van het familiebezit: hoeveel jonge
dieren hebben de rendierkoeien
gekregen, hoeveel zijn er omge
komen in gebergte en stroom of
gedood door de wilde dieren? En
hoeveel zal er geslacht worden?
Daartoe dienen tegen het najaar
de rendier-scheidingen. Door de
oudste leid-ossen van de kudden
met de lasso te vangen en aan den
teugel mee te voeren, slagen de
hoeders erin. hun rendieren binnen
gereed-gemaakte omheiningen van
wilgen- en berkentakken te brengen.
Eerst gaan ze alle binnen de
grootste, binnenste omheining.
Daar blijven de dieren van de
rijkste familie, maar de andere
Lappenfamilies hebben daarom
heen kleinere omheiningen gereed,
door een smal deurtje van de mid
delste gescheiden. .Met de lasso
vangen zij de dieren, diehnnfami-
lieinerk dragen en door ze aan een
der achterpóoten mee te trekken,
krijgen zij ze binnen hun eigen
perk. De jongen dragen nog wel
geen merk, maar volgen de moeder,
zoodat die geen moeilijkheid op
leveren. en nu ook geoormerkt
kunnen worden.
Dan blijft er nog altijd een
aantal ongemerkte dieren over, ver
dwaalde jongen uit andere kudden
bijvoorbeeld, die zich hebben aan
gesloten. Die worden bij opbod
verkocht.
En de Lappén uit de buurt zor
gen wel, ook' van de partij te zijn
om te /jen, of er ook dieren met
hun fainiliemerk in den loop van
't jaar bij deze kudde verdwaald
zich uit, dat zeker de helft van de Zweedsche ren
dieren den zomer doorbrengt op de Xoorsche hoog
vlakten van Tromsö.
En de rendierhoeders hebben maar te volgen de
dieren en hun instinct te weerhouden is onmogelijk.
Zij kunnen hoogstens met hun honden zorgen, dat.
zoo weinig mogelijk rendieren van de kudde afdwalen
of aan wolven en beren ten prooi vallen. En ze zijn
al blij, wanneer ze genoeg van de oudere dieren
zoover getemd hebben, dat die op sleetjes of op hun
ruggen de tenten en liet noodigste huisraad mee
voeren achter de voortjagende kudden aan.
Zoo'n rendierkudde is het eigendom van diverse
Lappen-families, en elke familie kerft haar dieren
haar merk in de ooren ter onderscheiding. Maar eens
p er jaar moet er toch eens balans opgemaakt worden
De liar/ is lang en hel n-erk hard dan smaakI het simpele
maal, daI de vrouwen opeen hoop takken midden in de sneeuir
hebben klaargemaakt, dubbel.
zijn. Daarom worden ook de rendierscheidingen op elke
plaats op een anderen dag gehouden.
Een speciaal regeeringsbeambte, een Lappenopziener, is
bij de rendierselieiding aanwezig om kwesties te beslechten
en zaken te regelen, om de opbrengst der geveilde ongemerkte
dieren voor de landschapskas te innen en om uit te maken,
welk deel van elke familie-kudde er in het najaar afgeslacht
dient te worden. Want bij onbeperkte voortteelt zouden
de beschikbare gronden te klein worden.
Een enkele Lappen-familie bezit duizenden rendieren, soms
tot vijfduizend toe. Ongeveer een vijfde daarvan moet jaarlijks
worden afgeslacht en met den verkoop van het vleesch en de
huiden wordt dan ook wel een goede twintig procent winst op
het bezit gemaakt. De rendier-Lappen zijn dan ook heel wat wel
varender dan hun landbouwende en visschende stamgenooten.
En daarenboven zouden ze ook liet vrije zwerversleven in
de natuur, hoe hard en zwaar liet soms ook zijn kan. niet graag
ruilen voor het dorpsleven. Jaar in jaar uit wonen in denzelfden
vlakken polder bij koeien, die netjes blijven grazen in het
land, waar je ze
neerzet? Neen, dat
is geen sport voor
een rendier-Lap!
Links: Hier ziet u
op den voorgrond
een kleinere familie -
o mhe i n in g. Erword t
juist een rendier uit
de groote midden-
omhein ing bin nen-
gebracht.
Ook Stina kan, als
'i moet, met de lasso
omgaan. Maar de
mannen en jongens
stielen het tot nog toe
wel klaar.
Veiligheidshalve overtuigt Per zich nog eens, of het
gevangen rendier wel hel merk van zijn familie in
het oor draagt.