OGSTIJD
onzen eigen bodem.
m
Zóó noorden nit de mïtde aard
De rijpe knollen weer vergaard.
Zij bergen schatten, fijn en grof,
V er scheidenheid in voedingsstof
En geven warmte, weerstand, kracht
Voor wie ze op zijn tafel bracht.
gebruikelijke invoerhoeveellieden dan niet nood
zakelijk?" vragen wij ten leste.
„Neen, niet in die mate," kunnen we uitdrukkelijk
zeggen.
Door een gemakkelijk internationaal handels
verkeer werden er hoe langer hoe meer producten
ingevoerd, die wij méénden voor onze maaltijden
noodig te hebben, ten deele uit gemakzucht, ten deele
uit gewoonte. Door de methode van voeden, die
hieruit voortvloeide, raakten onze eigen producten
zoozeer op den achtergrond, dat we ze ternauwernood
opmerkten in het dagelijksche leven.
Als wij des morgens ons wittebrood oppeuzelden,
vervaardigd van geïmporteerd graan; ons twaalf
uurtje nuttigden van datzelfde wittebrood en dan des
avonds nog maaltijden gebruikten, waarvan ook weer
ee i deel bestond uit witmeelspijs van geïmporteerd
graan, dan dachten wij er niet aan dat onze eigen
bodemproductie verwaarloosd werd en dat er geen
looneude vraag naar was. Als 8.000.000 menschen
alle dagen aardappelen en groenten eten van eigen
bodem, dan beteekent dat 8.000.000 porties groenten
per dag waar afzetgebied voor is. Doch als wij deze
producten op zij schuiven voor meelspijzen, ontleend
aan buitenlandsch graan, dan blijft de aardappel- en
groentenschat voor een groot deel onaangeroerd.
Indien wij pap eten van havermout en gort van eigen
bodem met melk en karnemelk van onzen veestapel
en we schakelen roggebrood in van onze eigen rogge,
dan geeft dat 'n heel ander effect dan dat wij altijd-
door wrater-wittebrood gebruiken van buitenlandsehe
tarwe.
Indien onze voedselkeus anders was geweest,
zouden ook de invoereijfers een heel ander beeld
vertoond hebben. De huidige maatregelen wijzen ons
den kant uit naar 't. verbruik van producten van
eigen bodem. En een gelukkige omstandigheid is het
dat onze voeding tot nu toe in overeenstemming
kan zijn met hetgeen de deskundigen voor een goede
voeding eischen.
Wij zullen uiteraard opletten onszelf niet drasti
scher te rantsoeneeren dan noodig is door wittebrood
te eten in plaats van brainbrood en zoo 'n deel van
de voedingsstoffen van de tarwe te verliezen. We
zullen ook af en toe roggebrood inschakelen en zoo
doende de goede eigenschappen van de rogge op
nemen, die vooral van grooten invloed op het gebit
zijn.
l)e blanke melk, tot kaas geplet
En op de rekken uitgezet,
Geeft ons, roor op den duur, den schat
Dien zij aan voerlingsstof bevat.
De kaas, als room, pikant of oud,
Waar men bij ieder „maal" van houdt.
(hp ruim één milHoen hectaren grond Ontspringt een milde voedingsbron
Graast onze roodeen „zwartbont"En anderhalf miUioen stuks vee
Uit goede aarde en gouden zon Deelt ons de bodemschatten mee.
voeding te vinden was. Naar de
j meening van de deskundigen echter
tueale onderwerp pu- j moet met deze gewoonte radicaal
j thidis een artikel, dat gebroken worden. Alle dagen een
i j overvloedigen aardappel- en groen-
ama geschreven werd tenmaaltijd, aangevuld met. een
C J Ooms-Vinckers eiwithoudend gerecht als vleeschof
S viscli of een ei of melk of karnemelk
r haar brochure „Ons of kaas. Bij een van de broodmaal-
brood" en de talrijke j opmaken, als wij
J dat hebben en bij dat restje zoo
ie zij, ingeleid door mogelijk een rauw tomaatje, wat
ctanties in dt*n landf* versche sla of dergelijke voegen.
Des morgens af en toe eens haver-
hef voedselvraagstuk mout- of gortepap. Als wij in groote
i lijn deze aanwijzingen volgen, dan
oortogstlja. J kunnen wij voldoende bouwstoffen,
brandstoffen en beschermende stof
fen uit onze maaltijden halen.
,n de Nu wij dit alles hooren in een tijd als dezen, klinkt *t ons
bereii ietwat zonderling in de ooren, dat wij opmerkzaam gemaakt
peler. worden op een groote verscheidenheid die wij behoeven, juist
nu wij door de distributie aan rantsoeneering gebonden zijn.
Doch.hebben wij er weieens over nagedacht, wat onze
Nederlandsehe bodem voortbrengt?
De meesten onzer hebben zich liier niet in verdiept, maar het
zal een verrassing blijken. Onze bodem is namelijk in een
bovensten besten staat en die levert ons een enorme ver
scheidenheid van producten. De kleinste helft van het in
cultuur gebrachte bodemoppervlak is bezet met land- en tuin
bouwproducten en ooft. De grootste helft met. gras, waarop
onze veestapel graast.
We hebben tarwe voor ons brood, rogge voor roggebrood,
haver voor havermoutpap, gerst voor gortepap, suikerbieten
voor suiker,aardappelen voor den hoofd maaltijd, benevens aard
appelmeel om te binden en glucosestroop om naast, de suiker te
gebruiken, onze groenten in vele soor
ten, onze peulvruchten, witte en bruine
boonen en groene erwten voor de erw
tensoep, ooft in verscheidenheid, melk,
karnemelk, boter en kaas, vleesch en
bovendien wordt er nog wel een keertje
gevischt en legt onze pluimveestapel
eieren. We kunnen van deze. produc
ten inderdaad een gevarieerde voe
ding opstellen. „Maar.waren de
We zullen, als ons brood niet toereikend is, haver
mout- en gortepap inlasschen van de ruwe, geplette
haverkorrel en de ongeslepen gort. We zullen niet
al te zeer treuren om ons vleesch, doch er een enkelen
keer een vischje of een ei of een kaasgerecht voor
in de plaats nemen. Kaas vooral is altijd nog veel
goedkooper in verhouding van de voedingswaarde
en we halen er precies dezelfde volwaardige eiwit
stoffen uit als uit het vleesch. In een ons kaas zitten
de eiwitstoffen van twee ons vleesch.
En we zuilen dubbel en dwars gelegenheid hebben,
ons er op te bezinnen, welk een schat, wij bezitten in
onze eigen bodemproductie. Een bodemproductie die
zich nog steeds uit kan breiden. Worden er door
ontginningen, her-ontginningen, drooglegging en
ruilverkaveling niet duizenden hectaren aan onzen
cultuurgrond toegevoegd?
Ten volle kunnen wij nu beseffen, wat zoo'n rijke
bodem als de Nederlandsehe voor de voedselvoor
ziening van een volk beteekent, niet alleen in dezen
tijd, doeh door alle tijden heen.
C. J. OOMS-VINCKERS
(Archief-foto's)
De sappige komkommervrucht
Hangt als een kegel in de lueht:
Zoo maakt dit nuttige gewas
Een lusthof van de groentekas
En is ze 's zomers, heerlijk jrisch,
Een lekkernij roor eiken disch.