20 Februari 1689. Prinses Maria scheept zich
naar Engeland.
Den Briel in voor de reis
Na rijp beraad stemde de prins toe, hoe moeilijk
ook de functie van stadhouder en kapitein-generaal
der Nederlanden te vereenigen was met die van
koning van Engeland. Doch bij de uitvoering van
zijn plannen had hij rekening te houden met den
invloed van de Amsterdamsche burgemeesters,
in die dagen bijna zelf koningen, zij het ook over een
klein gebied. Als zij niet tegenwerkten, dan was er
al veel gewonnen. Witsen betuigde nu, ook namens
zijn anibtgenooten„dat zij 't groote werk noch aan-
noch afraden konden, doch zoo 't buiten hun toedoen,
werkstellig gemaakt werd, wilden zij, voor hunne
personen, wel raden tot zulk een onderstand, als
zij met eed en plicht bestaanbaar zouden oordeelen,
schoon zij van gedachten waren, dat het bij de
vroedschap hunner stad niet doorgaan zou."
De stadhouder landt in Engeland
r\eze sombere voorspelling kwam echter niet uit,
want Amsterdam gaf weldra zijn toestemming
tot ondersteuning van de grootsche plannen. Hier
werd vooral de uitrusting te water voorbereid onder
leiding van Hiob de Wildt, secretaris der Admira
liteit, die precies op de hoogte was. De prins liet nu
door bemiddeling van vertrouwde Amsterdamsche
en Kotterdamsche kooplieden vijfhonderd schepen
huren, die in verschillende havens binnenliepen
en door 'n escorte van vijftig oorlogsschepen geleid
en beschermd zouden worden. Toch duurde het tot
September voor over deze gewichtige onderneming
van gedachten gewisseld werd in de vroedschappen
der steden van Holland.
Hoewel hier en daar aan-
aanvankelijk geaarzeld
werd, weken de leden wel
dra voor den algemeenen
aandrang en de Staten van
Holland besloten met de
andere provincies om den
prins te ondersteunen en
den tocht naar Engeland
mogelijk te maken. Op acht
November 1688 stak de
stadhouder uit Hellevoet-
sluis met de daar lang
zamerhand bijeengekomen
vloot die om redenen
van politieken aard on
der het opperbevel van den
Engelschen admiraal Her-
bert was gesteld naar
Engeland over. Jacobus
vluchtte reeds op 23 De
cember van hetzelfde jaar
naar Frankrijk en leefde
voortaan met zijn familie
in St. Germain, min of meer
't genadebrood van Lode-
wijk XIV etend. Hij werd
op 22 Januari 1689 van den
troon vervallen verklaard
en Willem III trok op 28
Januari met een leger van
<>ok in Holland werd de kroning van stadhouder Willem III tot koning van
Ingeland feestelijk gevierd. Te Amsterdam werd een groot vuurwerk ontstoken
op den Kloveniersburgwal.
11 April 1689. De kroning van prins Willem III en zijn gemalin tot
koning en koningin van Engeland, Schotland en Ierland in de Westminster-
abdij te Londen.
21.0Ü0 man Londen binnen. Op 22 Februari landde prinses .Maria van Oranje,
de dochter van Jacobus, in Engeland, en op 11 April 1689 werden de prins
en prinses tot koning en koningin van Engeland, Schotland en Ierland
gekroond in de Westmiuster-abdij te Londen.
Wel een merkwaardige loopbaan voor een ziekelijkeu, bleeken jongen
man, die tweeëntwintig jaar geleden door 't Eeuwig Edict van den raad
pensionaris Johan de Witt tot machteloosheid en lediggang was gedoemd.
Die „eeuwigheid" duurde maar vijf jaar en nog zeventien jaar later be
steeg het vroegere „kind van staat" den troon van een der machtigste
koninkrijken der aarde.
De eerste plechtige zitting van het Engelsche Lagerhuis in tegenwoordigheid
van prins Willem III.
Het prinselijk echtpaar begeeft zich in een statiesloep van Whitehall naar
de kroningsplechtigheid.