drukte. Men verwacht, dat Engeland en Frankrijk
eerstdaags groote bestellingen zullen doen.
De Finnen werden heden weer op het Kremlin ont
vangen. Bij deze bespreking heeft Stalin nieuwe
Russische tegenvoorstellen ter tafel gebracht. De
delegatie heeft deze nieuwe voorstellen naar Helsinki
overgeseind en nieuwe instructies gevraagd.
Ondanks den oorlog is de Duitsche regeering van
plan, het Joodsche vraagstuk op te lossen in dien zin,
dat de Joden overgebracht zullen worden naar een
reservaat in het voormalige Polen, dat Lublin tot
hoofdstad zal hebben.
Tot nu toe zijn ongeveer 22.000 Joden naar dit
gebied vervoerd. Yan Duitsche zijde wordt echter
ontkend, dat de regeering de Duitschers in Turkije
heeft aangezegd dit land te verlaten.
ORANJEBOEK VAK DE
NEDEREANDSCHE
REGEERING
Bij memorie van antwoord op de begrooting van
buitenlandsche zaken heeft de betrokken minister
een Oranjeboek aan de Tweede Kamer overgelegd,
waarin verschillende aangelegenheden in verband
met den oorlogstoestand worden besproken.
De Britsche, Fransche en Duitsche contrabande-
lijsten gaven de regeering aanleiding nota's aan de
betreffende staten te sturen, die vrijwel gelijk
luidend waren. Wij nemen een deel over uit de nota
aan Engeland:
Het systeem, gevolgd in de contrabandeiljst,
geeft aanleiding tot een ontoelaatbare onzekerheid
voor de neutrale scheepvaart en handel en laat
anderzijds de grootste vrijheid aan de oorlogvoe
renden voor't aanhouden van schepen en ladingen.
Door de toepassing van deze contrabande-
lijsten zou een groot aantal voorwerpen door
de Britsche autoriteiten als absolute contra
bande kunnen worden behandeld, waarvan
onomstootelijk vaststaat, dat zij onmisbaar
zijn voor het leven van het geheele volk, voor
den handel, de nijverheid en het verkeer, daar
waar deze bedrijvigheid niets te maken heeft
met het militair apparaat.
De Nederlandsche regeering moet zich al haar
rechten voorbehouden voor die gevallen, waar
in zou blijken, dat de belangen van Nederlandsche
onderdanen in strijd met het volkenrecht zouden
worden benadeeld door de toepassing van deze
contrabandelijsten.
Het lange oponthoud van Nederlandsohe koop
vaardijschepen in Duins heeft den minister aanleiding
gegeven een aide-mémoire met bijlage aan de Britsche
regeering over te leggen. Hierin werd o.a. gezegd:
De onredelijke vertraging, waarmede sche
pen, die naar Duins of een Britsche haven zijn
opgebracht, worden vrijgelaten, heeft aanlei
ding gegeven tot zeer ernstige klachten van
Nederlandsche reeders, die zich te dier zake
tot de Nederlandsche regeering hebben gewend.
Het ernstigst wordt bezwaar gemaakt tegen
den maatregel, dat de schepen volkomen zijn
afgesloten van verbinding met den wal, zoodat
gezagvoerders hun reeders niet kunnen doen
weten waar zij zijn. Deze maatregel schijnt wel
buitengewoon bezwarend; telegrammen van
den gezagvoerder behooren den censor te be
reiken en het is ondenkbaar, dat Engelands
vijanden belangrijke inlichtingen zouden ver
krijgen, zoo zij werden ingelicht over de plaats
waar een Nederlandsch schip zich bevindt.
Het is niet goed in te zien, dat eenig belang ge
diend zou zijn met de buitengewoon langzame
behandeling van de schepen, terwijl anderzijds de
Nederlandsche regeering overtuigd is, dat Zijner
Koning George inspecteerde ergens in Engeland soldaten van de kustverdediging.
post bevatte post voor Nederland, post van Sema-
rang voor Medan en post voor het buitenland.
In opdracht van mijn regeering heb ik de eer tegen
deze inmenging te protesteeren. De censuur door een
land van een tusschenhaven is in strijd met de alge
meen erkende vrijheid van doorvoer, welke landen
met postverbindingen noodig hebben en in het bij
zonder voor de verbinding tusschen Nederland en
Nederlandsch-Indië. De bovengenoemde maatregel
sohijnt bovendien nauwelijks in overeenstemming
met de vriendschappelijke betrekkingen, welke in
zake overvliegen tusschen onze beider gebiedsdeelen
bestaan.
