BRIEVEN VAN DEN DRE
Si
i
20
Ulvenhout, 19 September 1940.
Amico,
Nolleke Gommers. 't kleine manneke-mee-de-
groote-woorden, is in z'nen wiek geschoten deur
„dieën vrekten oorlog", lijk ie zegt. Want hij mot
nou 's avonds veur tienen binnen zijn.
Nolleke is 'n eigengereid tiepeke. 'n Stijlvol
egoïstje. Mee de jaren, hij is nou zestig omtrent,
wierd ie steeds eigengereider, koppiger, egoïstiseher
'n Vrouw heeft ie nie dus hij wordt nooit gecom
mandeerd, hoeft nooit iets'te eten, wat ie nie geren
lust, hoeft gin smoesjes te verzinnen om ns van huis
te gaan, kortom: Nolleke is baas over zn eigen.
Centen bezit ie bij de vleet, dus klanten noch bazen
hebben aan hum 'n kans om huilie gemoed op 'm te
luchten. Zijnen ennigsten strop in z n leven is, dat
ie minstens vijfenzeventig duim te kort is. F.n teugen
dat „tekort" vecht ie al 'n halve eeuw mee „groote
woorden", mee grandiooze gebaren, mee veul brutali
teit en het weggeven van rondjes. Kee uit „de
Gouwen" mept 'm nou en dan om z'n ooren, of er 'n
zweep knalt, dreigt 'm te verzuipen in den spoelbak
onder den toog, maar niks helpt er aan. Onze schuld
Wij hebben te veul leut mee 'm, zien alles deur de
vingers, laten 'm begaan. Hij smijt mee rondjes en
goeie sigaren fonder de maat zijn is duur!): nou en
dan doet ie z'n schoenen uit en geeft op de biljert 'n
voordracht dat ge scheuren zon van t lachen: „De
Bedrogen Prinses of 't Kindeke onder de Bedstee."
En zoo kan Nolleke gin kwaad doen, al doet ie 't
soms gèèf over 't potje.
Moderne zielkundigen, die in 'n los vestknoopke
of in 'n kromme haarschei al 'n „minderwèerdig-
heidscomplex" ontdekken, zulke geleerdhedens,
wier heele geleerdheid vastzit aan t zijen diadeke
van één begrip, ze zouwen heel dieën houvast ver
speulen, alfTze 't dwergkaereltje Nol Gommers onder
't zielkundige mes namen! Want als Kee 'm 'n opla-
babber verkoopt die g'aan den overkant kunt
hooren, dan veert Nolleke op, in 'n edele veront-
wèèrdiging, of ie alle wijven getemd heeft.
En nou kunde weer wel zeggen, dat Nolleke z'n
meerderweerdigheidsgevoelens vort komen uit z n
minderweerdigheidscomplex maar dan lust ik ei
nog wel eentje. Zoo geredeneerd is n kat nen kater
op 'n kleinigheidje na.
Neeë, nog eens: Nolleke Gommers is nen wasch-
echten negentienveertiger en heeft dus gin last
vair minderwèèrdigheidsgevoelens! Inteugendeel! Hij
overschat z'n eigen zonder moeite. En als ge hum
over „dieën vrekten oorlog" hoort praten, dan lijkt
heel den wraereldramp 'nen lastigen muggenzweim
slechts, dien Nolleke dalijk wel 'ns mee z'n pet uit
malkaar zal slaan, als't hum verveelt! Op den oogen-
blik is ie aan 't gokken. En als ge 'm nou bezig hoort
over „zijnen" bankier, die er de ballen van wit, over
z'n „zeef", die vol „staal en olie" ligt, over de beurs,
die de zenuwen heeft, als ie dan weer een
rondje betaalt, omdat ie aan het koper er-
diende, dan zoude zeggen, dat Nolleke Anaconda,
lijk wij 'm nou noemen, de waereld in z'n vest-
jeszakske heeft en ze verkwanselt teugen eiken
prijs, die hem goeddunkt. Hij krijgt zelfs Amerikaan-
sclie allures. Zondagmiddag, als ie op zat te scheppen
over z'n huizen, over „verstopte gootsteenen en dito
k kkuizen", dan riep Kee, van achter den toog:
„zeg, Kleinduimpke, ik zit m'n eigen al 'n uur aan
jou te verergeren. Nou is 't genogt, ee. Dan
stond Nol op, „schreed" op z'n korte beentjes, de
handen in de zakken, 'n groote Anaconda-sigaar in
den kop, naar den toog. En onder spannende stilte
sprak Nolleke: „Wat let me, miserabel stekels-
verkske, om hier deuzen lieelen snoepwinkel van oe te
koopen en jou dan de straat op te gooien, serpent?"
Wijd stond ie mee z'n beentjes uit malkaar, den
bolhoed achterover, halvelings z'nen rug, de vuiste-
kes gebald in de zakken, den kop in den nek, op te
kijken naar Kee achter den toog, die efkes sprakeloos
naar benejen stond te zien, naar dat gebolhoeide
doodzondeke-op-twee-voeten.
Kee, ge kost 't zien, vrat allen drift op. Ze nam
'nen inwendigen aanloop om Nol te gaan verplet
teren onder 'nen berekenden sprong.
Kalm van woede zee ze„Daar hedde gij gin centen
genogt veur, Alikriek, om mijn affaire te koopen!"
't Wierd hoe langer hoe stiller, in „de Gouwen
Koei" Zouwen we 'nen anderen baas gaan krijgen
achter de bierpomp? En in die gespannen stilte
die Nolleke veul deugd dee! sprak- ie één, één
indrukwekkend woord: „prijss!" 't Woord wierd de
gelagkamer ingestóómd'Nen kolossalen rookkolom
pafte boven Nolleke's bolhoed uit, lijk ge dat wel
zien kunt, uit die koperen „bolhoeien" boven 'n
locomotief.
