HAAK EERSTE NEDERLAAG
DOOB VB8IILA PABBOTT
f-«oon de bedienden weg waren, vroeg Katherina
„Dat huwelijk, zeg? Meen je heusch dat
we er haast mee moeten makent"
„Beslist. En daarna ga je met haar naar
Zuid-Frankrijk."
„Nee, Michael. Wat er ook gebeuren mag, ik
verlaat Rusland niet."
„Dat dacht ik wel."
„Maar als het voor Constancia veiliger zou
zijn. ze hield op.
Constancia en Dimitri kwamen den heuvel opge
wandeld. Haar roodgouden hoofdje leunde tegen zijn
schouder en zijn arm was om haar middel geslagen.
„Lieve kinderen, als jullie soms naar woorden
zoeken, om je verloving aan te kondigen," zei
Katherina, „maak je er dan maar niet druk meer
over, want Michael en ik hebben er al een half uur
lang over zitten praten alsof het 'n voldongen feit
was. Zijn jullie van plan te trouwen, voordat het
verlof van Dimitri om is? Want dan moet ik aan
den gang om een bruiloftsfeest in elkaar te zetten.
Kom.Constancia, geef me een zoen. lieveling. Ik
ben er toch zoo vreeselijk blij om."
Dimitri en Constancia kusten haar beiden. Daarna
gins Dimitri op de leuning van Constancia's stoel
zitten met haar hand in de zijne.
De middag was haast voorbij. De zonnestralen
schenen over het glanzende haar van Constancia,
over de donkere haren van Dimitri en over het
gloeiende gelaat van Katherina.
Michael zat in de schaduw en vond, dat in dien
vreemden gloed van den stervenden dag de ande
ren geleken op portretten van een groot colorist,
die dat eene oogenblik in hun leven voor altijd op
het doek had vastgelegd in brandende kleuren.
„Ik vergat op uw vraag te antwoorden moeder,"
zei Dimitri. „Ik trouw natuurlijk pas met Constancia
als de oorlog afgeloopen is. Ze is nu nog maar
een kind en kan liaar tijd beter besteden door in-
tusschen een lieve vrouw voor mij te worden.."
Constancia hief haar blauwe oogen een oogen
blikje naar hem op.
..Ik zou graag morgen aan den dag met je trouwen."
Hij schudde het hoofd.
„Als we getrouwd zijn. dan gaan we onze witte
broodsweken in Parijs doorbrengen. Daar mag jij
dan een stel buitensporig dure japonnen van me
koopen. En ik zal je dan flink bekijven."
Hij kuste heel even haar vingers. Het was hun
allen duidelijk, dat zijn besluit vast stond, wat ook
de reden ervan mocht zijn. En aangezien de meest
waarschijnlijke reden wel was, dat hij niet met
Constancia wilde trouwen, om niet de kans te loo-
pen, haar binnenkort als weduwe te moeten achter
laten, vroegen ze er verder niet naar.
Toen zijn moeder een poosje later met aandrang
tegen hem zei: „Je zoudt toch wel beter voor haar
kunnen zorgen, als ze je vrouw was," gaf hij even
min een verderen uitleg. Hij zei slechts:
„Och, u zult immers wel uitstekend op haar passen,
is het zoo niet, moedertje? Dat hebt u ook altijd op
mij gedaan."
Eerst toen ze in den trein zaten op weg naar
hun regiment, vertelde hij tegen Michael, wat zijn
eigenlijke reden was. Die was een beetje anders dan
ze verondersteld hadden.
„Je hebt me een beetje naar jouw model ge
vormd, Michael. En daar ben ik je min of meer
dankbaar voor, nu de wereld eenmaal is als in
Rusland in 1916. Als de oorlog nog lang duurt, dan
zal ik me tusschen twee gevechten in aan wodka
bedrinken, om de gedachten aan de ergste gruwelen
te vervagen. En als het nog lang duurt voordat
ik ga trouwen, dan kon ik Constancia nog wel eens
ontrouw worden. Wat weet ik daarvan? Maar daar
om wil ik juist haar leven niet aan het mijne ver
binden, zoolang ik niet in staat ben, haar een
gelukkig bestaan te verschaffen."
