„ZWEM" WEDSTRIJD
OP jAVA
De visschen wachten op den strijd.
De deelnemers worden naar den start gedragen.
Alles wat met wedstrijden in verband staat
geniet in de Javaansche wereld de grootste
belangstelling. En dat niet zoozeer om het
sportieve element dan wel om de bekoring van
het kansspel. Het is den meesten Hollanders, die
nooit in Indië waren b.v. onbekend, welk een
beteekenis voor den Javaan en Soendanees de races
hebben. Ieder jaar vinden er te Bandoeng, Djokja,
Semarang, Soerabaia, Madioen en op vele andere
plaatsen, paardenrennen plaats. Er zijn inlandsche
paarden, die door Javaansche jockeys worden be
reden maar er komen in deze races ook Australische
paarden met Engelsche
of Australische jockeys
uit. De opwinding in
Auteuil of Longchamps,
in Derby of waar dan ook,
waar een groote prijs ver
reden wordt en tiendui
zenden op het spel staan,
kan niet grooter zijn dan
bij zoo'n Indische race.
Men moet het joelen en
fluiten, de opwinding en
de vreugde van de inland
sche toeschouwers hebben
meegemaakt om er zich
een voorstelling van te
kunnen maken.De anders,
uiterlijk althans, zoo fleg
matieke Javaan laat zich
dan zien, zooals hij in
werkelijkheid is: in elk ge
val op dit bepaalde punt.
Ook voetbalwedstrijden
en alles wat maar op
wedstrijd lijkt heeft in
de inlandsche wereld de
grootste belangstelling:
Karbouwengevechten op
Madoera, hanengevechten
op verschillende plaatsen
van Java. Velerlei zijn de
wedstrijden (en gokspel
letjes!) die in de desa
worden georganiseerd. Een van de meest typische
inlandsche wedstrijden op Java is de A doe Koe-
koedaan, de zwemwedstrijden met houten visschen
in Taschmalaja (Oost-l'reanger op Java). Typisch,
omdat dit een wedstrijd is waarin het element
kansspel overheerschend is.
We zullen hierbij wat vertellen van zoo'n wedstrijd,
dien wij eenigen tijd geleden meemaakten.
Deze Adoe Koekoedaan wordt meermalen per jaar
gehouden. Zooals men op de dwars-foto kan zien, is
de kali (rivier) voor minstens twee derde-gedeelten
afgezet met plaatijzer. Zoodoende wordt een rechte,
gelijke baan in het water
verkregen. Op den oever
ligt een groot aantal
„visschen", die in hun
vorm eenigszins aan lucht
schepen of onderzeeërs
doen denken. In ieder ge
val zijn ze in stroomlijn
gebouwd. Een der vis
schen draagt den naam
djimat, hetgeen, in dit
verband, geluk beteekent.
Trouwens alle visschen
dragen een naam! Als de
wedstrijd zal beginnen,
worden de visschen op
een plank gelegd en
door twee inlanders naar
een bamboe-bruggetje ge
bracht. Dan gaan de
mannen te water en hou
den de plank even boven
het watervlak. Als er een
sein wordt gegeven, dom
pelen de inlanders de
plank onder water en de
visschen kunnen er van
door gaan. Ongetwijfeld
hangt er veel af van den
bouw der houten visschen,
maar toch lang niet alles.
De deelnemers in actie.
De houten visschen worden ondergedompeld.
De visschen worden met den stroom meegevoerd
en het komt er nu maar op aan, welke visch het eerst
aan het „doel" is. Men kan op een der foto's duidelijk
onderscheiden, hoe ze door het water worden voort
gedreven.
Aan het eind van de waterbaan wordt nauwkeurig
gecontroleerd welke visch het eerst aankomt.
Natuurlijk hebben de inlanders op den een of
anderen visch gewed. Ze zetten voor hun doen zelfs
tamelijk hooge bedragen op een bepaalden deelnemer.
Winnen ze, dan is het een blijde dag voor de
winnaars; de verliezers dragen hun lot gelaten.
De bij dit artikel geplaatste foto's geven een goed
beeld van het Javaansche landschap in de omgeving
van een desa in een waterrijke streek. Bijzonder
duidelijk is de kiek, waarop de inlanders juist de
plank met visschen hebben ondergedompeld. Links
op de foto een klappertuin boomgaard van cocos-
nooten. Het zijn jonge klappers, die men ziet, nog
maar kort geleden ontsproten. Het duurt meerdere
jaren, eer zoo'n klapperboom vrucht draagt. Maal
ais het zoover is, dan vergoedt de opbrengst op
royale wijze het wachten en de betrekkelijk geringe
zorgen, die de eigenaar er aan gehad heeft.