De bala
mis viiii zes
actiefoto can het westelijk front,
infanterie in den aanrol.
CKurchilI maakt de balans op
In deze zes maanden van den oorlog heeft Engeland
63.0CX) ton aan oorlogsschepen verloren, dit is de helft
van hetgeen Engeland in de eerste zes maanden van
den wereldoorlog verloor. Met aftrek van de winst
gingen minder dan 200.000 ton aan koopvaardijsche
pen verloren op 'n totaal van 21.000.000 ton. Alleen
in de maand April 1 91 7 verloor Engeland 450.000 ton.
Ken beeld can de Siegfriedlinie, de verdedigings
werken aan de Duitsche zijde van den Rijn.
Om het bezit var: de Westerplalte, een Poohche ver
sterking bij Danzig, werd een zware strijd ge
voerd, doe/t ten slofte moest de Poolsche bezetting zich
overgeven. Korten tijd daarna was de Duitsche
veldtocht in Polen beëindigd.
<mt£
Toen op dien onvergetelijke,n Zondag van 3 September
1939 des morgens om elf uur Engeland en des middags
om vijf uur Frankrijk aan het nationaal-socialist.isehe
Duitschland den oorlog verklaarden, twee dagen, nadat de
Duitsche troepen Polen waren binnengevallen, zal wel
niemand gedacht hebben, dat deze oorlog zoo'n vreemd
verloop zou hebben. Verwachtte niet iedereen, dat weldra
duizenden vliegtuigen boven Londen, Parijs en de Duitsche
industriecentra zouden verschijnen om in enkele uren tijds
dood en vernieling te brengen? Dat was immers de
moderne oorlog: in een Blitzkrieg den vijand overrompe
len, te land, ter zee en in de lucht, en zoo'n chaos
teweeg brengen, dat het pleit spoedig heslist zou zijn.
En wat hebben wij in wer
kelijkheid zien gebeuren?
Thans, een half jaar, nadat
de oorlog verklaard werd,
vraagt de wereld zich
angstig af of binnenkort het
groote offensief gaat begin
nen, want tusschen de Ge
allieerden en Duitschland,
tusschen de troepen in
Maginot- en Siegfriedlinie,
is het tot nu toe slechts tot
wat schermutselingen ge
komen, Alleen ter zee is
sedert het uitbreken van
den oorlog een strijd op leven en dood tusschen Engeland
en Duitschland gevoerd. Dit valt geenszins te verwon
deren. want de Britsche regeering nam onmiddellijk haar
toevlucht tot haar scherpste wapen, de blokkade, welke
zooveel bijgedragen had om haar den wereldoorlog te doen
winnen, en Duitschland antwoordde met dezelfde wapens,
die Engeland ook in den wereldoorlog zooveel schade
hadden toegebracht: duikbooten en mijnen. En zoo zien
wij van de eerste dagen van dezen oorlog af den strijd op
zee in al zijn felheid woeden. De droeve reeks begon met
de torpedeering van het Engelsche schip „Athenia", dat
met een groot aantal Amerikaansehe passagiers aan boord
op weg was naar de Vereenigde Staten en sindsdien is de
trieste lijst van getorpedeerde of op een mijn geloopeh
schepen een vaste rubriek in de dagbladen geworden. Het
ergste is, dat onder de schepen der neutralen, die paft noch
deel aan dezen oorlog hebben, de meeste slachtoffers
vallen. Ook de Nederlandsche scheepvaart heeft al menig
gevoelig verlies geleden. Wij dwaalden even af naar den
strijd ter zee, omdat alleen daar op overduidelijke wijze
blijkt, dat Europa in oorlog is. Ook het vliegtuig speelt
immers tot dusverre nog een vrij ondergeschikte rol.
Wanneer wij de balans van deze zes maanden oorlog
opmaken, dan zien wij, dat in dezen tijd niet het legei\
maar de diplomatie de grootste activiteit heeft ontplooid.'
oora.1 was dit het geval na den Duitschen veldtocht in
1 olen, waarbij dit land van de landkaart werd weg
gen aagd. Hier gaven de Duitschers een voorbeeld van
wat zij onder Blitzkrieg verstonden. Als een orkaan
woedde achttien dagen de oorlog met al zijn verschrik
kingen over het Poolsche land; toen de orkaan luwde
kwamen ook Stalin's roode troepen opzetten en sleepten
half Polen als een gemakkelijken buit iu de wacht. Het
was de prijs, dien Berlijn moest betalen voor de dekking
in den rug door Rusland. Naast den grooten oorlog tus"
sclien de Geallieerden en Duitschland, welke eigenlijk geen
oorlog is, hebben wij drie maanden geleden een anderen
oorlog zien ontstaan in Noord-Europa, tusschen het kleine,
dappere I* inland, dat met den moed der wanhoop voor zijn
onafhankelijkheid vecht en den Russischen kolos, die
uiteindelijk alleen door zijn numerieke en materieele over
macht de Finnen kon terugdringen. Maar daarover straks.