Michael vond, dat het een heel ongeschikte ge
legenheid was, om over de mislukking van den
oorlog te pratenen daar hij niets beters te zeggen
wist, begon hij een soldatenliedje te zingen in
gebrekkig Engelsch:
It's a long way to Tipperary,
It's a long way to go
KORTE INHOUD VAN '2' VOORAFGAANDE:
De Amerikaansche millionnair Andrew Durane ver
trekt in 1915, tijdens den wereldoorlog dus, ondanks
het groote gevaar dat daaraan verhonden is, met de
I/usitania naar Engeland. Hij wil deze zakenreis
benutten om s'n kapitaal voor zijn erfgenaam, die
zeer spoedig ter wereld zal komen, te vergrooten. Op
het zelfde moment neemt de zeventienjarige baron
Dimitri Rostokof op 'n Russisch station afscheid van
van zijn moeder om zijn vaderland als officier te die
nen. Terwijl in New York Durane's kind, een meisje,
dvt Andrea genoemd wordt 't levenslicht aanschouwt,
vindt haar vader den dood in de golven. Dimitri
Rostokof keert na deitien maanden met z'n vriend
prins Michael Normoff voor een verlof van twee weken
naar het landgoed van z'n moeder in de Krim terug.
Ilij ontmoet daar de zestienjarige knappe Constancia,
een verre nicht van zijn moeder.
„Zét je expres zoo'n treurige stem op, Michael?"
„Ja. dat ligt nu eenmaal in mijn natuur. Ik
beb dat liedje geleerd van een Engelschen officier
in Petrograd. Maar als je het liever bebt, wil ik
wel een ander bedenken. Ik verlang dit jaar van den
oorlog niets anders, Dimitri, dan dat iedere man
in mijn regiment een paar behoorlijke schoenen
heeft. Wat verlang jij?"
„Dat ze geen luizen krijgen."
„Och, jij bent ook zoo'n volmaakte idealist!"
DEBÜË HOOFDSTUK
Andrea Durane kreeg van haar grootmoeder
een poppennaaidoosje met Kerstmis 1920. Het
was een snoezig dingetje met satijn bekleed, met-
een gouden vingerhoed, veel kleurige lapjes zijde
en een schaartje met gouden oogen. En op den
tweeden Kerstdag knipte ze zich leelijk met dat
schaartje in haar kleine vingers.
De kinderjuffrouw haalde er een kinderspecialist
bijde nieuwe gouvernante, die zich herinnerde,
dat een Hollandsche jongen eens een stad gered
had, door zijn duim een heelen nacht op 'n gat in
een dijk te houden om het doorsiepelen van het
water tegen te gaan, hield het armpje van Andrea
zoo stijf vast om het bloeden tegen te houden, dat
ze er vreeselijkpijn van kreeg in haar vingers.
Andrea begon hoe langer hoe harder te huilen,
haar moeder viel bijna flauw van angst voor
infectie en haar grootmoeder liet Mark Ilenderton
van de beurs in Wall Street wegroepen. Terwijl
grootmoeder bleef aandringen op het halen van een
tweeden dokter om het vingertje te verdooven,
voordat er iets gedaan werd, en de kinderspecialist
intusschen het wondje op twee plaatsen gehecht
had en de opmerking maakte dat er van eenig
litteeken nauwelijks sprake zou zijn, kwam Mark
Henderton binnen en verklaarde heel heslist, dat
een schaar een ongeschikt cadeautje voor 'n klein
kind was. Andrea schopte naar de gouvernante,
die nu weer haar schouder veel te stijf naar haar
zin vasthield.
Terstond werd besloten, dat Andrea vroeger dan
afgesproken was naar Florida zou gaan, om daar in
den zonneschijn vlugger te herstellen van een
mogelijken schok, die het ongelukje haar wellicht
bezorgd kon hebben.
Intusschen werd er een kalmeerend drankje voor
het kind klaargemaakt; maar omdat het wicht
vermoeid door het vele huilen, al in slaap viel, nog
voordat het was uitgekleed, nam de kinderjuffrouw
het drankje maar in, omdat ze voelde, dat ze iets
kalmeerends noodig had, daar ze reeds minutenlang
hang was geweest, dat iemand, misschien zij zelf,
voor het ongevalletje verantwoordelijk gesteld en
weggestuurd zou worden.
Dienzelfden avond nam Mark Henderton het
besluit, zijn huwelijksaanzoek hij Isabel Durane
niet langer uit te stellen en dan haar moeder een
ruime toelage te geven tegelijk met den wenk, dat
de Riviera een nog veel deftiger en prettiger ver
blijfplaats geworden was dan voor den oorlog. Op
die wijze zou hij in staat zijn, beter voor de
opvoeding van Andrea te zorgen en tevens te
voorkomen, dat haar grootmoeder met nog meer
gevaarlijke en ongeschikte cadeautjes kwam aan
dragen.
