PANORAMA-
OORLOGSKRONIEK
Maandag 11 September
KOSTWINNERSVERGOEDING
Een document van
bi ijfende waarde
voor latere tijden
Dinsdag 12 September
Week van 11 tot 17 September 1939
ECONOMISCHE NECTRAEITEII
r
Uit verschillende berichten blijkt, dat de oorlog
op zee in vollen gang is. Verschillende Engelsche
schepen zijn getorpedeerd. Behalve het Nederland-
scke stoomschip Mark is ook een Duitsche torpedo
boot in het zuidelijk deel van de Sont op een mijn
geloopen. Van de Bremen, die volgens Engelsche
berichten opgebracht zou zijn, maar zich volgens
Duitsche in veiligheid zou bevinden, heeft men niets
meer gehoord. Wel wordt melding gemaakt van een
vreemde transactie: De Bremen zou als Duitsch
schip New York hebben verlaten, terwijl alles voor
een eventueelen overgang tot Italiaansche nationa
liteit in orde was gebracht, welke overgang definitief
werd toen het schip op den oceaan voer. Den kapitein
zou hiervan door de radio mededeeling zijn gedaan,
waarbij hij opdracht zou hebben gekregen om de
Italiaansche vlag te hijsehen. De noodige papieren
moeten zich ook reeds aan boord hebben bevonden.
Er wordt beweerd, dat het versterkte Duitsche
eiland Sylt in de Noordzee ten gevolge van de
Engelsche vliegeraanvallen door de bevolking ont
ruimd is.
Vandaag zijn in Duitschland nieuwe lichtingen
opgeroepen. Ofschoon vele jongeren nog niet opgeko
men zijn, waren er onder degenen, die heden onder
de wapenen kwamen, mannen van 47 en 48 jaar.
Men verwacht evenwel, dat zij hoofdzakelijk achter
het front dienst zullen doen.
De Regeeringspersdienst meldt, dat bij de Regee-
ring eenige maatregelen in voorbereiding zijn, welke
strekken om de maatschappelijke zorgen van de
buitengewoon onder de wapenen geroepen dienst
plichtigen zooveel mogelijk te verlichten.
Daartoe zal o.a. het bedrag, dat ten hoogste aan
kostwinnersvergoeding kan worden toegekend, van
f 2.50 op f 3.per dag worden gebracht, terwijl in
bijzondere gevallen het bedrag van f 3.met mach
tiging van den minister van Defensie nog eeniger-
mate zal mogen worden overschreden.
De opmarscli in Rolen heeft de Duitsche troepen
thans in het gebied der groote rivieren gebracht.
Warschau zou nog stand houden.
's Avonds hield de Engelsche minister van de
Dominions. Anthony Eden, een rede, waarin hij o.a.
zei
Wij moeten komen tot een wereld, die iets
beter is dan de oude. Wij zouden willen, dat
wij ons aan deze taak hadden kunnen wij
den, terwijl alom vrede
heerschte, doch Hitier
heeft 'n besluit genomen
in anderen zin. Wij moe
ten komen tot een Europa,
waarin wij ons aan de ge
meenschappelijke idealen:
vrijheid, verdraagzaamheid
en veiligheid kunnen wij
den. Dit kan nooit het
geval zijn, zoolang het
nationaal-socialisme nog
bestaat. Ingevolge Hitler's
eigen besluit moet onze
nieuwe beschaving worden
opgebouwd in een wereld
van oorlog.
Wij zouden het anders
hebben gewild, maar die
nieuwe beschaving zal er
komen.
Volgens officieus bericht De Duitsche troepen
kondigt men aan, dat Duitsch
land maatregelen tegen de
Engelsche blokkade zal gaan nemen.
„Ergens in Frankrijk" is op dezen dag een
vergadering van den Oppersten Raad gehou
den. Hieraan werd voor Groot-Britannië deel
genomen door minister-president Chamberlain
en Lord Chatfield, minister voor de coördinatie,
terwijl Frankrijk werd vertegenwoordigd door
minister-president Daladier en den opperbevel
hebber van 't Fransche leger, generaal Gamelin.
In deze vergadering is opnieuw het vaste besluit
van Frankrijk en Engeland gebleken, al hun krachten
en al hun hulpmiddelen aan te wenden om het hoofd
te bieden aan het conflict, dat hun is opgedrongen.
Zij hebben besloten, Polen, dat met zooveel moed
weerstand biedt aan den inval op zijn gebied, zoover
in hun vermogen ligt hulp te bieden.
Tevens wordt gemeld, dat in Frankrijk Britsche
troepen zijn aangekomen. De overtocht is in alle
stilte geschied en het schijnt, dat de Duitsche «luit
De I'nolsche krijgsgevangenen worden door de Duitschers in kampen ondergebracht. Aankomst van een
aantal burgers en soldaten.
:iji, reeds in de nabijheid van hemberg (in het Poolseh
Lwów) aangekomen.
booten niet in staat zijn geweest handelend op te
treden.
Van het oostelijk front komt het bericht, dat in
de afgeloopen dagen de steden Posen, Thorn, Hohen-
salza en Griesen door de Duitschers genomen zijn en
dat dus nu het geheele vroegere Duitsche gebied ver
overd is. Tevens wordt gezegd, dat de Duitsche troe
pen ten oosten van Warschau staan, zoodat zij een
ring om de hoofdstad van Polen hebben gevormd.
In het zuiden naderen de Duitschers Lemberg.
Aan de Nederlandsche kust zijn drijvende mijnen
gesignaleerd. De spoorwegfeesten te Utrecht zijn.
in verband met de tijdsomstandigheden, afgelast.
Met ingang van Zondag 17 September zal men aan
de gemobiliseerden hier te lande periodiek verlof
verleenen.
Een Duitsche beschouwing over de economische
neutraliteit waarschuwt de neutrale staten, dat dc
handel met Duitschland niet mag afnemen.
1 )e opvat ting der Duitsche regeering is, dat econo
mische neutraliteit beteekent de voortzetting van
den normalen goederen ruil van het goederentrausito-
verkeer.
Duitschland heeft zich tegenover de neutrale
staten principieel bereid verklaard, zijn normalen
uitvoer van goederen te handhaven. De Duitsche
regeering heeft; de verwachting en den eisch uil
gesproken, dal deze staten omgekeerd principieel
hetzelfde tegenover Duitschland doen.
Anderzijds heeft zij verklaard, het als een on-
neutrale houding te beschouwen wanneer de
neutrale staten zich door andere staten feitelijk
beperkingen of formeele controles laten op
dwingen, welke gericht zijn tegen de voortzet
ting van den normalen handel en het transito-
verkeer der neutrale staten met Duitschland.