Kee drukte 'r knuisten nog iets steviger op de
heupeu en sprak toen twéé woorden: „Vijfentwintig-
duuzend, Rockefeller!"
Weinig gezeed, amico, was dat zoowat vijftien-
duuzend overvraagd.
„Daar koop ik 't heele gemeentehuis veur. mee
alles wat er los en vast aan is, van den burgemeester
tot de ratten toe," zee Nolleke: „en dan koop ik nog
'nen strop!"
De stilte wierd minder gespannen, 't Wierd leuti-
ger. Hij gong deur, terwijl Kee 'm stond dood te
kijken: „tienduuzend". Puff! Weer zo'nen smoor-
TinmrHFK OP HET LAND. In het aardige dorp Terlinden hebben wij het dorschen op het ^nd.eoor
wolk. „Ginnen krommen cent méér, veur die snorre-
pijperij!" Puff! „En dalijk beslissen!" Puff! „Kn
dan vanavond, veur tienen de deur uit. gij!" Puff.
„Dan slaap ik hier!" Puff. Nolleke stond te stoomen
als 'n heele machineloods, kwalsterde teugen den
vloer, begost te titsen van z'n hakken op z'n teenen.
Kreeg ie dan nóóit in de smiezen, welk gevaar ie
liep. Kee, ge kost 't zoo van d'r gezicht schep
pen, Kee had moordplannen. Iedereen zag dat,
behalve 't aanstaande slachtoffer. Dat was zoo in de
wolken, figuurlijk en letterlijk, dat ie 't aardsche
kwaad nie moer bespeurde.
Haren éénen arm liet Kee langzaam zakken
Dan zaagt ge beuren schouwer naar benejen gaan.
't Wierd moord mee voorbedachten rade! Dan, rap
als 'n kat, bukte zij dieper, nam „iets" van onder den
toog en toen pas kreeg Nolleke argwaan. Maar den
kleinen gladjanus, in den loop der jaren 'nen snellen
duiker geworden hij mokt 't zoo dikkels van
eiers liep nou op z'n teenen naar den toog, dook
rap ineen teugen de toonbank en als Kee veur den
dag kwam mee 'nen vollen emmer water, dan keek
ze verwonderd, mee vragende oogen deur de gelag
kamer. Want Nolleke, op centimeters vlak bij haar,
daar vóór den toog, dien zag ze nieHij zat gespannen
omhoog te kijken. Toen gebeurde er iets. Den
Blaauwe wees Kee mee 'n gebaar van zijnen omlaag-
geriehten wijsvinger, waar zij zijn moest. Even
kléérde Kee op. Hield héél sjecuur en geluidloos den
emmer boven den toog en toen. de volle puts
over 't „stilleven" van Nolleke, bolhoed en sigaar!
Als ik nou zeg: Nolleke drééf", dan zeg ik nog
niks. Neeë, Nolleke verzoop tennostenbije. Hij hapte
naar asemGe mot nie vragenwat wij uitstonden
't Was genogt om te blijven in 'n rolbroerte.
En toen, heeren minderwéérdigheidscomplicators?
Toen stond Nolleke op en in vollen ernst en wèèrdig
sprak ie„Mot ik ditte zooveul as beschouwen, dat
den verkoop van oew snoepkraam nie deurgaai
Zelfs Kee lachte!
Onderwijl droop 't water uit Nolleke s mouwen.
Aan den rand van z'n jaske peerlde 'nen franje van
druppelslangs zijnen kop siepelde 't water van onder
zijnen bolhoed uit, in zijnen veul te wijen boord.
„Neeë, Rockefeller,," antwoordde Kee, terwijl ze
den emmer op z'n plots schupte: „ik zal m n snoep
ten! nog nie overdoen."
Twee dagen later kwam den notaris bij Kee.
„Bierke, Kee, asteblief?"
„Asteblief, meneer notaris."
„Zeg, eh Kee, ge bent nie zoo jonk meer.
voelde 'r niks veur, om zoo zoetjesaan uit zaken te-
gaan?"
„Och och, wassaksegge, meneer notaris! Hebt
ge 'n goei bod?"
,.Jjja!"
„Lot 's hooren."
„Tien mille."
„Oem. Mooi geld."
„Pracht bod!"
„Maar 't is ook 'n goeibeklante zaak, rneneei
notaris!"
„Mjawelljawellmaar 't huis hee gir
wèèrde. Mee vier is't goed betaald vandaag. Dus....?
Zesduuzend goodwillGe krijgt zoo'u bod nooit
meer, Keeke!"
„Wie is d'n liefhebber?"
„Da's geheim."
„Oqm."
,,'k Zou 't doen, Kee!"
,,'U Voel er wel iets veur, meneer notaris."
,^Nou mot ik oe één klein bezwaar meedeelen,
Kee. Ge mot dalijk besluiten eneh. en as
ge besloten bent, dan wil den nieuwen eigenèèr er
mergen in."
„Meneer notaris, de complimenten aan oewen
klant en dat er altij 'nen emmer water onder den
toog staat."
„Van zoo'n antwoord begrijp ik niks!"
„Da kan! Maar Nolleke Gommers snapt 't zooveul
te "beter," lachte Kee. Zij naar binnen. I-iet den
notaris alleen, bij z'n bierke, veur 't huis.
Zooals ik zee: Nolleke Anaconda krijgt Amerikaan -
sche allures! Zoo'n klein, akelig, winstmakend ge
drochtje, ee? Maar van die kleinmannekes zijn er
véiil.
Kom, ik schei er af.
Veul groeten van Trui, Dré lil, den Eeker en als
altij gin horke minder van oewen
t. a. v.
DRÉ.