Michael, Dimitri en generaal Padalski ploeterden
voort door de duisternis. Het had opgehouden met
sneeuwen, maar de sneeuw lag zoo dik opgewaaid,
dat het moeilijk was, den goeden weg te houden.
Dimitri ijlde in zware koorts. Michael verwenschte
de sneeuw, de koude, de
bolsjewieken en generaal Pa- XWEE ÖJK
dalski; dan weer hield hij
zich een poosje stil en spaarde V U I? V4 fc I 4
zijn adem voor het loopen.
Soms moesten ze samen
Dimitri ondersteunen. Dan weer strompelde hij op
eigen kracht verder.
Nu en dan kwam de maan flets tusschen de
dichte wolkenbanken te voorschijn. Dan konden ze
den weg wat beter onderscheiden en de uitgestrekte
pijnbosschen of de groepen kale berken in de verte.
Maar dan voelden ze ook weer meer angst voor ont
dekking. Op een driesprong hielden ze halt. Toen zei
generaal Padalski
„Zijn schouder bloedt weer!"
Michael trachtte met zijn verstijfde vingers het
verband wat'strakker vast te hinden.
„We moeten er maar niet over tobben."
„Denkt u, dat hij tóch verloren is?"
„Het bloeden zal in deze kou wel vanzelf ophouden.
Anders gaat hij dood. G-aan we den heuvel af, of
langs dezen weg naar boven, Michael?"
„Ik weet bet, niet zeker. Laten we maar pro-
beeren naar beneden te gaan. Als we den goeden
weg hebben, dan kan het niet ver meer zijn."
Dimitri bleef aldoor praten met zijn moeder, met
Constancia, soms met Michael, alsof ze nog op
de academie waren. Hij praatte haastig en eentonig.
Eens trachtte hij zelfs zijn manschappen aan te
vuren en werd zijn stem luider.
„Stil toch, Dimitri, stil toch!" zei Michael. En
toen hij wat rustiger werd vervolgde hij„Hij
denkt dat we nog met Broesilof in '17 op weg zijn
naar Lemberg, voordat de Oostenrijkers een tegen
aanval deden en ons leger als sneeuw voor de
zon wegsmolt. Ze deserteerden bij heele compagnieën
en regimenten tegelijk. We zullen wel nergens
een dokter vinden. Trouwens, in heel de Oekraine
is geen dokter, die ons niet aan de bolsjewieken zou
overleveren
„Kom, Michael. In dat huis zullen we een dokter
van onze eigen partij vinden, als ze ons ten minste
goed hebben ingelicht."
„Neem me niet kwalijk. Maar als we nu op den
goeden weg zijn, hoe ver denkt u dan, dat het nog is?"
„Nog een mijl of twee."
Michael lachte, maar het was slechts een vage
weerklank van zijn vroegeren vroolijken spotlach.
„Ik liep er juist over te denken, generaal, hoe
veel mijlen u reeds te voet hebt afgelegd sinds
dien Mei-avond in Galicië, toen u er zoo hitter
tegen protesteerde, dat u tien of vijftien mijl had
moeten loopen."
Padalski grinnikte.
„Ver en lang genoeg om te veranderen in kame
raad Sergius Padalski, den vriend van het gewone
volk. totdat we er in slagen, het leger van Deni-
kin te vinden. Ik zou wel eens willen weten, of hij
nog in Kiew is."
„Daar beneden schijnt een licht. Denkt u, dat
we Dimitri zoover kunnen krijgen, dat hij een poosje
zijn mond houdt?"
„Nee. Wat komt het er ook op aan? Als dat het
huis is, waar we moeten zijn, dan kan hij praten,
zooveel hij maar wil. Als we. verkeerd zijn.
„Dan zijn we verloren, kameraad Padalski."
„Michael, ik heb altijd iets tegen jouw eigenaardige
manier van grapjes maken gehad. Ik heb nooit
gedacht, dat er nog eens een tijd zou komen, waarin
ik wensohen zou, dat je je oude grappigheid weer
terugkreeg. Blijf jij met Dimitri in de schaduw van
de hoornen daar. Dan zal ik naar het huis toegaan."
Het maanlicht werd helderder. Plotseling was
Dimitri doodstil en leunde zwaar tegen den schou
der van Michael aan. „Ik geloof vast, dat hij dood
gaat," dacht Michael.
