LOTGEVALLEN VAN EEN
„VRIJE STAD''
Danzig of Gdansk, twistappel tussclien Duitscliland en Polen
DUiTSCHLAND
•LAND
LETLAND
RUSLAND
GROOT-
iRITWINlj
LITAUEN
OEKRAÏNE
SLOWAKIJE
FRANKRIJK
EWTTSEM
LAND
.HONGARIJE.
ROEMENIE
kl TALIE1
BULGARIJE
Zoodra een stad of een land in het brandpunt van de polit ieke belangstel
ling komt te staan, vernemen wij dingen, die zooal niet nieuw, dan
toch in elk geval verrassend zijn. omdat wij - plotseling merken, dat
het met onze historische en aardrijkskundige kennis eigenlijk treurig
gesteld is. Zoo is het een
beetje vreemd als wij hoe
ren, dat Danzig, de bekende
handelsstad aan de Oostzee,
aan den mond van den
Weichsel, in de eerste plaats
niet aan zee ligt, doch vijf
kilometer er vandaan en
ook niet aan den Weichsel,
maar aan de Mottlau, een
riviertje, dat zijn belang
alleen dankt aan het feit,
dat het door deze stad
stroomt. Verder vernemen
we, dat Danzig volgens de
Duitschers oorspronkelijk
«■en Germaansche en vol
gens de Polen even oor
spronkelijk een Slavische
nederzetting was en het
schijnt, dat zoowel Polen
als Pommeren, Denemar
ken en brandenburg er
Een kaart., waarop de hui
dige situatie tot uiting komt.
SPANJE
aanspraak op maakten. Maar in elk geval was het van 1309 tot 1454
onder de heerschappij van de Duitsche Orde, gesticht door kruisvaarders in
Palestina, die de stad tot grooten bloei brachten. Daarna kwam echter weer
de beurt aan Polen van 1454 tot 1793. In 1793 kwam ze weer aan Pruisen,
maar in 1807 kwam Napo
leon Danzig weer „onafhan
kelijk" maken en het kreeg
een Poolsch garnizoen. In
1814 werden de Danzigers
Duitschers en dat bleven ze
tot 1919 en nu zijn de be
woners van dat jaar af
burgers van een vrije stad.
Zoo oppervlakkig be
schouwd schijnt de „vrije"
stad Danzig nooit erg vrij
te zijn geweest, maar in
werkelijkheid gingen de
rijke kooplieden hier toch
zoo tamelijk hun eigen
gang: toen in 1454 de druk
van de Duitsche Orde te
zwaar werd kwamen zij in
verzet, maar alvorens tot
Polen over te gaan wisten
zij zooveel privilegiën van
de Poolsche koningen te
verkrijgen, dat zij in we
zen onafhankelijk waren.
Danzig was dus door de
eeuwen heen een stad van
Panorama van Dauzig op den voorgrond het Speicher-eiland.