Eerst willen wij thans aan het diplomatieke spel, dat den
oorlog tot nu beheerscht heeft, onze aandacht wijden. In
de eerste plaats het testen van de wederzijdsche politieke
macht in het binnenland, vervolgens de houding dei-
oorlogvoerenden tegenover de neutralen, het standpunt
<ler oorlogvoerenden in het Finscli-Russisch conflict, waar
hij ook Scandinavië nauw betrokken is, en ten slotte
de groote niet-oorlogvoerende mogendheden, Italië en
1 urkije, die vooral den Balkan als een gunstig operatie
terrein voor hun politiek beschouwen.
Engeland en Frankrijk zijn den oorlog begonnen nie
als voornaamste doel: do vernietiging van het nationaal
socialistische regiem in Duitschland. In de eerste maand»
hebben wij dit herhaaldelijk uit Chamberlains en Halifax
mond kunnen hooien. Londen en Parijs verwachtten, dai
er m het Derde Rijk spoedig een opstand zou uitbreken
welke óf zou uitgaan van «1e Duitsche volksmassa, dj,'
zich door Hitler's politiek bedrogen zou achten, óf 2üt
geleid worden van boven af door hoogere conservatie,,
klingen. Daarom wierpen de Engelsche vliegtuigen bov
Duitschland geen bommen uit, maar brochures en pain.
fletten, waarin zij hel vol!
aanspoorden, tegen him
leiders in opstand te komen.
Deze hoop der Geallieerden
is niet vervuld, en na de
eerste maanden van dei
oorlog moesten zij erkennen
dat het verloop der gebeur
tenissen anders was gewi
dan zij verwacht hadden
Dit was de eerste phase van
den strijd; het was d(
periode, waarin Engeland
ook meende Frankrijk
zag reeds veel eerder
onjuistheid van dit standpunt in dat de blokkade
Duitschland spoedig op de knieëen zou dwingen. Kerel
later bemerkte het, dat de lekken in Oost-en Zuid-oost
Europa zóó groot waren, dat de. uitwerking dei- blokkade
voor een belangrijk percentage werd teniet gedaan.
Bij het begin van dit jaar begon Engeland - en Frank
rijk volgde als steeds trouw de leiding van Londen -
een andere taktiek te volgen. Chamberlain en Halifax
maakten nu geen onderscheid meer tusschen het Duitsche
volk en zijn leiders, maar zij waarschuwden de Duitschen,
dat zij mede-verantwoordelijk waren voor alles wat nog
zou gebeuren. De Britsche premier verklaarde, dat de
stilte, die den oorlog tot nu toe had gekenmerkt, wel eens
dc stilte kon zijn, welke den storm voorafgaat. En Winston
Churchill, de eerste lord der admiraliteit, verweet d<
neutralen, dat zij zich niet aansloten bij de Geallieerden
die volgens hem toch ook voor hi'in belangen vochten. In
het Nabije Oosten groeide onder den Fransehen generaal
Weygand en onder den Britschen generaal Wavell een
machtig leger, dat gereed werd gemaakt om bij de minste
verdachte beweging op den Balkan of in het Nabije
Oosten in te grijpen. Dat was de tweede phase van den
strijd. Engeland laat zich niet meer in de eerste plaats
leiden door voorzichtigheid; het grijpt, zijn kansen,ook
al moet het inbreuk maken op de rechten der neutralen
Een voorbeeld hiervan is het incident met de „Altmark"
waarbij een Engelsch oorlogsschip in de Noorsohe terri
toriale wateren een kleine driehonderd Engelschen, die
zich aan boord van 't Duitsche schip bevonden, bevrijdde.
Heeft Engeland zich in dc mentaliteit van het Duitsche
volk, dat trouw achter zijn leiders blijft staan, vergist'
ook de berekeningen van de Duitsche regeering ten aan
zien van de Geallieerden zijn niet uitgekomen. Berlijn
heeft steeds gemeend, dat 't mogelijk zou zijn. Frankrijk
van Engeland te kunnen scheiden. „Engeland vecht too
den laatsten Franschman," spotten de Duitschers. Maai]
Farijs laat Londen niet los. omdat liet, weet, dat het dan!
zeker vervalt tot een tweede- of derderangs mogendheid]
Een geheel nieuwe, onverwachte situatie deed zich voor,
toen Rusland heft kleine Finland binnenviel, omdat hef
niet, zooals de Oostzee-staten Estland, Letland en
Litauen wél gedaan hadden, zijn onafhankelijkheid wilde
prijsgeven. Daarom greep het naar de wapenen, toen de
Russische stoomwals het land dreigde te verpletteren.
Drie maanden heeft het dezen strijd reeds weten vol té
houden, drie maanden heeft het de wereld om hulp
ge\ raagd in den vorm van militairen hijstand, wapenen cn
liegtuigen, drie maanden heeft het vergeefs gewacht. Wel
stuurden de mogendheden, vooral Zweden en Noorwegen,
Ten einde den opmarsnh der Duitsche troepen te stuiten
trachtte t terugtrekkende Poolsche leger zooveel mogelijk
de bruggen achter zich te vernieten. Ken foto ran de onge
blazen brug over den Weichsel bij Dirschau.
De inval van het roode leger maakte een eind aan al
tegenstand van de Poolsche troepenRussische en Duitsche
officieren te RresPLttowsk, waar de voorloopige gr/iKta
tusschen Duitseh en Russisch gebied werden vastgesteld.
