DE LAATSTE
KOPERSMID
in Friesland
Ken vierkant stukje ■plaatkoper wordt met behulp
van tang en hamer opgerold; op deze wijze ontstaat
een klinknagel van eigen fabrikaat.
Het grootste afzetgebied voor de kunstnijverheids-
producten van den kopersmid is tegenwoordig de
antiquiteitenwinkel. Ken prachtige foto van een wer
kelijk schilderachtige uitstalling
fn het duizendjarige stadje Workum, dat daar
zoo stilletjes te droomen ligt aan de Friesche
kust, leeft en werkt nog een der laatste meesters
in het edele ambacht van kopersmid, .Tohan Bijvoets.
Gedempt- valt het zonlicht door de kleine, vier
kante ruitjes naar binnen en onder de roetzwarte
balken van zijn werkplaats hanteert Bijvoets het
gereedschap, dat ook gebruikt werd door zijn vader,
zijn grootvader en zijn overgrootvader, die allen het
beroe.p van kopersmid uitoefenden. In deze lage
ruimte klinkt en versterft onmiddellijk weer het
geluid der regelmatige slagen met. den polijsthamer.
Als de koperen plaat voldoende gehard en glad-
geklopt is, waardoor de frissolie en toch warme kleur
te voorschijn komt, bewerken de krachtige handen
van den ruim zeventigjarigen Frieschen kopersmid
't buigzame, materiaal; met veilen en hamers geeft hij
er vorm aan en geleidelijk ontstaan dan de prachtige
Friesche melkemmers, de mat- glanzende koffie
kannen en tabakspotten, de blinkende tuitiampen en
doofpotten, de fraaie komforen en theestoven.
Een eeuw geleden waren al deze voorwerpen nog
in gebruik op de Friesche boerderijen, doch tegen
woordig ziet men ze. slechts in musea en bij verzame-
Bechts Johan Bijvoets, de laatste
kopersmid in Friesland, bezig met
het harden en polijsten van een
plaat rood koper.
Hier laat. hij .zien op welke manier de bodem in een
melkemmer moet worden vastgeklonken. Voor dit
werk gebruikt hij uitsluitend zelfvervaardigde, ge
rolde klinknagels.
laars en worden ze gekocht door handelaars in
antiquiteiten.
Kopersmid Bijvoets is een van de weinige vaklie
den, die in staat zijn hun producten (tot zelfs de na
gels waarmede de bodem in een melkeinmer wordt
vastgeklonken) heelemaal uit de hand te vervaar
digen.
Voor den kopersmid zijn de mogelijkheden
tegenwoordig beperkt, want zijn producten zijn geen
gebruiksartikelen meer, en 'het edele handwerk is
ook hier grootendeels verdrongen door de machine.