Intusschen kondigde de minister van economische
zaken aan, dat weldra
Majesteits regeering, als regeering van een zee
varend volk, zich bewust is van den last en de
enorme schade, aan neutrale belangen toege
bracht.
Voorts maakte de Nederlandsche regeering nog
aanmerkingen op de Britsche „Zwarte Lijst", tevens
verzette zij zich tegen de aanhouding van schepe
lingen en passagiers van Duitsche nationaliteit op
Nederlandsche schepen door de Franschen zoowel als
de Engelschen en protesteerde tegen de storing in
het postverkeer.
Uit de drie naar aanleiding van het postverkeer
geschreven brieven halen wij het volgende aan:
Overeenkomstig ontvangen instructies heb ik de
eer u mede te deelen, dat de Holland-Amerika-Lijn
de Nederlandsohe regeering heeft bericht, dat alle
postzakken bestemd voor Duitschland en Danzig
aan boord van de Nieuw Amsterdam, ten getale van
honderdvijfenveertig, van het schip zijn verwijderd
en in verzekerde bewaring zijn genomen, terwijl het
te Duins lag. Mijn regeering is van oordeel, dat deze
inbeslagneming in strijd is met artikel 1 van het Xle
Haagsche verdrag van 1907, betreffende zekere
beperkingen in de uitoefening van het prijsreclit ter
zee. Dit artikel bepaalt, dat correspondentie van
neutralen naar belligerenten, onverschillig of de
correspondentie van officieelen of particulieren aard
is, op zee aangetroffen aan boord van een neutraal
of vijandelijk schip, onschendbaar is. Verder is mijn
regeering van oor
deel, dat het feit
dat een schip, dat
post vervoert, bin
nen territoriale wa
teren of havens van
oorlogvoerenden
komt, deze on
schendbaarheid on
aangetast laat. De
onschendbaarheid
had naar haar
oordeel in dit bij
zondere geval zeer
zeker moeten wor
den geëerbiedigd,
daar de Nieuw
Amsterdam door
Britsche belemme
ringen voor de
scheepvaart in het
Kanaal en door be
velen van Britsche
autoriteiten ge
dwongen was zioh
naar Duins te be
geven.
Het doet mij
leed Uwer Excel
lentie te moeten
mededeelen, dat de
gouverneur gene
raal van Neder
landsch-Indië mijn
regeeringlangs tele-
graf ischen wegheef t
bericht, dat de post
van het K. L. M.-
vliegtuig Nandoe
op zijn terugweg
door den censor te
Singapore is opge
houden. De lucht-
Een Britsche tor
pedoboot laadt am
munitie in voor het
maken van een pa-
trouilletocht.
ERWTEN WORDEN
GEDISTRIBUEERD
Met ingang van 11 November zal men slechts
erwten kunnen koopen tegen inlevering van een
nader aan te wijzen bon der rijksdistributiekaart.
De hoeveelheid voor 11 November tot 8 December is
vastgesteld op een halve kilogram erwten per
persoon.
Zondag 5 November
De berichten van het westelijk front worden
steeds korter en men krijgt den indruk, dat op de
eenige linie, waar de vijandelijke partijen recht tegen
over elkaar staan, zoo goed als niets gebeurt.
De Noorsohe regeering heeft het Duitsche protest
aangaande het vrijgeven van de „City of Flint" en
het interneeren der Duitsche prijsbemanning afge
wezen, daar de bepalingen van de Haagsche
conventie van 1907 strikt zijn nageleefd.
Men kan nu een vrij sterke prijsstijging voor ver
schillende artikelen constateeren. Deze zijn als volgt
(vergeleken met de week van 24-29 Juli van dit
jaar): havermout 10 pet., kaas 50 pet., eieren
33.3 pet., boter 20.6 pet., margarine 7.6 pet., slaolie
7.3 pet., bak- en braadvet 10.6 pet., zachte zeep
32.8 pet., kaarsen 5.9 pet., thee 8 pet., lucifers 13.3
pet., abrikozen 9.2 pet., appelen gedroogd 5 pet.,
pruimen 15 a 20 pet. en rozijnen 9 pet.
