I
Een driemotorige F okker ver
voerde de eerste luchtpost naar
van Nederlandsch-Oost-
Indië. De Postduif" na haar
behouden terugkeer in het
vaderland (1927).
$T£Ftf>£
skr
angst voor den dood voelde
hij niet. „Ik vergat 't doods
gevaar, door de kracht van
mijn enthousiasme. Ik voelde me geroepen om
den strijd met den dood te aanvaarden. Ik was
geboren om te vliegen, en iedere val, dien ik zag,
terwijl ik zelf aan den rand van het leven stond,
gaf me nieuwe ervaring en nieuwe kracht."
Hij was toen niet meer in Holland -zijn ster is
in den vreemde opgegaan. „Die ster was overigens
een leelijk ding De Spin had ik het genoemd
met een 50 pk. Argus-motor. De eerste proefvlucht
was bepaald op den dag voor Kerstmis, in het jaar
1910. Het werd een dag, dien ik nooit vergeten zal....
Toen het toestel, dat ikzelf gebouwd had en zelf
bestuurde, van den grond loskwam en dertig meter
hoog sprong, toen sprong ook mijn hart op in een
lijn, die nadien nog altijd gestegen is! Ik dacht op
dat moment, dat ik mijn heele levensdoel vervuld had
en was zoo opgewonden dat ik maar half weet, hoe
ik de machine weer veilig op den grond heb gekregen."
Fokker was geslaagd in zijn opzet, maar nog niet
in het leven. Op Koninginnedag van het jaar 1911
vloog hij ten aanschouwen van duizenden stadge-
nooten zijn eerste rondje om de torenspits van de
Groote Kerk te Haarlem, maar hoewel het enthou
siasme groot was en de huldiging zeer treffend, bleek
men in Nederland voor verdere kunsten van den
jongeman niet veel te voelen. Zijn experimenten
verzwolgen groote sommen en tevergeefs klopte hij
hier en elders aan om steun. Niemand zag iets in dien
vliegenden Hollander, die geen ander ideaal scheen
te koesteren dan vliegtuigen te bouwen, steeds weer
nieuwere, betere en andere modellen.
De oorlog, het werk van vernietiging, werd zijn
opkomst. En zoo kwam het dat zijn naam bekend
heid verwierf in alle landen. Toen was men bereid
hem een onnoemelijk groot kapitaal te schenken,
als hij voor Engeland legervliegtuigen' wilde bouwen.
Doch Fokker wist dat niet en eerst na afloop van den
oorlog kreeg hij kennis van dit aanbod. Met onge-
loofelijke stoutmoedigheid wist hij een groot aantal
toestellen en motoren uit zijn Duitsche fabriek bij
treineuvol over de Duitsch-Nederlandsche grens te
brengen, zonder dat de geallieerde bezetting er vat
op kreeg en met deze machines en onderdeelen
werd in Amsterdam de Fokkerfabriek de N.V.
Nederlandsche Vliegtuigenfabiiek begonnen.
En daar werd de grondslag gelegd voor Fokker's
grooten roem als bouwer van verkeersvliegtuigen.
In opdracht van de K.L.M. ten behoeve van de
eerste luchtlijn, die van Amsterdam naar Londen
ontstond de F 2, een toestel voor vier passagiers.
Een model van „De Spintusschen zijn groote broers
links de F 22 „Papegaai"rechts de F 36 „Arend".
Nadat zijn succes in Nederland gevestigd was, ging Fokker
reizen en trekken. Op uitnoodiging van de Amerikaansche
regeering maakte hij een reis naar het uitgestrekte land
over zee, en het resultaat was de oprichting van een kleine
fabriek in de nabijheid van New York. Dat was in 1923,
het jaar, waarin een Fokkermachine den eersten vliegtocht
over 't Amerikaansche vasteland volbracht. Het jaar daarop
vloog een Fokker van Amsterdam naar Tokio en werd de
eerste Indiëvlucht tot een goed einde gebracht. Beroemde
mannen maakten gebruik van een Fokker we noemen
slechts den Amerikaanschen millionnair en krautenmagnaat
Van Lear Black, die met een Fokker F VII de wereld
rond reisde; Byrd maakte met een Fokker voor het eerst
een tochtje over de noordpool, terwijl Kingsford Smith
zijn vermaarde afstandsvluchten in een Fokker F VII B,
de „Southern Cross", aflegde. De K.L.M. onderhield tot
voor enkele jaren den dienst op Indië uitsluitend met
Fokkervliegtuigen, en wie heeft er niet gehoord van de
beroemde Kerstvlucht van De Snip, een Fokker F 18,
die in 1934 naar West-Indië overstak? Intussclien stond
de bouw van militaire machines niet stil en iedereen weet
zich uit den laatsten tijd nog wel te herinneren, welk een
sensatie het verschijnen van de J 1 veroorzaakte. Ook het
snelle jachtvliegtuig D 21 wekte tijdens zijn eerste
vluchten aller bewondering. De roem van den man
Fokker spreekt echter voldoende uit liet feit, dat in de
jaren na den wereldoorlog niet minder dan 49 lucht
vaartmaatschappijen Fokkertoestellen in dienst hadden,
terwijl 22 staten Fokker's militaire land- en watervlieg
tuigen aankochten.
Bij den dood van een man als onzen Fokker is het
goed even stil te staan. De man ging heen, maar zijn
naam blijft levenhij was Hollands luchtvaartpionier
en zijn daden hebben Neerlands naam doen klinken over
alle landen van de wereld. Zijn naam werd een begrip:
betrouwbaarheid in zijn veelbewogen leven heeft hij
ons getoond, wat onverschrokken moed, vertrouwen in
eigen kracht en doorzettingsvermogen bereiken kunnen.
Anthony Fokker, een beroemd vliegtuigbouwer
en een groot man in de wereld, is voor zijn
moeder altijd een hartelijk en liefhebbend zoon
gebleven. Een verblijdend weerzien na een
langdurige reis in het buitenland (1934).
Drie Fokkertoestellen van onze luchtmacht op weg naar hun basis. Het voorste vliegtuig is de De Fokker O 1. die enkele jaren geleden uitkwam, kan een
luchtkruiser T waarvan het Engelsehe vaktijdschrift The Aeroplane schreef, dat het '..een der formidabele snelheid ontwikkelen. Het it een zwaar bewapende
machtigste bommenwerpers is. tot heden door eenig land gebouwd". De twee achterste machines jachtkruiser.
zijn uiterst snelle jagers van het type D 21.
W