
men zijn buurman gade, of hij geluk
kiger zal zijn dan jijzelf; dien eerza-
men, maar tweehonderd pond wegen
den koopman gooit men in gedachten
al overboord
De Hawaiian clipper nadert Hawaii.
Administratief behoort ook reeds
Midway tot het stedelijk gebied van
deze eilanden. De Amerikanen, die
van den overtreffenden trap houden,
hebben haar dan ook reeds verheven
tot „de grootste stad van de aarde".
Ik las het in een prospectus: doorsnede
drieduizend vijfhonderd kilometer. Op
de zuidkust van Oahn, een van ile
zeven vulkaan- en ananas-eilanden,
ligt Ilonoloeloe.
Het water van de ..Parelhaven"
schuimt om de vliegboot. Palmen,
hangende tuinen aan een blauwe,
baai? Eerst de douane. Bij deze
achterdeur van de Vereenigde Staten
zijn ze heel precies. Nummer één van
hun hachelijk lijstje: luxe-voorwerpen
uit China. Men mag slechts voor een
waarde van honderd dollar kosteloos
invoeren, zoo licht men onzen make
laar van Wallstreet in. Zijn jaile-
beeldjes uit Sjanghai liggen aan den
anderen kant van de grens. Ilij grijpt
lachend in zijn portefeuille.... Elk
van mijn aluminiumdoosjes voor de
filmspoelen wordt geschud, openge
maakt en beroken. Als geschapen om
opium in te vervoerenMaar wat
moet ik op deze reis nu liiet een ver-
doovingsmiddel doen
Matuur en cultuur
■""n dan rijden wij door het vuur:
de suikerrietvelden rechts en links
van den autoweg staan in lichtelaaie.
Het is het werk van officieel aangestel
de brandstichters: de vlammen vreten
slechts het overbodige groen weg, het
riet zelf blijft echter onaangetast,
hoogstens wordt het wat zwart en
liii kan het gemakkelijker geoogst
worden
lok de kleine burger rijdt hier
met een auto van acht cylinders.
Limousines, fonkelend alsof zij den
eersten proefrit afleggen, glijden door
een tropische, maar goed onderhouden
wildernis. De oertijd en het nieuwste
van het nieuwste uit deze tegen
stelling klinkt reeds binnen vijf minu
ten de voornaamste melodie van
Honoloeloe op. Hooge huizen, doel
matig en overzichtelijk neergezet zoo
als in een moderne hoofdstad van
Amerika, en daartussehen steeds weer
een stuk landschap, dat als het ware
sedert een vroegen lentedag van onze
planeet, is blijven staan. In de waaie
rende kronen hangen behalve boog-
lampen ook kokosnoten, die om zoo
te zeggen eiken avond rijp worden.
De gasten van het luxe-hotel
pension van vijfentwintig dollar per
dag af kunnen er zich eentje laten
brengen. Terwijl zij bij hun ijskoude
Manhattan-cocktail zitten, klautert
een halfnaakte inboorling op bloote
voeten den boom in.... De jongen
is daarvoor aangesteld, tk verdenk
hem er van. dat hij in het drukke
seizoen de volgens de oude methode
geoogste vruchten 's morgens weer
in den boom ophangt.
Als de late zonnestralen buiten
over de zee schieten, begint het vuur
werk in Honoloeloe. Gloeiende pijlen
schieten van de torens der radio-zend
masten op, in de tuinen der bioscoop
paleizen fluoresceeren fonteinen met
blauwrood stuivende vonken. En
eenigszins afgekeerd van dit zwijgende
gesnater der lichtreclames staat ergens
een koning van Hawaii in brons. Hij
schijnt, zich niet meer te verbazen.
Hij is een van die met veeren getooide
opperhoofden, die zoo'n langen naam
droegen Kamehameha heette de
laatste, die even voor 1900 onopvallend
afscheid nam. l it het postzegelalbum
kennen wij hem met zijn speer en
zijn mantel. Ja. en toen kwamen de
postzegels met de- koppen der presi
denten van de U.S.A.
Van de honderd mensehen zijn hier
slechts zes wascliechte Hawaiianeezen.
Zoo grondig zijn de eilanden sedert
I7TS. toen James ('ook ze ontdekte en
op deze kust zijn leven liet, door de
vreemdelingen veroverd. Niet alleen
door de blanken.
Ik heb vriendschap met Jeff ge
sloten. een Amerikaanschen chauf
feur. De rondrit 's avonds wordt een
soort volkeren parade. Er is een Phi-
lippiuo-wijk en een ('hineesche wijk,
waar de bedrukte winkelwimpels
evenals in Kanton wapperen.
