van het familiebezit: hoeveel jonge dieren hebben de rendierkoeien gekregen, hoeveel zijn er omge komen in gebergte en stroom of gedood door de wilde dieren? En hoeveel zal er geslacht worden? Daartoe dienen tegen het najaar de rendier-scheidingen. Door de oudste leid-ossen van de kudden met de lasso te vangen en aan den teugel mee te voeren, slagen de hoeders erin. hun rendieren binnen gereed-gemaakte omheiningen van wilgen- en berkentakken te brengen. Eerst gaan ze alle binnen de grootste, binnenste omheining. Daar blijven de dieren van de rijkste familie, maar de andere Lappenfamilies hebben daarom heen kleinere omheiningen gereed, door een smal deurtje van de mid delste gescheiden. .Met de lasso vangen zij de dieren, diehnnfami- lieinerk dragen en door ze aan een der achterpóoten mee te trekken, krijgen zij ze binnen hun eigen perk. De jongen dragen nog wel geen merk, maar volgen de moeder, zoodat die geen moeilijkheid op leveren. en nu ook geoormerkt kunnen worden. Dan blijft er nog altijd een aantal ongemerkte dieren over, ver dwaalde jongen uit andere kudden bijvoorbeeld, die zich hebben aan gesloten. Die worden bij opbod verkocht. En de Lappén uit de buurt zor gen wel, ook' van de partij te zijn om te /jen, of er ook dieren met hun fainiliemerk in den loop van 't jaar bij deze kudde verdwaald zich uit, dat zeker de helft van de Zweedsche ren dieren den zomer doorbrengt op de Xoorsche hoog vlakten van Tromsö. En de rendierhoeders hebben maar te volgen de dieren en hun instinct te weerhouden is onmogelijk. Zij kunnen hoogstens met hun honden zorgen, dat. zoo weinig mogelijk rendieren van de kudde afdwalen of aan wolven en beren ten prooi vallen. En ze zijn al blij, wanneer ze genoeg van de oudere dieren zoover getemd hebben, dat die op sleetjes of op hun ruggen de tenten en liet noodigste huisraad mee voeren achter de voortjagende kudden aan. Zoo'n rendierkudde is het eigendom van diverse Lappen-families, en elke familie kerft haar dieren haar merk in de ooren ter onderscheiding. Maar eens p er jaar moet er toch eens balans opgemaakt worden De liar/ is lang en hel n-erk hard dan smaakI het simpele maal, daI de vrouwen opeen hoop takken midden in de sneeuir hebben klaargemaakt, dubbel. zijn. Daarom worden ook de rendierscheidingen op elke plaats op een anderen dag gehouden. Een speciaal regeeringsbeambte, een Lappenopziener, is bij de rendierselieiding aanwezig om kwesties te beslechten en zaken te regelen, om de opbrengst der geveilde ongemerkte dieren voor de landschapskas te innen en om uit te maken, welk deel van elke familie-kudde er in het najaar afgeslacht dient te worden. Want bij onbeperkte voortteelt zouden de beschikbare gronden te klein worden. Een enkele Lappen-familie bezit duizenden rendieren, soms tot vijfduizend toe. Ongeveer een vijfde daarvan moet jaarlijks worden afgeslacht en met den verkoop van het vleesch en de huiden wordt dan ook wel een goede twintig procent winst op het bezit gemaakt. De rendier-Lappen zijn dan ook heel wat wel varender dan hun landbouwende en visschende stamgenooten. En daarenboven zouden ze ook liet vrije zwerversleven in de natuur, hoe hard en zwaar liet soms ook zijn kan. niet graag ruilen voor het dorpsleven. Jaar in jaar uit wonen in denzelfden vlakken polder bij koeien, die netjes blijven grazen in het land, waar je ze neerzet? Neen, dat is geen sport voor een rendier-Lap! Links: Hier ziet u op den voorgrond een kleinere familie - o mhe i n in g. Erword t juist een rendier uit de groote midden- omhein ing bin nen- gebracht. Ook Stina kan, als 'i moet, met de lasso omgaan. Maar de mannen en jongens stielen het tot nog toe wel klaar. Veiligheidshalve overtuigt Per zich nog eens, of het gevangen rendier wel hel merk van zijn familie in het oor draagt.

Tijdschriftenbank Zeeland

Ons Zeeland / Zeeuwsche editie | 1940 | | pagina 3