Jeff prijst de Japanneezen, langs
wier groote, afgesloten nederzettingen
wij nu rijden. Zij gaan alleen met hun
landgenooten omhun kinderen moe
ten weliswaar naar de U.S.A.-school,
maar 's middags worden ze nog naar
de Japansche school gestuurd ook
op Hawaii moeten ze nog in Nippon
blijven. „En als vader en moeder zicli
hier rijk gewerkt hebben." voegt Jeff
er op gédempten toon bij, „dan gaan
ze er met onze dollars vandoor!"
Ten slotte komen we echter op een
plaats terecht, waar het eiland onver-
valscht Amerikaansch is: de drugstore.
In een van die merkwaardige lokali
teiten. die deels drogisterij, deels
cafeteria en lunchroom zijn met brui
send sodawater. Men klimt op de
hooge barkruk. Vermoeide wandelaars,
die niet zoo gauw aan de lucht
gewend zijn. steunen met hun elleboog
op de tapkast, het lijkt alsof ze hier
alleen maar gekomen zijn om den
mixer aan te staren.
In zijn witten kiel deelt deze slag
roomtaartjes uit en mengt ijskoude
dranken in alle kleuren van den regen
boog. In het rond staan tafels en
glazen kasten vol medicijnflesschen.
potlooden en scheerkwasten, haar-,
tanden- en nagelborstels, enz. Aan de
tapkast, ik kan er met mijn oogen
niet afblijven, vloeit steeds goudkleurig
water uit een verchroomde kraan.
Ananassap, helder en koel.
Het eene glas na het andere stroomt
vol, langzaam, met lichaam en ziel
drink ik het weer leeg. Jeff begint
al bezorgd te kijken, merk ik. De
geheele reis, leg ik hem uit, heb ik
eigenlijk alleen maar gemaakt om deze
drugstore, ik wilde toch eens tot het
brongebied van de ananasrivier door
dringen en nu ben ik er.
„Ach zoo." zegt Jeff nu. gerustge
steld
Vertrek van den Hawaiian clipper
vierentwintig uur uitgesteld!" Dat
hebben ze me bij het. eerste gekraai
van den haan in mijn bed getelefo
neerd. Wegens ongunstigen wind. En
omdat de wind morgen wel niet anders
zal waaien, heeft de agent van de
luchtvaartmaatschappij al vast een
paar medepassagiers uitgeschakeld.
Ik breng onzen armen majoor, die
een niet getrokken heeft, naar de
„President Hoover", waarmee hij
in vijf dagen de Californische kust
zal bereiken, in plaats van in achttien
of twintig uur.
Juist is een boot aan ile kade komen
aanleggenvol van menschen, die
Honoloeloe het liefste ziet vreem
delingen. Aan den voet van de trap.
die van het douane-kantoor naar de
vrijheid der stad leidt, worden ze al
ontvangen. De rol van eerejonk
vrouwen wordt meestal vervuld door
oude weduwen, tusschen wie men
spitsroede loopt. Zij hebben bloemen-
kettingen aan haar arm hangen, die
zij, natuurlijk tegen contante beta
ling. weggevenliet zijn de beroemde
Leis, die uit geel ritselend papier
bestaan en oorspronkelijk den geu
renden tooi van koningen en prinsen
vormden. Van eiken behoorlijken toe
rist - en geen toerist is volgzamer
dan de Amerikaan verwacht men,
dat hij zich zoo'n guirlande om laat
hangen. Ik moet aan het klokje den
ken, dat men de koeien in de Alpen
om den hals hangt.
Zoodra de taxi-chauffeurs bloemen
zien. beginnen ze gebiedend te wenken
Hier staat uw wagen! Onder de palmen
blinkt een bord met den naam van
hun firma: „Paradijs-taxi's". Wie is
zoo dwaas om aan de poort van het
paradijs rechtsomkeert te maken?
En zoo rijden ze dus in drommen het
paradijs binnen. Eerst naar Waikiki,
het „mooiste strand van alle wereld
zeeën". Het zou ontactvol zijn om
te zeggen, dat er mooiere waren
aan de „Parelhaven" van hetzelfde
eiland bijvoorbeeld.... Alleen al de
bekwaamheid der propagandisten, die
hun foto's gratis over de vijf wereld-
deelen rondstrooien, heeft recht op
erkenning: zij hebben het zoo ver
gebracht, dat ook den tegenvoeters
deze branding van Oahn in de ooren
ruischt. Waikiki-Beacliis het
mooiste niet de melodieuze naam?
De sprongen van de gebruinde golven-
ruiters en hun gejuich in het schuim
klinken hierin door.
Volgende week: Op be
zoek by 'n natuurmenschi
